فاجعه هسته‌ای چرنوبیل ۴۰ سال گذشته؛ بازگشت کشاورزی به این سرزمین
در سال ۱۹۸۶، فاجعه هسته‌ای چرنوبیل مکزیموم مقادیر زیادی مواد پرتوزا را وارد جو کرد و باعث آلودگی گسترده‌ی خاک، منابع آبی و پوشش گیاهی شد. برخی از این مواد نسبتاً زود تجزیه شدند؛ اما عناصر خطرناکی مانند سزیم ۱۳۷ با نیمه‌عمری حدود ۳۰ سال، هنوز در محیط باقی مانده‌اند. یکی دیگر از تهدیدهای جدی، استرانسیم ۹۰ است که به‌راحتی از طریق خاک جذب گیاهان و سپس وارد زنجیره غذایی می‌شود.
در سال ۱۹۸۶، فاجعه هسته‌ای چرنوبیل مکزیموم مقادیر زیادی مواد پرتوزا را وارد جو کرد و باعث آلودگی گسترده‌ی خاک، منابع آبی و پوشش گیاهی شد. برخی از این مواد نسبتاً زود تجزیه شدند؛ اما عناصر خطرناکی مانند سزیم ۱۳۷ با نیمه‌عمری حدود ۳۰ سال، هنوز در محیط باقی مانده‌اند. یکی دیگر از تهدیدهای جدی، استرانسیم ۹۰ است که به‌راحتی از طریق خاک جذب گیاهان و سپس وارد زنجیره غذایی می‌شود.
بیشتر زمین‌های اطراف منطقه ممنوعه، اکنون از نظر ایمنی برای کشت محصولات رضایت‌بخش هستند. میزان پرتویی که کشاورزان احتمالی در این مناطق تجربه می‌کنند، نه‌تنها از حد مجاز تعیین‌شده در اوکراین، بلکه از سطح پرتوزایی طبیعی نیز که انسان‌ها به‌طور روزمره در سراسر جهان با آن روبه‌رو هستند، بسیار پایین‌تر است. سطح سزیم ۱۳۷ نیز در این مناطق آن‌قدر پایین گزارش شد که امکان کشت بسیاری از محصولات غذایی به‌صورت ایمن فراهم است.
بر مبنای داده‌های به‌دست‌آمده، پژوهشگران اعتقاد دارند که بخش‌های بزرگی از «منطقه اسکان اجباری» به‌شرط رعایت دقیق استانداردها، می‌تواند دوباره برای کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. تخمین زده می‌شود که تا ۲۰ هزار هکتار از زمین‌های بی‌کاربرد، قابلیت بازگشت به چرخه تولید کشاورزی را دارند.
با وجود نتایج امیدوارکننده، هنوز محدودیت‌هایی وجود دارد. به‌ویژه گیاهان خانواده‌ی باقلاییان، مانند نخود، لوبیا و عدس، به‌دلیل جذب بالای مواد پرتوزا از خاک، برای کشت در این مناطق مناسب نیستند و باید از فهرست محصولات قابل کشت کنار گذاشته شوند.
پرسش درباره‌ی بازگشت کشاورزی به زمین‌های چرنوبیل، از دهه ۱۹۹۰ تاکنون مطرح بوده است. حتی برخی کشاورزان به‌صورت غیررسمی به فعالیت در این مناطق پرداخته‌اند. از جمله اقدامات جالب توجه در این زمینه، پروژه‌ای بود که شماری از پژوهشگران در آن شرکت داشتند: تولید ودکایی با نام «اتمیک» از محصولات و آب‌های به‌دست‌آمده در نزدیکی چرنوبیل. هدف این پروژه، اثبات ایمنی و توانایی استفاده مجدد از این سرزمین متروک برای حمایت از جوامع محلی بود.
یافته‌های مطالعه در نشریه Environmental Radioactivity منتشر شده است.