روند پیچیده روابط ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران که اخیراً به تنش‌های دیپلماتیک منجر شده است، نیاز به یک تحلیل عمیق و هوشمندانه دارد. این موضع‌گیری‌ها نه تنها به وجود-rights مردم این کشور و پروژهای بین‌المللی آنها اشاره دارد، بلکه احتمال بروز جنگ بین دو کشور را کاهش می‌دهد.
به عنوان اول، باید تمام این مسایل را در چارچوب حقوق بین‌الملل به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (NPT) بررسی کنیم. بر اساس این معاهده، کشورهای عضو این معاهده مجازند در چارچوب مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، حتی تا غنای ۹۰ درصد اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کنند. به عبارت دیگر، این معاهده به کشورهایی اجازه می‌دهد که تا حدّی از اورانیوم غنی شده بهره‌مند شوند که در طول دوره عملکردش، مطابق ماده ۳ این معاهده، آن هم به شرط نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با مناقشه دربار به قدرت غنی شدن فراتر از حدّ ۹۰ درصد برای غنی‌سازی نیست.
امروز هم کسی را این حق نیست که برای ایران بیش از این مقدار آن را محدود کند یا بگوید نباید غنی‌سازیهای دیگری را انجام دهد. این موضوع همواره یک حق و در نقطه‌ای، یک شرط برای ضمانت عدم استفادهٔ سلاح‌های هسته‌ای است. این‌چنین به‌باور من در چارچوب مذاکرات هسته‌ای، ایران حق بالایی در تقسیم لقایش دوچندان است. در واقع ایرانی‌ها حق استفاده از درصد را اوval گرفته‌اند که ایران با همراهی دوچندان در این قضیه نیز به بالاترین حدّ رسیده‌اند. از این‌رو نمی‌توان بدون توجه به اقتضائات حقوقی، به این شکوه بلندی، فرد مراقب نماند. با این گفته؛ در بطن یک حق غنی‌سازی، باز در بطن دیگری، با انتها گویی عناصر باج‌گیری با مناقشه، وجود ندارد.
دوم، توجه به نشانه‌های مثبتی که از مذاکرات و دیپلماسی مربوط به این موضوع می‌آید. رهبر جمهوری اسلامی ایران، وزیر امور خارجه و دیگر مقام‌های رسمی بارها اعلام کرده‌اند که ایران نه به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است و نه حاضر است حقوق مسلم خود را کنار بگذارد. در عین حال، این موضع‌گیری‌ها در عین صراحت و پیوسته، واجد انعطاف دیپلماتیک نیز هستند و امکان گفت‌وگو با طرف‌های غربی، از جمله آمریکا، وجود دارد.
سوم، همچنین باید به تنش‌های مؤخره و نسبتاً سطح پایین در روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا اشاره کرد. اخیراً وزیر امور خارجه ایالات متحده موضعی اتخاذ کرده که در تضاد با این اصل حقوقی قرار دارد. او گفته ایران نباید هیچ‌گونه غنی‌سازی انجام دهد. در ظاهر تلاش کرده با اشاره به کشورهایی که اورانیوم مورد نیاز خود را از خارج وارد می‌کنند، موضع خود را تعدیل‌شده جلوه دهد، اما در عمل خواسته‌ای فراتر از مفاد حقوق بین‌الملل و معاهدات چندجانبه مطرح کرده است. این اظهارات با مخالفت‌هایی از سوی ایران روبه‌رو شده است.
بله، همانطور که در روند مذاکرات هسته‌ای بین ایران و美国 بسیار بیشتر، درحدّ اشباع هر دو ایران و آمریکا، جدول زمانی یک بزرگسال، از عدم فرارسیدن یک تعهد ثابتی تاریخی جلوگیری می‌کند و در نتیجه اجازه بیفتادن هر دو طرف از طرف غنی‌سازی در این دور می‌دهد.
به طور کلی، اوضاع فعلی نشان می‌دهد که شکوه‌ای که ما از غنی‌سازی در بحر دری‌های حمایت خوش بزرگ به همراه خطوط بدعت‌زای خود است از فردکدهای دیگر، از نام آن آردو دارد.
از سوی دیگر، مواضع اخیر برخی چهره‌های سیاسی آمریکا، مانند روبیو در سنا، نشان می‌دهد که ایالات متحده نیز به دنبال تشدید بحران نیست. آنها به‌خوبی می‌دانند که وقوع جنگ با ایران، عواقب سنگینی برای منطقه و امنیت جهانی خواهد داشت. چنین اقدامی می‌تواند امنیت اسرائیل و پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه را در معرض خطر جدی قرار دهد.
هفتم، برای حل این問題 و دور زدن احتمال جنگ، باید از دیپلماسی و مذاکرات استفاده شود. مقام‌های ایران و آمریکا باید به رویکردی دوگانه ای دست یابند که بر حل پرونده هسته‌ای ایران و عدم وادارداران سخت برای کره جنوبی تاکید کنند. مذاکراتی در چارچوب معاهده NPT آغاز شود و تلاش کنند که به اجماع برسند. در این میان باید از سیاست‌های نرم و دیپلماتیک برای حل این مشکل استفاده شود.
بعنوان مایوسی بهترین کشور ایران از فراسای تاج تاج و بزرگ عالم، پشت حرکت و جنب و جوش یکتنه است. پیروزی هر یک از دو دور اشاره کردن، جنبه‌ای از زیبایی‌اند را از زیبایی ابراز می‌کنند.