درحالی که دور دوم مذاکرات هستهای میان ایالات متحده و ایران این هفته آغاز میشود، بیاعتمادی و بدبینی میان دو طرف همچنان در سطح بالایی باقی مانده است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به تهدید این کشور علیه ایران ادامه میدهد. از یک منظر دیپلماتیک، آیتالله علی خامنهای، رهبر عالی ایران، بهدرستی با احتیاط رفتار میکند، اما موسوینیا میگوید علائمی که از مذاکرات بدست میآید، نشان میدهد ایران و آمریکا وارد الگوی «هم جنگ، هم مذاکره» شدهاند؛ این یعنی هم آستانه تهدید بالاست، هم امکان توافق بالاست.
موسوینیا معتقد است که اگر دونالد ترامپ کارایی دیپلماسی را در مذاکرات با ایران نشان دهد، میتواند یک نقش تاریخی در منطقه بازی کند. او پنج اصل اساسی را برای موفقیت مذاکرات ایران و آمریکا در مذاکرات هستهای رقم زده است:
1. دیپلماسی، نه جنگ: جنگ با ایران به مراتب فاجعهبارتر از جنگهایی است که آمریکا در عراق و افغانستان با آن طرف شده است.
2. دستورکار جامع: توافقات تکموضوعی ناپایدارند. یک “نقشه راه مرحلهای” با اجرای گام به گام با اولویت موضوع هستهای میتواند زمینه را برای گفتوگو در سایر حوزهها فراهم کند.
3. یک توافق هستهای واقعبینانه: توافق هستهای باید مبتنی بر حقوق و مسئولیتهایی باشد که در پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای تعریف شدهاند. ایران باید در ازای پذیرش اقدامات راستیآزمایی قوی از منافع صلحآمیز انرژی هستهای برخوردار باشد.
4. کاهش تنشهای منطقهای: ایران و آمریکا باید منافع مشروع یکدیگر را به رسمیت بشناسند، درباره موضوعات مورد اختلاف مذاکره کرده و در زمینه مسائل دارای منافع مشترک همکاری کنند.
5. همگرایی اقتصادی: روابط تجاری میان ایران و آمریکا میتواند به صدها میلیارد دلار در سال برسد. چنین همگراییای، دستاوردهای دیپلماتیک را تثبیت کرده و به تقویت میانهروی در هر دو کشور کمک خواهد کرد.
موسوینیا معتقد است که دستیابی به توافق ممکن است، و این توافق میتواند به نتایج مثبت دیگری در منطقه منجر شود. حل چهار دهه تنش بین ایران و همسایگان عرب آن نیز به همان اندازه حیاتی است. چارچوب امنیتی منطقهای — از طریق گفتوگوی هشت کشور حوزه خلیج فارس — میتواند با میزبانی دبیرکل سازمان ملل و پشتیبانی اعضای دائم شورای امنیت آغاز شود.