دایرةالمعارف دانش‌بنیان‌ها (۱۰۱)؛

شرکت دانش بنیان یا همان شرکت‌های متمرکز بر دانش به آن دسته از شرکت‌هایی گفته می‌شود که دارای ارزش‌هایی هستند که بر اساس دانش و فناوری اطلاعات بنا شده اند و در دسته بندی‌های مختلفی ایجاد شغل می‌کنند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، شرکت‌های دانش بنیان موتور رشد و توسعه هر کشور در حال توسعه‌ای محسوب شده و این شرکت‌ها موجب رونق و شکوفایی و پیشرفت دانش کشور می‌شوند.

دانش بنیانی همچون یک گواهینامه هستند، که برای شرکت‌ها دریافت می‌شود. این مجوز به شرکت‌هایی اعطا می‌شود که تولید کننده محصولاتی با فناوری تولید مدرن هستند.

شرکت‌ها برای درخواست مجوز دانش بنیان می‌توانند به صورت مستقیم و مستقل در سامانه معاونت علمی، فناوری و اقتصاددانش‌بنیان ریاست جمهوری ثبت نام کنند. این معاونت با تایید سطح فناوری، وجود تحقیق و توسعه و داشتن حداقل نمونه آزمایشگاهی از محصول، برای این شرکت‌ها مجوز صادر می‌کند.

اما معاونت علمی در سال گذشته به منظور بهبود شرایط ارزیابی شرکت‌هایی که قصد دریافت گواهی دانش‌بنیانی را داشته تغییراتی در شروط پذیرش و دسته بندی شرکت‌های دانش بنیان اعمال کرده است.

آیین‌نامه جدید احراز صلاحیت و دسته بندی شرکت‌های دانش بنیان در ۲۸ تیرماه ۱۴۰۲ ابلاغ شد. در این آیین‌نامه شرکت‌ها به سه دسته نوپا، نوآور و فن آور تقسیم می‌شوند. 

همچنین در قوانین جدید آمده است که استفاده از هرگونه حمایت‌های قانون، منوط به استعلام دستگاه اجراکننده حمایت از دبیرخانه کارگروه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان و تأیید آن از سوی این دبیرخانه است. در غیر این صورت دستگاه اجرایی ذیربط بر طبق قانون و مقررات مربوط مسئول خواهد بود. 

اجرای هر کدام از حمایت‌های قانون، مطابق دستورالعمل‌های اجرایی مصوبه کارگروه است.در صورت هرگونه تخلف در استفاده از تسهیلات مربوط توسط شرکت‌های تأیید شده، مطابق مجازات‌های ماده ۱۱ قانون با آنها برخورد می‌شود.

معاونت علمی با توجه به آخرین تغییرات اعمال شده در آیین‌نامه جدید و باتوجه به این نکته که تولید کالا‌های دانش بنیان، یکی از معیار‌های اصلی در فرایند ارزیابی و شناسایی شرکت‌های دانش بنیان است، فهرستی از مشاغل، کالا‌ها و خدمات دانش‌بنیان تهیه و ارائه کرده است.

کشاورزی، فناوری زیستی و صنایع غذایی
دارو و فرآورده‌های پیشرفته حوزه تشخیص و درمان
مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی، ماشین آلات و تجهیزات پیشرفته
وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی
سخت افزار‌های برق و الکترونیک، لیزر و فوتونیک
فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم افزار‌های رایانه‌ای
خدمات تجاری سازی، صنایع فرهنگی، صنایع خلاق و علوم انسانی و اجتماعی از جمله دسته بندی معاونت علنی به شمار می رود.

شرکت‌های این فهرست از تاریخ تأیید کارگروه تا اطلاع ثانوی می‌توانند از مزایای قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده کنند و این فهرست مشاغل به‌صورت ماهانه به‌روزرسانی می‌شود.

لذا ممکن است تعداد اندکی از این شرکت‌ها یا محصولات آنها با ارزیابی مجدد در این فاصله زمانی، از فهرست شرکت‌ها یا محصولات دانش‌بنیان خارج شوند.

به طور کلی حمایت، هدایت و سمت‌دهی نوآوری‌ها و تولید کردن فناوری‌های برتر، توانمندسازی دانش‌آموختگان برای ورود به فضای کسب‌و‌کار، رفع نیاز‌های جامعه و ترویج فرهنگ تجاری‌سازی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، جذب و تبدیل کردن ایده‌ها به محصول و مشاغل پایدار و تشویق بنگاه‌های اقتصادی و دستگاه‌های اجرایی به بهره‌گیری از یافته‌های پژوهشی و فناوری‌های شکل‌یافته در مراکز پژوهشی از جمله اهداف حمایت از شرکت‌های دانش بنیان است..