این استانداردها نه تنها به بهبود کارایی و کاهش هزینهها کمک میکنند، بلکه میتوانند به سازمانها در مدیریت ریسکها و بهبود تصمیمگیریها یاری رسانند. ایران نیز با توجه به پتانسیلهای موجود، در تلاش است تا با استفاده از هوش مصنوعی در حوزههای اقتصادی و غیراقتصادی کارآیی خود را در حوزههای متنوع بهبود بخشد. کارشناسان ضمن اشاره به شروع دیرهنگام ایران برای ورود هوش مصنوعی به بخشهای گوناگون معتقدند، رعایت استانداردهای جهانی برای استفاده از هوش مصنوعی در ایران از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورت عدم توجه به استانداردهای جهانی در این زمینه، ممکن است با هزینههای مالی فراوانی برای جبران عقب ماندگیهای حاصل شویم. از اینرو سرمایهگذاری در آموزش و بهروزرسانی فناوریها و رعایت استانداردهای جهانی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بهرهبرداری بهینه از منابع
به گزارش «آرمان ملی»، استفاده از هوش مصنوعی در اقتصاد ایران میتواند به بهبود کارایی، افزایش درآمدهای مالیاتی و بهینهسازی منابع کمک کند. با این حال، برای بهرهبرداری بهینه از مزایای این فناوری، نیاز به سرمایهگذاری در زیرساختها، آموزش نیروی کار و ایجاد فرهنگ پذیرش تغییرات وجود دارد. با توجه به چالشهای موجود، دولت و بخش خصوصی باید همکاریهای لازم را برای توسعه و استفاده از هوش مصنوعی در حوزههای اقتصادی انجام دهند تا بتوانند از پتانسیلهای این فناوری بهرهبرداری کنند. کارشناسان معتقدند، تحلیل دادههای اقتصادی با سرعتی شگرف و کمک به روند تصمیمگیری در بخشهای مختلف کمک کند. به گفته کارشناسان، تصمیمگیران در حوزه مختلف اقتصادی میتوانند با استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، روندهای اقتصادی را پیشبینی کرده و به دولت و بخش خصوصی کمک کرد تا تصمیمات بهتری اتخاذ کنند. بهعلاوه هوش مصنوعی میتواند به بهینهسازی استفاده از منابع اقتصادی کمک کند و از هدررفت منابع در بخشهای مختلف انرژی مانند آب، برق، گاز و… کمک کند.
توسعه هوش مصنوعی
یکی از چالشهای اصلی در استفاده از هوش مصنوعی در ایران، کمبود زیرساختهای فناوری و اطلاعاتی است. برای بهرهبرداری از این فناوری، نیاز به سرمایهگذاری در زیرساختهای دیجیتال و دادهمحور وجود دارد. این در حالی است که برای استفاده مؤثر از هوش مصنوعی، نیروی کار نیاز به آموزش و مهارتهای لازم دارد. در حال حاضر، کمبود متخصصان در این حوزه یکی از موانع اصلی است. علاوه بر این هنوز فرهنگسازی لازم در این زمینه شکل نگرفته است و برخی از سازمانها و نهادها ممکن است در برابر تغییرات ناشی از هوش مصنوعی مقاومت کنند که در نهایت به تأخیر در پذیرش و استفاده از این فناوری منجر خواهد شد. از طرفی استفاده از هوش مصنوعی نیاز به تدوین قوانینی در کشور دارد که باید با بازوهای اجرایی مناسب همراه باشد، اما در حال حاضر با توجه به تاخیر در ورود به این حوزه، خلأهایی در این زمینه وجود دارد که باید به طور جدیتری به آن نیز پرداخته شود.
هوش مصنوعی و مدیریت
صاحبنظران در این حوزه بر این باور هستند، هوش مصنوعی میتواند به مدیران کمک کند تا سناریوهای مختلف را شبیهسازی کنند و تأثیرات هر تصمیم را بر اساس دادههای واقعی بررسی کنند. این موضوع باعث میشود که تصمیمگیریها با دقت بیشتری انجام شود. در این راستا شناسایی نقاط ضعف در فرآیندهای سازمانی نیز باعث میشودراهکارهای بهینهسازی ارائه شود که در نتیجه به افزایش کارایی و کاهش هزینهها منجر خواهد شد. بهعلاوه استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت میتواند به رشد و پیشرفت سازمانها کمک کند. با بهبود تصمیمگیری و اجرای برنامهها، سازمانها میتوانند به اهداف خود نزدیکتر شوند و در بازار رقابتی بهتر عمل کنند.
بزرگترین ضعف
پوریا حداد، کارشناس فناوری اطلاعات درباره تاثیر گسترده هوش مصنوعی بر اقتصاد جهان گفت: در جهان امروز دیگر خبری از معیارهای سنتی اقتصادی نیست. جهان به سمت اقتصادهای تکنولوژی محور رفته است. در این اقتصادها از تامین منابع انسانی تا فرایندهای تصمیمگیری و تحلیل بر دوش هوش مصنوعی و تکنولوژی است. کشورهای مختلف میدانند، آیندهای را که در حوزه هوش مصنوعی وجود دارد، باید از هم اکنون ساخت. اغلب کشورها در تلاشند خود را در این حوزه به رتبه قابل قبولی برسانند که در یک دهه آینده از اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی بهرهبرداری کرده و از سفره حوزه هوش مصنوعی سهمی برای خود بردارند. در این حوزه، تغییرات، به حدی سریع است و هر لحظه شرایط جدیدتری رقم میخورد که کشورها فرصتی ندارند درگیر آزمون و خطا شوند و مدیرانی را به کار بگیرند که میخواهند کسب تجربه و اشتباه کنند. فکر میکنم بزرگترین ضعف کشور، ضعف در حوزه تخصص و تصمیمگیری است. این شرایط در حالی است که ما در حوزه منابع انسانی، بهرغم حجم بالای مهاجرتها، هنوز استعدادهای خوبی داریم، اما چرا از این منابع انسانی استفاده نمیشود؟ موضوع بعدی بحث سرمایهگذاری در هوش مصنوعی است. در حال حاضر بزرگترین بنگاه اقتصادی کشور ما مجموعه پتروشیمی خلیج فارس است. این مجموعه حدود ۱۳ میلیارد دلار ارزش بازار دارد، بنابراین طبیعی است که شرکتهای هوش مصنوعی در ایران سرمایهگذاری و ارزش به مراتب پایینتری داشته باشند. اغلب کشورهای حاشیه خلیج فارس به دنبال جذب سرمایههای گسترده برای شرکتهای حوزه هوش مصنوعی خود هستند. ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که هم رتبه اول هوش مصنوعی منطقه را کسب کنیم و هم به بحث جذب سرمایه بیتوجه باشیم.
خلأ قانونگذاری
وی افزود: مسأله سوم در کشور ما بحث قانونگذاری در زمینه هوش مصنوعی است. ما نیاز به یک رگولاتوری بزرگ و گسترده در این حوزه داریم. ما باید قوانینی داشته باشیم که ضمن ایجاد نظم، دست شرکتها و توسعه دهندههای فعال را باز نگه داریم تا بتوانند به «کلان داده» دسترسی داشته باشند. آنچه که شرکت Deep Mind گوگل را معتبر و پر قدرت میکند، تا حد زیادی به کلان دادههایی مرتبط است که این شرکت در اختیار دارد. هر اندازه دسترسی به دادهها بالاتر باشد، الگوریتمهای بهتری ایجاد میشود. مسأله چهارم این است که ما باید پایگاههای جمع آوری داده قدرتمندی داشته باشیم. در حال حاضر دسترسی به دادهها در ایران بسیار محدود است و یکی از دلایلی که باعث میشود فرد فعال در حوزه هوش مصنوعی نتواند فعالیت موفقی داشته باشد همین عدم دسترسی به دادههای گسترده است که مانع از رسیدن به کیفیت مطلوب میشود.
فرصتی برای تاخیر نیست
حداد اضافه کرد: ما در ایران دیگر فرصت آزمون و خطا نداریم، شرایط جهان برای پرداختن به هوش مصنوعی، اقتصاد مبتنی بر هوش مصنوعی و تکنولوژیهای پیشرو، جایی برای انتخاب افراد ناآگاه، یا کم اطلاع در مسندهای تصمیمگیری کشور نمیگذارد. جهان منتظر آزمون و خطاهای ما نمیماند. اکنون همه کشورها با نهایت توان خود در حوزه هوش مصنوعی سرمایهگذاری میکنند و سعی دارند به جایگاه ویژهای برسند. در برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس «وزارت هوش مصنوعی» راهاندازی شده است، اما در ایران چنین نهاد متمرکز و تخصصی نداریم که به هوش مصنوعی به عنوان یک دغدغه مهم نگاه کند. بدون اغراق هوش مصنوعی تبدیل به مقولهای شده که به اندازه نان و آب اهمیت دارد و دیگر یک موضوع لوکس و شیک «های تک» نیست که فقط دربارهاش مقاله بنویسیم و سخنرانی کنیم و قطعاً اقتصاد جهان بر پایه هوش مصنوعی خواهد بود و منتظر آزمون و خطای ما نمیماند.
source