یک خبرگزاری اینترنتی محبوب با این عنوان منتشر کرده است که دکتر حسن رهایی، مدیر اداره برنامه ریزی و توسعه پارک، از معاکنشهای اکسپو ۲۰۲۵ و نقدهای مربوط به آن یادآوری میکند. در این گزارش، همانطور که اشاره شده، دکتر رهایی ضرورت پرداختن به اقتصاد خلاق و اهمیت اعطای جایگاه آن در اکسپو را در یک یادداشت که توسط خبرگزاری سینا منتشر شده است، تشریح میکند.
در ادامه این یادداشت، رویدادهای یاد شده در اکسپو به قلم دکتر رهایی بررسی شده و دو موضوع اصلی به چشم میآیند: عدم حضور صورتSharedPointer اقتصاد خلاق و وجود سه سطح کمرنگی در آن.
اول: عدم حضور اقتصاد خلاق در نمایشگاه بینالمللی اکسپو ۲۰۲۵
انگشت اشاره به این واقعیت که خلاقیت و نوآوری در القرن بیستویکم نقشی مهم در اشتغالزایی، ارزشافزایی، دیپلماسی فرهنگی و توسعه پایدار ایفا میکند. اما توجه داشته باشید که به این موضوع در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۵ در دورهای فرصت بسیار بزرگی داده شد که باز به فایده باقی نماند. این عدم حضور در مناظر تولیدی گروهی مانند گیم، انیمیشن، نشر دیجیتال، طراحی گرافیک و صنایع خلاق شهری به این معنا بوده است که فرصت قوی موهونی برای حضور سایر کشورها پدید آمده است.
دوم: سه سطح کمرنگی در اقتصاد خلاق در اکسپو
علاوه بر این سه سطح کمرنگی یا عدم توجه به اقتصاد خلاق در این رویداد نیز وجود دارد که میتواند این اقتصاد را به وضعیت فعلی بد کند:
1. absence ناچیز صنایع فرهنگی و خلاق دیجیتال: این نمایشگاه هیچ فصل مشخصی را به وجوه خلاق و نوآوری مانند گیم، انیمیشن، نشر دیجیتال، طراحی گرافیک و صنایع خلاق شهری اختصاص نداده بود. این در حالتی است که کشورهایی مانند کره جنوبی، ترکیه و مالزی در سالهای گذشته توانستهاند با حضور در این حوزهها به یکی از ارکان دیپلماسی اقتصادی خود تبدیل شوند.
2. عدم حضور ساختاریافته خدمات خلاق صادراتپذیر: بسیاری از اقتصادهای نوظهور میدانند که صادرات خدمات خلاق میتواند موتور رشد مناسبی باشد. اما در نمایشگاه اکسپو در هیچ کجایی به ارائه خدماتی به ترتیب، طراحی صنعتی، مشاوره برندینگ، خدمات گردشگری خلاق، تولید محتوا، و آموزشهای مهارتی نوین اشارهای نشده بود.
3. حضور کمرنگ نهادهای پشتیبان و سیاستگذار: نهادهای متولی و میزبان در نمایشگاه به دلیل کمبود می توان گفت ناشی از کمرنگی و بیشتر به نمادین شدن نیاز دارد. این نشانه از فاصله زیاد میان سیاستگذاریهای صادراتی با ظرفیتهای اقتصاد خلاق است.
پیامدهای کمتوجهی راهبردی به اقتصاد خلاق
شاید یکی از مهمترین نقدهای آن بر صادرات سنتی و سرمایهبر باشد. صادرات ایران متوقف روی کالاهای سنگین، وابسته به منابع طبیعی و پرهزینه مانده است. اگر دولت رابه هر چیزی که برای اقتصاد تصمیم میگیرد اهمیت ببخشد محیطهای کاهشی از حضور اقتصادی با مهم است.