افزایش سریع انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف برق به یکی از پیچیده‌ترین و غیرمنتظره‌ترین چالش‌ها برای رهبران جهان تبدیل شده است؛ آنها در ماه نوامبر 2024 در کنفرانس اقلیمی سازمان ملل موسوم به COP29در باکو، آذربایجان برای مهار گرمایش جهانی مذاکره کردند. هرچند که این مذاکرات و تصمیم‌گیری‌ها پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید به حاشیه خواهد رفت. اما گرمایش جهانی در حال یافتن یک حامی پر و پاقرص است که برخلاف دونالد ترامپ ماندگاری‌اش تنها 4 سال نیست! این عامل چیزی نخواهد بود جز هوش مصنوعی و تقاضایش برای مصرف انرژی. آنچه در ادامه می‌خوانید بر اساس داده‌های گزارش منتشر شده در روزنامۀ واشنگتن پست بازنویسی شده است.

سبقت هوش مصنوعی از عرضۀ انرژی پاک

مهدی نوروز: در سالیان اخیر رشد سریع پروژه‌های انرژی بادی و خورشیدی در سراسر جهان این امید را ایجاد کرده است که نهایتاً بتوان تولید انرژی متکی بر سوخت فسیلی را مدیریت کرده و به سمت مهار گرمایش جهانی رفت. احتمالاً هم با همین چشم انداز بود که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا سندی را امضا کرد که کشور تحت رهبری‌اش را ملزم می‌کرد تا سال 2035 تمام نیروگاه‌های تولید کننده گازهای گلخانه‌ای را از شبکۀ تولید برق حذف کند. هرچند که با آمدن دوبارۀ دونالد ترامپ این سیاست آقای بایدن به احتمال زیاد معکوس خواهد شد اما حتی اگر رقیب آقای ترامپ هم در انتخابات برنده شده بود یا حتی اگر به فرض خود جوبایدن هم از انتخابات کنار نمی‌کشید یا رئیس جمهور می‌ماند، باز هم تولید گازهای گلخانه‌ای در این نیروگاه‌ها تا سال 2035 متوقف نمی‌شد؛ شاید بپرسید چرا؟ برپایۀ اطلاعات و داده‌های شرکت Yes Energy 220 نیروگاه جدید گازسوز در محل مختلف توسعه قرار دارند که اکثر آن‌ها پیش از 2032 به بهره‌برداری می‌رسند. هر کدام از این نیروگاه‌ها طول عمری بین 25 تا 40 سال خواهند داشت. حالا شاید بگویید با سابقۀ رسانه‌ای حواس‌پرتی‌های جو بایدن، احتمالاً او هنگام امضای این سند، ساخت 220 نیروگاه جدید گازسوز را ندیده است؛ اگر چنین تصوری دارید پس شما هم احتمالاً یک نکتۀ بسیار مهم را ندیده‌اید!

به گزارش خبرگزاری سینا، بر اساس گفته‌های تحلیلگران و شرکت‌های خدماتی، در بخش‌های مختلفی از ایالات متحده، مراکز داده عامل اصلی رونق ساخت‌وساز نیروگاه‌های گازسوز هستند، اما درصد دقیق تقاضای جدیدی که به مراکز داده اختصاص دارد مشخص نیست. شرکت‌های برق همچنین خود را برای سایر تقاضاهای جدید آماده کرده‌اند، از جمله افزایش کارخانه‌های جدید در سراسر کشور و انتقال انرژی به خودروهای الکتریکی و لوازم خانگی مانند پمپ‌های حرارتی.

بر اساس گزارش Bloomberg Intelligence، مراکز داده به تنهایی مصرف گاز طبیعی جدیدی را ایجاد خواهند کرد که تقریباً معادل 10 تا 30 درصد از تقاضای فعلی ایالات متحده برای تولید برق از نیروگاه‌های گازسوز است. این افزایش تقاضا به این معناست که گاز ممکن است برای سال‌ها به عنوان سوخت غالب برای تولید برق در ایالات متحده باقی بماند.

وضعیت در اروپا و آسیا چگونه است؟

افزایش چشمگیر توسعه مراکز داده در سراسر ایالات متحده برای خدمت به صنعت هوش مصنوعی، دهه‌ها پیشرفت در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را تهدید می‌کند، زیرا شرکت‌های خدماتی برنامه‌هایی برای احداث ده‌ها نیروگاه جدید گازسوز به منظور تأمین تقاضای رو به رشد برق در دست دارند. اما این موضوع فقط مختص به آمریکا نیست. اروپا و آسیا نیز با معضلی مشابه ایالات متحده در زمینه مراکز داده مواجه هستند، به طوری که نیازهای انرژی این صنعت باعث رونق صنعت گاز شده و اهداف اقلیمی منطقه‌ای را به خطر انداخته است. ایرلند، هلند و سنگاپور همگی به دلیل نگرانی‌های مربوط به تغییرات اقلیمی و پایداری شبکه برق، اتصال مراکز داده بزرگ جدید به شبکه برق را متوقف کرده‌اند.

تلاش برای برقراری توازن

هرچند که به نظر می‌رسد دنیا و شرکت‌های فناوری تمایلی به کند کردن روند توسعۀ هوش مصنوعی نداشته باشند، اما برخی از شرکت‌های فناوری از شرکت‌های خدماتی خواسته‌اند که برنامه‌های خود برای احداث نیروگاه‌های گازسوز جدید را بازنگری کنند و از آنها خواسته‌اند که تلاش‌های خود را برای تأمین انرژی پاک‌تر به شبکه‌های برق افزایش دهند. برنامۀ Georgia Power برای گسترش عظیم تولید برق از گاز موجب شد که مایکروسافت از مقامات ایالتی بخواهد که به این شرکت برق مجوز ندهند تا «تولید انرژی کربنی شدیداً زیاد» را تأمین کند. اتحادیۀ مراکز داده، که نماینده شرکت‌های بزرگ فناوری است، اظهار نظرات مشابهی را در آریزونا مطرح کرده است.

با این حال این مسیر چندان هم ساده نیست زیرا در مواردی مقاومت شرکت‌های خدماتی تأمین کنندۀ برق را به همراه دارد به عنوان مثال مدیرعامل شرکت Dominion Energy می‌گوید که «ما فقط یک قانون اقلیمی نداریم که باید از آن پیروی کنیم، بلکه قانونی داریم که می‌گوید موظف به خدمت‌رسانی به مشتریان خود هستیم، و کمیسیون نظارتی داریم که می‌گوید موظف به تأمین پایدار برق هستیم.»

شرکت‌هایی از این دست پشت این نظریه پنهان می‌شوند که در آینده و با پیشرفت تکنولوژی شاید بتوان گازهای گلخانه‌ای را باز جذب کرد با این حال دسترسی به این فناوری‌ها حتی ممکن است تا دو-سه دهه دیگر هم میسر نشود. با این توضیحات به نظر می‌رسد که هوش مصنوعی کره زمین را گرم تر ‌کند، مگر اینکه فناوری‌های جدید زودتر ظهور کنند یا تمام طرفین به یک تفاهمی برای نوع تولید و تأمین انرژی برسند. تا آن زمان احتمالاً شاهد کشمکش فعالان محیط زیست و تولیدکنندگان فناوری از یک سو و تولیدکنندگان انرژی و دولت‌ها از سوی دیگر باشیم؛ دعوایی که سال به سال شکل جدیدتری به خود خواهد گرفت.

کپی لینک لینک کپی شد