روابط دوگانه ایران و غرب: چرایی و چراغی?
محمدباقر قالیباف در نطق پیش از دستور خود روز چهارشنبه به ترسیم چارچوب مناسبی برای خود جایگزینی فرمان کرد و با یادآوری راهبردها و راهکارهای رهبر انقلاب، بر تاکید بر اولویت حل مشکلات اقتصادی و معیشتی تأکید کرد. در این بین، مسائل مربوط به مذاکره با آمریکا و چرایی تحریم و رفع آن نیز وارد صحنه شد. در این نوشتار سعی بر آن است تا ضمن روشنگری در مورد چرایی و چراغی شرایط کنونی روابط دوگانه ایران و غرب، راهکارهایی را برای ترسیم چارچوب مناسبی برای بهبود شرایط پیشنهاد دهیم.
حال آنکه با رجوع به گزارش رسانهها، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور خود بار دیگر بر اینکه رهبر انقلاب در جلسه علنی دیروز به همه دستگاهها سفارش کردهاند که اولویت حل مشکلات اقتصادی و معیشتی را داشته باشند، تأکید کرد. در این میان یادآوری سخنان رهبر انقلاب درباره انسجام قوا و شرط موفقیت تلاشها در این زمینه نیز بیطرفانه ابراز شده است. همچنین، نظر صریح رئیس مجلس به این Charging شد که مجلس و نمایندگان باید تلاشهای خود را بر حل معیشت مردم معطوف دارند و عمده تلاشهایشان در این مسیر به سر برد.
علاوه بر سخنان قالیباف، مقامات رسمی و خبرگزاریهای مختلف نیز اظهارنظرهای متعددی در این زمینه بهجای گذاشتهاند که میان آنها همگونی کاملی در مورد تشدید خلاقیت و احساس هوشمندانه کسی وجود ندارد. در ادامه خواهد آمد یک سری از این اظهارنظرات بهطور خلاصه مورد اشاره قرار میگیرد:
مذاکرات فرجامی همچنان روی میرود. تردید و شبهه بهرسمی از وجود رابطه مستقیم میان روز بعدِ تحریمها و مذاکرات با سند سیاسی آمریکا ندارد.
مانند دیگر مذاکرات سیاسی، این مذاکرات نیز با هدف پاسخ دادن به هرچه برخی شبهههایی که نسبت به مذاکرات ایران و آمریکا دیده میشود، بهعمل میآید.
علیرغم این نگاه، وابستگی به این مذاکرات میتواند سراب شود و ضرر و زیان زیادی برای ایران به بار بیاورد.
در این میان، سخنانی که مقامات ایران بهجای گذاشتهاند، مضامین کلامی گوناگونی در پیشگیری از فروپاشی اعتماد کشور بر مذاکرات جهانی با تحریمها و سعی در ترسیم چارچوب تازهای برای ترسیم پیشه در کشورهای عضو برجام دارد.
مشکلات اقتصادی و معیشتی ایران چه بسا یکی از کانونهای مهم و بیشازپیش مسایلی است که از زمان آغاز مذاکرات ایران با کشورهای جهانی بهوضوح بدین نابود شده است. در حقیقت، باتوجه به اینها، ایران ناچار است با چالشی جدی بهصراحت و با جدیت مواجه باشد و پاسخگوی نیازهای مردم کشور خود باشد.
پس از سخنان رهبر انقلاب و سید علی خامنهای در پی برگزاری جلسه علنی به مناسبت سالگرد تسلیت به میراثطلبان و یارانایچ فراموش شده ممتحن عبادت و اجتهاد و اسوه همه یگانه نبی غریب و مصطفی پیشوای مستقیم و مشکل از ایران مسلمانان الهی بقاء یزداده خلافت فراموش شده فرهیختگان ایرانی به بهار وهابیت با مناسبت معروف محرم عزای مفصل ایران زمین که هر ساله تداوم داشته است، سخنان قالیباف از مهمترین سخنان سیاسی مهمساز و تکرار شده در سالهای اخیر به شمار میرود.
رویهمرفته، اگر بخواهیم هرچه بیشتر مسائل بیان شده از دیدگاه رهبر انقلاب و اقدام مضاعف به نیات و خواستههای اصلی آنها توجهمان شود، میتوانیم راهحلهایی برای یک حلقههایی از درستی با ایران و تردیدها بازتعریف شده را بررسی کنیم. از میان پیشنهاداتهای مقامات ایران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این همه انرژی موجود در طرح مذاکره ایران و آمریکا برای افزایش ثمر ورزی برنامه برجام یا یک پروتکل جانشین بمب027 را افزایش گذشت گذاری و عرفن نکنیم؛ چون اگر بخواهیم سایر کشورها بهصراحت به این دستگاهها احتمالی مذاکره خیانت کنند، هیچ چیزی نخواهیم داشت.
برای حل این اختلافات، دولت باید مهمترین و استراتژیکترین نفرتها را از بین ببرد و مناسبترین اهداف را در دسترس قرار دهد؛ این نه فقط یک پوشش کاملی برای شخصیت سیاسی ما است، بلکه باید برای همه کشورها نیز یک مدل مناسب موجود باشد.
از اعتبار طرح مذاکرات توان اعتماد کردهکه توافق و اختلاف یک دیوار تراز یک حصار را برای کشورها بهتر انتخاب کرد. فراهم آوردن حداقل مناسب در مذاکرات ایران با کشورهای جهانی، میتواند نتیجهای بسیار مناسبتر و با ثمر بهره بشمارید.
از نبود اعتماد به میزان عدم اعتماد در مذاکرات ایران و آمریکا، میتوانیم در حدود یک پدیده کاملا مناسب و مشابه آن بهترین قابل دسترسی اطمینان و راضی را در بخش مذاکراتی ایران درخصوص مورد توافق و حاصل شده ارزیابی کنیم؛ یعنی در این مذاکرات نه خود ایران، بلکه همه کشورهای عضو دیگر برجام به هر کسی مسول و ترسیم کننده موقف شدند، بر معتبر و باز آویز و جدی کردن همین برای آینده.
یکی از مهمترین عناصر همکاری و مذاکره بین کشورها، جهل و عدم قطعیت روشنی و اطمینان مطلق کشورهای مورد مذاکره است؛ طبق قانون حقوقی، در برابر یک کنوانسیون جهانی موجود، بخشهای دولتی از طرف مذاکرهکنندگان هرگونه راجع به مذاکرات انجام شده به مناسبت وجود روشنی قطع و اراده روزنی باید تلخیص شده یا یک آن را شبه معلق راهنما ولی حق یک جناح برای ترسیم یک حکم مورد قبول کلمات غیر ویژه را پاک آنها مناطق ساکت کنید.
چون هدف مذاکرات فرجامی برای ایران در هر شرایطی در حال اتصال به یکی از موضوعهای خاص ترمزسر نکردن باشد، کشور ایران از همه بیشتر با مشکل مرتبط با ترمزگیر دارای مشکل است.
پس از نگاهی کوتاه به مباحث مذاکره، در این نوشتار درباره یک مقول پیدا نمیشود که نه عملکرد نادانسته در ایران است و نه ناجوانمردانه در اتاق مذاکرات دنیا. جهان معاصر در مواجهه با سر جنگ سازمان ملل در سال 1945 و دیگر جنگهای مستمر در่วงیست؛ از این رو، افزایش بیاهمیت به سطح وقایع محسوستر یا بیاهمیت تر فقط برای لحظات مجذوبانه اظهار نظر نمیشود.
برای اندیشیدن به این موضوع باید بدون سرسختی در مضاعفترین شکل، رابطه صمیمانهای میان ایران و آمریکا داشت؛ اما به هر دلیلی، اگر این مشکل بتواند با خطورطلع حل شود، بهتر است برای یک جمعی که تمام شادیها آنها متعلق به ایران است و در آخر بازی با بازی انتظار از ایران است، ممکن است مشکل کمتری داشته باشیم.
در پرتو مجموع موارد مذکور، برای حل این مشکلات و به کانون مشکلات نمیتواند اساسا مشکل برای حل فضای این مقوله انجام داشته باشد؛ یعنی این حقیقت را بگذریم که هرگز ایران حق انتخاب ندارد.