این تغییرات نشان‌دهنده تمایل بالای فعالان بازار سرمایه به حضور در این بازار و سرمایه‌گذاری مجدد بود. به طور خاص، این خبر به عنوان یک سیگنال مثبت برای سرمایه‌گذاران تلقی شد و باعث افزایش اعتماد به نفس در میان آنها گردید. بر این اساس، تاثیر این خبر به حدی بود که روند بازاری که تا چند روز قبل نزولی شده بود را تغییر داد و شاخص کل را سبزپوش کرد. فعالان بازار سرمایه انتظار دارند که پیوستن ایران به FATF باعث کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران شود و جریان ورودی پول حقیقی به سمت بازار سرمایه ایران نیز افزایش یابد.

تأثیرات بر شاخص کل

به گزارش «آرمان ملی»، با توجه به افزایش ورود پول حقیقی به بازار، شاخص کل بورس به طور قابل توجهی افزایش یافت. این امر نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاران به آینده بازار و تأثیرات مثبت احتمالی تصویب FATF امیدوار هستند. در واقع، ورود پول حقیقی به بازار سرمایه، به عنوان یک نشانه از اعتماد سرمایه‌گذاران به بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش ریسک‌های موجود در نظر گرفته می‌شود. در روزهای اخیر، بازار سرمایه شاهد بیش‌ترین ورود پول حقیقی در سال‌های اخیر بوده است. این موضوع نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاران به دنبال فرصت‌های جدید در بازار هستند و به نظر می‌رسد که با توجه به اخبار مثبت، تمایل بیشتری برای سرمایه‌گذاری در بورس پیدا کرده‌اند. امیرعلی شکاری کارشناس اقتصادی در این باره به «آرمان ملی»، گفت: با خروج از لیست سیاه FATF، سرمایه‌گذاران خارجی به ایران اعتماد بیشتری پیدا می‌کنند و میزان حضور برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف صعودی خواهد شد که در نهایت این امر می‌تواند به ورود سرمایه‌های جدید به بخش‌های مختلف اقتصادی، از جمله صنعت، معدن و خدمات منجر شود. او افزود: پذیرش FATF می‌تواند به بهبود روابط تجاری ایران با کشورهای دیگر کمک کند و امکان صادرات و واردات کالاها و خدمات را تسهیل کند و به این ترتیب با بهبود وضعیت مالی و بانکی، هزینه‌های مرتبط با تجارت خارجی کاهش خواهد یافت.

تقویت نظام بانکی

 او یکی از پیامدهای بارز خروج از لیست سیاه FATF را بهبود وضعیت معاملات پولی بانکی ایران دانست و گفت: این رویکرد می‌تواند به نظام بانکی ایران کمک کند تا حضور مثمرثمرتری در دایره معاملات تجاری حضور یابد و بانک‌ها را قادر به انجام تراکنش‌های بین‌المللی نماید. بانک‌های ایرانی می‌توانند به سیستم‌های مالی جهانی دسترسی پیدا کنند و این امر می‌تواند به تسهیل نقل و انتقالات مالی کمک کند. او ادامه داد: با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش سرمایه‌گذاری، نرخ بهره ممکن است کاهش یابد که به نفع کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان خواهد بود. علاوه بر این شرکت‌ها می‌توانند با شرایط بهتری و هزینه‌های کمتری به تامین مالی بپردازند و در این راستا با ورود سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه کسب‌وکارها، فرصت‌های شغلی بیشتری ایجاد خواهد شد که به کاهش نرخ بیکاری کمک می‌کند. همچنین تحقق برنامه‌های توسعه و رشد اقتصادی در برنامه‌های اقتصادی نیز فرصت بیشتری برای تحقق می‌یابند، چراکه با افزایش سرمایه‌گذاری و بهبود تجارت خارجی، رشد اقتصادی پایدارتر و بهتری برای ایران ممکن خواهد بود و با بهبود وضعیت اقتصادی و افزایش تولید نرخ تورم نیز کاهشی خواهد شد.

فرصت طلایی

شکاری اضافه کرد: استفاده مفید از فرصت ایجاد شده حاصل از خروج ایران از لیست سیاه، امکان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها با ورود سرمایه‌های جدید مهیا می‌سازد و امکان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حیاتی مانند حمل‌ونقل، انرژی و فناوری اطلاعات فراهم می‌شود. در نهایت پذیرش FATF و خروج ایران از لیست سیاه می‌تواند به عنوان یک فرصت بزرگ برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور تلقی شود. این امر می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری، توسعه تجارت خارجی، بهبود نظام بانکی و افزایش اشتغال منجر شود و در نهایت به رشد پایدار اقتصادی کمک کند. با این حال، تحقق این پیامدها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سیاست‌های مناسب اقتصادی است.

آسیب‌های عدم پذیرش

فرزاد حسن‌زاده نیز در این باره گفت: ایران به دلیل فشار‌های بین‌المللی و تحریم‌هایی که اقتصاد آن را تحت تاثیر قرار داده است، نیاز به شفافیت مالی و همکاری با نهاد‌های بین‌المللی دارد. تصویب و اجرای این لوایح می‌تواند به جایگاه ایران در نظام مالی و اقتصادی جهان وزن و اعتبار بالایی بدهد. به دلیل عدم پیوستن نظام بانکی ایران به FATF بسیاری از بانک‌های بین‌المللی حاضر به همکاری با بانک‌های ایرانی نشدند، زیرا در باب فعالیت‌های مالی نگرانی‌هایی داشته‌اند. با توجه‌ به اینکه ایران حاضر به پیوستن به این لوایح نشده سرمایه‌گذاران خارجی نیز تمایلی به سرمایه‌گذاری در ایران ندارند و همین مسئله خود به مانعی جدی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصاد کشور تبدیل شده است. نبود تعاملات بانکی به دلیل عدم تصویب این لوایح، تجارت ایران را با کشور‌های دیگر به‌شدت مختل کرده است. تاجران ایرانی در سال‌های اخیر مجبور شده‌اند که از روش‌های غیرمعمول و پر هزینه برای فعالیت خود استفاده کنند. عدم پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی سبب شده که ایران در لیست کشورهای پر ریسک موسوم به لیست سیاه این نهاد قرار داشته باشد و همین بهانه‌ای شده تا محدودیت‌های بیشتری از سوی آمریکایی‌ها برای اقتصاد ایران صورت بگیرد.

ایران و FATF

او افزود: بحث FATF، از اوایل دهه ۱۳۹۰ وارد فضای سیاسی و اقتصادی ایران شد. موضوع پیوستن ایران به FATF با افزایش فشار‌های بین‌المللی بر ایران به دلیل پروژه هسته‌ای و برخی اتهام‌های مالی از سوی دولت روحانی چندین بار مطرح شد ولی شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام مخالف تصویب لوایح CFT و پالرمو بودند و این لوایح را ابزاری برای تحمیل خواسته‌های آمریکا می‌دانستند و معتقد بودند حتی با تصویب FATF نیز ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا نمی‌تواند از مزایای عضویت آن بهره‌مند شود. از سال ۲۰۰۹ که ایران در لیست سیاه FATF قرار گرفته است باعث شده که بسیاری از بانک‌های بین‌المللی از همکاری با بانک‌های ایرانی خودداری کنند. نبود شفافیت مالی باعث شده که سیستم بانکی کشور در جهان منزوی شود. عدم پیوستن ایران به FATF باعث شده است که بانک‌های ایرانی نتوانند با بانک‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند و بانک‌های ایرانی نیز نتوانند از سوئیفت استفاده کنند. همین عدم دسترسی بانک‌های ایرانی به سوئیفت باعث شده که تجار ایرانی از روش‌های پر ریسک و هزینه بر استفاده کنند. سرمایه‌گذاران خارجی به دلیل نبود شفافیت مالی و استاندارد‌های بین‌المللی، ایران را بازاری پر ریسک می‌دانند و تمایلی به ورود به بازار ایران ندارند.

واکنش بازار

این کارشناس اضافه کرد: باتوجه ‌به نکات مورد اشاره، شاید بی‌دلیل نباشد که بعد از انتشار پیام وزیر اقتصاد در صفحه شخصی‌اش در شبکه ایکس در پایان معاملات دیروز بازار سرمایه نماد‌های بانکی، فلزات اساسی و نفتی بیش‌ترین اقبال را از سوی فعالین بازار داشته‌اند. در سال‌های اخیر تصویب لوایح پالرمو و CFT از خواسته‌های اصلی بخش خصوصی اقتصاد ایران بوده است. مدتی قبل نیز صمد حسن‌زاده رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز پیوستن ایران به FATF را لازم و ضروری دانسته بود و اعتقاد داشت که این مسئله باعث رشد اقتصادی و افزایش ارتباطات ایران با دنیا خواهد شد. در آخرین گزارشی که گروه اقدام ویژه مالی در اکتبر ۲۰۲۴ منتشر کرده بود ایران را در کنار کره شمالی و میانمار به عنوان کشور‌های پرریسک شناسایی کرده بود. نکته‌ قابل توجه اینجاست که حتی سوریه تحت رهبری بشار اسد در آن موقع در فهرست کشورهای با ریسک متوسط موسوم به لیست خاکستری قرار گرفته بود. در صورت تداوم حضور ایران در لیست سیاه FATF باید گفت که معاملات ایران با کشور‌های چین و روسیه نیز دشوارتر خواهد شد و همچنین نمی‌تواند از مزایای عضویت در سازمان‌هایی، چون بریکس و شانگهای استفاده چندانی کند. مسئله بعدی نیز این است که عدم پیوستن ایران به FATF باعث شده که به کشور ما اتهام پول‌شویی و حمایت از تروریسم زده شود و آمریکا نیز برای تحریم‌های سنگینی که وضع کرده توجیهی داشته باشد.

درنهایت

به طور کلی، بررسی دوباره FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام تأثیرات مثبتی بر بازار سرمایه داشته است. این خبر نه تنها باعث افزایش شاخص کل بورس شد، بلکه ورود پول حقیقی به بازار را نیز به دنبال داشت. به نظر می‌رسد که فعالان بازار سرمایه با امید به بهبود شرایط اقتصادی و کاهش ریسک‌ها، تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در بورس پیدا کرده‌اند. این روند می‌تواند به عنوان یک نشانه مثبت برای آینده بازار سرمایه و اقتصاد کشور تلقی شود.