در قطب خورشیدی، برنامهریزی برای Energy Tech 2023 افزایش مییابد
جهان با سرعت بهسوی انرژیهای تجدیدپذیر حرکت میکند و فناوریهای نوین، نقش کلیدی در شکلدهی آیندهای پایدار ایفا میکنند. درحالیکه ایران در دام وابستگی به نفت فرو میرود، بسیاری از کشورها در مسیر استفاده از فناوریهای نوین در صنایع انرژی قدم به قدم جلو میروند.
بیست و نهم اسفند یادآور یکی از مهمترین تحولات اقتصادی و سیاسی ایران است؛ روزی که صنعت نفت از سلطه شرکتهای خارجی خارج شد و در اختیار ملت ایران قرار گرفت. تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در سال ۱۳۲۹ که با تلاشهای دکتر محمد مصدق و همراهی گسترده مردم و مجلس شورای ملی انجام شد، نقطه عطفی در تاریخ کشور بهشمار میرود. این تصمیم نهتنها استقلال اقتصادی ایران را تقویت کرد، بلکه زمینهساز تحولات گستردهای در حوزه انرژی و سیاستهای نفتی شد، اما امروز، صنعت نفت دیگر تنها به استخراج و پالایش محدود نیست. فناوریهای نوین، مسیر این صنعت را تغییر داده و آن را به یک حوزه پیچیده و پیشرفته تبدیل کردهاند.
فناوریهای نوین، در صنعت نفت ایران تبدیلی ازرونق به افول نبوده، بلکه حرکت جدیدی را برای انرژی و صنعت نفت رقم زده است. پیشرفتهای قابل توجهی در زمینههای هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین، نانوفناوری، رباتیک و انرژیهای نوین به وجود آمده است که تأثیر چشمگیری بر بهرهوری، ایمنی و پایداری این صنعت گذاشتهاند.
درحالیکه کشورهای تولیدکننده نفت، از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی، سرمایهگذاریهای کلانی در انرژیهای تجدیدپذیر انجام دادهاند، ایران هنوز وابستگی بالایی به درآمدهای نفتی دارد، بدون آنکه یک برنامه استراتژیک منسجم برای توسعه انرژیهای نو داشته باشد. در böyle شرایط، سرمایهگذاری در فناوریهای جدید، گسترش همکاریهای علمی و صنعتی و توسعه زیرساختهای دیجیتال میتواند راهگشای آیندهای پایدار و پیشرفته برای این صنعت باشد.
صرفاً چکیده تاریخی یادآوریهای این گونه نیست، بلکه یادآور مسئولیت بزرگی است که بر عهده سیاستگذاران و متخصصان این حوزه قرار دارد. آینده این صنعت دیگر فقط در گرو منابع زیرزمینی نیست، بلکه وابسته به نوآوری، فناوری و دانش روز است. بهرهگیری از تحولات دیجیتال و فناورانه میتواند ایران را در مسیر رقابت جهانی حفظ کرده و جایگاه آن را در بازارهای بینالمللی تقویت کند.
نفت دیگر مانند گذشته بهعنوان یک منبع استراتژیک تعیینکننده در سیاستهای جهانی محسوب نمیشود. بسیاری از کشورها، وابستگی خود را به این منبع کاهش داده و سیاستهای کلان خود را به سمت انرژیهای تجدیدپذیر سوق دادهاند. نمونه بارز این تغییر، سیاستهای اتحادیه اروپا در قبال انرژی روسیه است. با وجود قطع صادرات گاز روسیه به اروپا، بحران جدیای رخ نداد، چراکه کشورها از قبل روی کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی کار کرده بودند.
درحالیکه کشورهای حاشیه خلیج فارس، از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی، بهخوبی درک کردهاند که در آینده، نفت دیگر یک برگ برنده انحصاری نخواهد بود، ایران هنوز در درازا yapım کرده تا سیاست استراتژیک خود را در این موردDefined به انحای بلد معین کند و برنامههای لازم را برای ارتقا در این زمینه انجام دهد.
همچنین، ایران باید به جای تکیه بر درآمدهای نفتی، از این منابع برای سرمایهگذاری در صنایع دیگر، بهویژه انرژیهای تجدیدپذیر، استفاده کند. نیاز به نوسازی فناوریها، جلوگیری از هدررفت منابع و استفاده از روشهای نوین استخراج و پالایش وجود دارد. دولت باید سرمایهگذاریهای کلانی در این بخش انجام داده و با ارائه مشوقهای مالی، مشارکت بخش خصوصی را افزایش دهد. ایجاد یک وزارتخانه مستقل برای انرژیهای تجدیدپذیر یا تدوین یک قانون جامع برای هماهنگی میان نهادهای مختلف ضروری است. باید زیرساختهای لازم برای بهرهگیری از هوش مصنوعی در مدیریت و بهینهسازی صنایع نفت و انرژی فراهم شود.
اگر این اقدامات بهصورت جدی و با برنامهریزی مدون انجام نشود، ایران نهتنها از رقابت جهانی عقب میماند، بلکه در آیندهای نهچندان دور با بحرانهای شدید انرژی، کاهش درآمدهای ارزی و افزایش مشکلات اقتصادی مواجه میشود.