یورو نیوز: تلسکوپ فضایی اقلیدس پدیده‌ای نادر به نام «حلقه اینشتین» را در فاصله بیش از ۴ میلیارد سال نوری زمین ثبت کرده که در آن نور ستارگان به دلیل گرانش کهکشانی خم شده است.
این تصویر خیره‌کننده، کهکشان نزدیک «ان‌جی‌سی ۶۵۰۵» (NGC ۶۵۰۵) را نشان می‌دهد که با حلقه‌ای کامل از نور احاطه شده است.
این حلقه تصویری از یک کهکشان دوردست را نمایش می‌دهد که دقیقاً در پشت سر این کهکشان قرار دارد و نور آن به دلیل عبور از میدان گرانشی کهکشان پیش‌زمینه‌اش خمیده شده است.
پروفسور استیون سرجنت، اخترشناس دانشگاه آزاد بریتانیا، گفت: «این یک کشف زیبا، خارق‌العاده، هیجان‌انگیز و بسیار خوش‌شانس در نخستین داده‌های ما است. حلقه اینشتینی به این کاملی بسیار نادر است. ما می‌توانیم یک کهکشان پس‌زمینه را از طریق فضای خمیده‌شده کهکشان پیش‌زمینه مشاهده کنیم».
طبق نظریه‌ی نسبیت عام آلبرت اینشتین، نور هنگام عبور از کنار اجرام بسیار پرجرم در فضا خمیده می‌شود. این بدین معناست که کهکشان‌ها می‌توانند مانند عدسی‌های کیهانی عظیمی عمل کنند و مسیر نور اجرام پس‌زمینه را تغییر دهند.
حلقه‌های اینشتین برای اخترشناسان ابزاری بسیار مهم هستند، زیرا به آنها اجازه می‌دهند اجرامی را مشاهده کنند که در حالت عادی از دید پنهان می‌ماند. علاوه بر این حلقه‌ها اطلاعاتی درباره‌ی جرم کهکشان میانجی ارائه می‌دهند؛ از جمله جرم پنهان آن در قالب ماده‌ی تاریک.
در این مورد اخترشناسان تخمین می‌زنند که کهکشان پیش‌زمینه حدود ۱۱٪ از جرم خود را به ماده‌ی تاریک اختصاص داده است. این مقدار نسبتاً کم محسوب می‌شود چرا که ماده تاریک عمده‌ی جرم کل جهان را تشکیل می‌دهد.
در واقع تصور می‌شود که ماده تاریک و انرژی تاریک ۹۵ درصد از جهان را تشکیل می‌دهند، با این وجود ما تقریباً هیچ چیز در مورد آنها نمی‌دانیم.
تلسکوپ اقلیدس توسط آژانس فضایی اروپا برای فهم ماهیت اسرارآمیز این ماده و انرژی تاریک به فضا پرتاب شد.
تلسکوپ اقلیدس که با هزینه‌ای معادل ۱.۴ میلیارد یورو ساخته شده است، ۷ متر ارتفاع و عرضی معادل ۱.۲ متر دارد و قادر است کیهان را در نور مرئی و فروسرخ رصد کند.
کهکشان ان‌جی‌سی ۶۵۰۵ در حدود ۵۹۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد که از نظر کیهانی فاصله‌ای بسیار نزدیک محسوب می‌شود. اما کهکشان پس‌زمینه که توسط حلقه‌ی اینشتین دیده شده است در فاصله‌ی ۴.۴۲ میلیارد سال نوری از ما قرار گرفته است.
نمای نزدیک از حلقه اینشتین
دکتر والریا پتورینو، دانشمند پروژه اقلیدس در آژانس فضایی اروپا، گفت: «برای من بسیار جالب است که این حلقه اینشتین درون یک کهکشان شناخته‌شده مشاهده شده است که در سال ۱۸۸۴ کشف شد. این کهکشان برای مدت طولانی مورد توجه اخترشناسان بود، اما این حلقه اینشتین تاکنون مشاهده نشده بود.»
نخستین حلقه اینشتین کامل برای اولین بار توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا در سال ۱۹۹۸ کشف شد.
source