بیماریها و فاجعههای مختلف سرنوشت بشر را در هم میشکنند و در این لحظات یگانه بسیاری از جانها را نجات میدهند. اهدای خون یکی از انسانیترین رفتارهایی است که جانهای بسیاری را نجات میدهد. این عمل در شرایط بحرانی مانند فاجعهی بزرگی مثل انفجار بندر عباس که قلبها را مچاله کرده است، بیشاز پیش ضرورت پیدا میکند.
فرصتی برای درنگ نیست و باید هر قدمی که در توان داریم برای کمک به هموطنان عزیزمان برداریم و برای اهدای خون به بندر عباس اقدام کنیم. در این مقاله به شیوهی یافتن مراکز اهدای خون، شرایط اهدای خون، مراحل اهدای خون و عوارض پساز اهدای خون پرداخته شده است.
مراکز اهدای خون را در وبسایت سازمان انتقال خون کشور میتوانید پیدا کنید. در نقشهی کشور با توجه به استان محل سکونت روی نام استان کلیک کنید تا فهرست مراکز اهدای خون استان خود را مشاهده کنید. روی نزدیکترین مرکز اهدای خون کلیک کنید تا آدرس و تلفن نمایش داده شود. با کلیک روی لوگوی مسیریاب بلد بهسرعت بهترین مسیر برای رسیدن به مرکز با توجه به موقعیت مکانی شما نمایش داده میشود.
شرایط اهدا خون شامل موارد زیر میشود:
* حداقل سن ۱۸ سال تمام و حداکثر ۶۵ سال
* حداقل وزن ۵۰ کیلوگرم
* فاصلهی اهدای خون باید حداقل ۸ هفته باشد با این شرط که دفعات آن در طول یک سال حداکثر برای آقاین به ۴ بار و برای خانمها به ۳ بار برسد
* برای اهدای خون در اولینبار حتما باید کارت ملی همراهتان باشد
* اصل کارت شناسایی عکسدار (شناسنامه، گواهینامه یا کارتهای دیگری که شامل کد ملی شوند)
* خواب کافی داشته باشید
* طی ۴ ساعت پیشاز مراجعه برای اهدای خون غذای سالم و کمچرب میل کنید (گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و مواد غذایی سرشار از پروتئین)
* قبلاز اهدای خون در صورت امکان ۵۰۰ میلیلیتر (۲ تا ۳ لیوان) آب بنوشید
* حداقل ۲۴ ساعت قبلاز اهدای خون از مصرف الکل و سیگار خودداری کنید
سایر پیشنهادها برای آمادگی قبلاز اهدای خون شامل پوشیدن لباس آستین کوتاه، آمادهسازی بازویی که میخواهید خون از آن گرفته شود، گوشدادن به موسیقی آرامش بخش، خواندن کتاب یا صحبت با شخص دیگر میشود.
درصورت وجود سوابق زیر حتما به پزشک انتقال خون اطلاع دهید:
* آلرژیها، تب یونجه
* مصف دارو
* سابقهی بیماریهای قلبی و عروقی، ریوی، کلیوی، کبدی
* سابقهی تزریق خون یا فرآوردههای خونی
* سابقهی غش، صرع و تشنج
* سابقهی اعتیاد به مواد مخدر بهصورت تزریقی
* سابقهی عمل جراحی
* سابقهی رفتارهای پرخطر (تماس جنی محافظتنشده یا خارجاز چارچوب)
* سابقهی خالکوبی، حجامت، تتو در ۶ ماه گذشته
* سابقهی زردی یا یرقان در خود و خانواده
* مسافرت به مناطق آندمیک مالاریا
* اعلام موارد شغلی ازجمله کار در ارتفاع و بالای داربست، برنامهی پرواز طی ۲۴ ساعت آینده
بعضی شرایط اهدای خون ممنوع میشود:
* ابتلا به بیماریهای عفونی
* داشتن سابقهی سرطان خون یا لنفوم
* داشتن سابقهی پیوند عضو
* داشتن سابقه ی جراحی در ۶ ماه گذشته
* بارداری، شیردهی یا سقط جنین در ۶ ماه اخیر
* مصرف برخی داروها مانند آسپیرین و داروهای ضد انعقاد خون
مراحل اهدای خون شامل:
1. با دردست داشتن مدرک شناسی فرمی تهیه و پر میکنید.
2. توسط پزش معاینه میشوید.
3. سطح هموگلوبین خون، دمای بدن و فشار خون شما اندازهگیری میشود.
4. درصورت رسدن نوبت شما، به تخت هدایت میشوید و باید روی آن دراز بکشید.
5. ناحیهی خونگیری روی دست مدنظرتان استریل میشود و سوزن مخصوص انتقال خون را وارد بازویتان میکنند. (سوزش خفیفی احساس میکنید که رفع میشود).
6. در هنگام پرشدن کیسهی خون باید در حالت راحتی قرار داشته باشید و فشاری روی شما نباشد.
7. مدت زمان خونگیری حدودا ۱۰ دقیقه است.
8. پساز تکمیل فرایند خونگیری باید کمی استراحت کنید و مایعات بنوشید.
در کنار فواید اهدای خون، این فرایند عوارضی نیز دارد که برخی از افراد با آن روبهرو میشوند. برای مثال، کبودی و سرگیجه از شایعترین این عوارض هستند. برای رفع کبودی اهدای خون، هر چند ساعت چند دقیقه کمپرس یخ روی محل کبودی بگذارید. برای رفع سرگیجه بعد از اهدای خون، حتما پساز پایان ۱۵ دقیقه بنشینید و مایعاتی مثل آب یا آبمیوه بنوشید. اگر بعد از این مدت همچنان سرگیجه یا حالت تهوع دارید، دراز بکشید و پاهای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. اگر این علائم با گذشت چندین ساعت بهبود نیافت باید با مرکز اهدای خون تماس بگیرید.