تولید محتوا
زنده ماندن در عصر سنگ دشوار بود. علاوه بر برخورد با شکارچیان وحشی، آبوهوای نامساعد و تلاش مداوم برای به دست آوردن غذا، تهدید مرگبار مسمومیت ناشی از غذا، آب و حتی بوسیدن هم وجود داشت.
در مطالعه جدیدی، دانشمندان دانشگاه استکهلم و موزه تاریخ طبیعی سوئد، میکروبهای بیماریزایی را بررسی کردهاند که در عصر سنگ در اسکاندیناوی در گردش بودند. آنها این کار را با تجزیهوتحلیل میکروبیوم ۳۸ فرد انجام دادند که برخی از آنها از جوامع شکارچی گردآورنده باستانی بودند و برخی به سکونتگاههای کشاورزی نوسنگی تعلق داشتند.
پژوهشگران درمجموع ۶۶۰ گونه میکروبی را شناسایی کردند. بهگزارش آیافال ساینس، برخی از فراوانترین آنها باکتریهای یرسینیا انتروکولیتیکا و سالمونلا انتریکا بودند که معمولا با مسمومیت غذایی ناشی از گوشت پختهنشده یا غذای آلوده به مدفوع ارتباط دارند.
امروزه مسمومیت غذایی اغلب به شکل بیماری کوتاهمدت، هرچند ناخوشایند تلقی میشود، اما همچنان هر سال در ایالات متحده جان حدود ۳۰۰۰ نفر را میگیرد. در عصر سنگ یعنی هزاران سال پیش از آنتیبیوتیکها و پزشکی مدرن، مسمومیت غذایی مشکل سازتر بود.
نورا برگفلد نویسنده مقاله از گروه جانورشناسی دانشگاه استکهلم در بیانیه ای گفت: «مورد سالمونلا انتریکا نشان میدهد وضعیت چقدر دشوار بوده است. در گوری باستانی، دو فرد آلوده را پیدا کردیم که ممکن است دراثر ابتلا به این عفونت مرده باشند. امروزه درمان سالمونلا انتریکا و سایر بیماریهای باکتریایی که در افراد پیدا کردیم، با آنتیبیوتیکها ساده است، اما در آن زمان میتوانست کشنده باشد.»
یکی دیگر از میکروبهایی که در نمونهها فراوان بود، نایسریا مننژیتیدیس، گونه باکتری مسئول بیماری مننگوکوک بود. این باکتری در در حفره بینی و گلو حدود ۱۰ درصد از مردم زندگی می کند و معمولا مشکلی ایجاد نمیکند. اگرچه میتواند برخی از افراد، مانند کسانی را که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، به شدت بیمار کند. نایسریا مننژیتیدیس ازطریق تماس نزدیک با افراد حامل باکتری منتقل شود. زندگی در یک خانه همراه فرد آلوده و همچنین تماس مستقیم با ترشحات دهانی فرد آلوده مثلا هنگام بوسیدن در انتقال این عفونت نقش دارد.
یکی از افراد باستانی مورد مطالعه آلوده به باکتری یرسینیا پستیس یعنی باکتری عامل طاعون بود. درحالیکه ممکن است تصور کنید طاعون مهمترین خطر برای اسکاندیناویهای عصر سنگ بوده، پژوهشگران دریافتند بیماریهای ناشی از غذا شایعتر و احتمالا مشکلسازتر بودند.
مننگوکوک تنها بیماری سرایتپذیر از راه بوسیدن نبود که در دوران ماقبلتاریخ گریبانگیر مردم میشد. منابع مکتوب نشان میدهند هزاران سال بعد در بینالنهرین باستان، بوسیدن بخشی از زندگی اجتماعی و عملی از روی صمیمیت بود. امروزه، در نتیجهی این برخوردهای صمیمی شاهد ظهور ویروس هرپس سیمپلکس ۱ هستیم؛ یعنی همان عامل بیماریزایی که موجب تبخال میشود. درحالحاضر، حدود ۳٫۷ میلیارد نفر یا ۶۷ درصد از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند.
یافتههای مطالعه در مجلهی Scientific Reports منتشر شده است.
source