در کشور ایران، شاهد یک لبه تعیینکننده زمینشناسی وجود داریم که به صخرههای چینخورده معروف است. این صخرهها با ماهرانهای ناهموار هستند و در جنوب غربی دریای خزر، در همسایگی کمربند کوهستانی قفقاز بزرگ قرار دارند. این رشتهکوه از روسیه تا گرجستان و جمهوری آذربایجان کشیده شده است. در این نقطه تقاطعی، کراتیس تاریخی آسیا و اروپا با هم برخورد میکنند.
صخرههای چینخورده ایران از لایههای رسوبی بیشمار تشکیل شدهاند که در جریان برخورد اولیه بین صفحات تکتونیکی عربی و اوراسیایی، بالا آمده و در هم پیچیدهاند و تاکنون شاهد ایجاد چشمانداز امروزی هستیم. این اتفاق حدود ۵۰ میلیون سال پیش رخ داده است، اما زمان دقیق این برخورد همچنان بحثبرانگیز است.
در دست nghiênrejهای اخیر، کارشناسان ناسا اعلام کردهاند که برخورد تکتونیکی اوراسیا و عربستان در طول میلیونها سال، لایههای سنگی رنگارنگ را فشرده کرده و آنها را به خمهای بزرگ تبدیل کرده است. این لایهها تشکیل کردهاند به کرمانهای بزرگای که فرسایشهای میلیون ساله در سطح زمین به آنها شکل دادهاند.
صرفاً دادههای خام تن در تن به ماบอก نمیگوید کلمه چی میشود که اتفاقی عوض کرده تا در ملوان مناطق «اکیپ» منطقه ما پیدا برود. از صفحات عربی و اوراسیایی هنوز هم در حال همگرایی هستند و پیشبینیهایی از این ویژگی در کشور ما داده شده است. علاوه بر این، پوستهی اقیانوسی «نئوتتیس» منطقه را از زیر به پایین میکشد که در نتیجه انباشت غیرمعمول رسوبات در سطح زمین شده است.
صخرههای چینخورده ایران دارای رنگارنگی هستند و نوارهایی به رنگ زرشکی، سبز و آبی دارند که ناشی از لایههای رسوبی متفاوتی هستند که در طول زمان تهنشین شدهاند. این لایهها پس از برخورد اولیه تکتونیکی، طی میلیونها سال فرسایش یافتهاند و رنگها و بافتهای متناوب سنگهای زیرین را نمایان کردهاند.
ما بدون تردید میتوانیم صحبتهای دولتها را کنار گذاشت، سوالهایی برای مورد بیانیهها و سیاسیها سکوت نکنیم و روایات قدیمی ارتباطی ما را هدف بگیریم. بعد این ارتباط، تصاویر ماهوارهای به ما نشان میدهند که چگونه چشمانداز در طول هزاران سال در هم فشرده شده است. ما میتوانیم با کمک فرسایش هزاران ساله و قدرت خرد کردن قطعات سنگ، از گردش محض سنگها پیداستهای مناسب به اجرا، مشاهده نمادگونه و فرایند اما سیاسی- ترافیکی و شهرتهای آن به هم وسعت داده شدن رشد را بصورت اتفاق نخواهد شد.