نتایج یک طرح جامع بررسی لرزهخیزی و ژئوتکنیک لرزهای در شهرهای تهران، کرج و قزوین نشان میدهد که در برخی مناطق، فرکانس طبیعی زمین با دوره نوسان ساختمانهای بلند و حتی نیمهبلند همپوشانی دارد؛ پدیدهای که میتواند در صورت وقوع زلزله، نوسانات را تشدید کرده و خطر تخریب سازهها را افزایش دهد.
این یافتهها، زنگ خطری جدی را برای ایمنی ساختمانهای ۷ تا ۱۰ طبقه و بالاتر، بهویژه در تهران و کرج به صدا درآورده است. در تلاشی برای بررسی خطر زلزله در شهر کرج، دکتر ابراهیم حقشناس، مجری طرح جامع مطالعات لرزهخیزی و ریزپهنهبندی ژئوتکنیک لرزهای شهرهای تهران، کرج و قزوین، در نشست تخصصی پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، واقع در شهر کرج، سخنرانی کرد.
وی در ابتدای سخنرانی خود، اظهار کرد که در این طرح جامع، مطالعات گستردهای در خصوص لرزهخیزی، ریز پهنهبندی ژئوتکنیک لرزهای، ارزیابی آسیبپذیری لرزهای و مدیریت بحران این سه شهر انجام شده است. در این بررسیها، اطلاعات از لایههای زیرسطحی و شرایط لرزهای مناطق مختلف در اختیار قرار گرفته است.
حقشناس در ادامه خود، به دادههای حاصل از پروفیلبرداری شمالی-جنوبی در تهران اشاره کرد و اظهار داشت که بر اساس دادههای بهدستآمده، ضخامت رسوبات در بخشهایی از تهران نسبت به ارزیابیهای قبلی کمتر برآورد شده است. همچنین، شبکهای از ایستگاههای موقت لرزهنگاری در تهران نصب شده که طی پنج ماه دادههایی دقیق از رفتار لرزهای این مناطق ثبت کردهاند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ادامه داد که رفتار لرزهای ثبتشده در ایستگاههای مختلف تهران نشان داد که در این شهر، فرکانسهای لرزهای شدتتری نسبت به انتظار به وقوع پیوسته است. این پدیده مشابهی با شرایط لرزهای کرج دارد، با این تفاوت که در تهران شدت این رفتارها بیشتر است.
حقشناس در خصوص نتایج بهدستآمده در شهر کرج، گفت که در کرج، توزیع فرکانسهای لرزهای بهصورت نامنظم مشاهده شد؛ بهگونهای که پریودهای بلند (دوره تناوب طبیعی نوسان یک سازه یا موج لرزهای) در نقاط مختلف شهر پراکنده هستند. این موضوع میتواند در زمان وقوع زلزله، تأثیرات متفاوتی بر ساختمانهای بلند برجای بگذارد.
وی در تشریح اهمیت این یافتهها اظهار کرد که تجربه زلزله اخیر در کشورهای دیگر نشان داد که حتی در فاصله بیش از هزار کیلومتر از مرکز زلزله، ساختمانهای بلند دچار آسیبهای جدی میشوند. در این زلزله، ساختمانی ۳۳ طبقه که در حال ساخت بود، بهطور کامل تخریب شد.
حقشناس تأکید کرد که با توجه به شباهتهایی که میان شرایط کرج و تهران از نظر زمینشناسی و رفتار لرزهای وجود دارد، لازم است که برای کرج نیز مطالعات جدید و دقیقتری صورت گیرد تا خطرات احتمالی کاهش یابد.
در اینجا، لزوم افزایش هوشمندی و چالشهای بالقوهای که در امر مهندسی زلزله و مدیریت بحران وجود دارد، به ویژه برای شهرهای در حال رشد و توسعه مانند تهران و کرج، بهengkap جغرافیا و آشنایی با شرایط زمینشناسی regions بیان شده است.