دانشگاه‌های سنتی نسل اول و دوم دیگر پاسخ‌گوی نیازهای امروز و آینده کشور نیستند. باید دانشگاه‌ها به سمت دانشگاه‌های ارزش آفرین حرکت کنند. محمدنبی شهیکی، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، با بیان این سخن، از آغاز طرحی ملی برای پیوند فرهنگ و فناوری در ۲۱ دانشگاه کشور خبر داد؛ طرحی که هدف آن، نه فقط مهارت‌آموزی و اشتغال‌پذیری، بلکه بازآفرینی هویت دانشگاه به‌مثابه بستری برای رشد، امید و نوآوری است.
دانشگاه باید به زیست‌بوم چندوجهی بدل شود
محمد نبی شهیکی، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، در شصت‌وششمین اجلاس معاونان فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور گفت: «امروز بیش از هر زمان دیگر، دانشگاه نیازمند آن است که محیطی امیدآفرین، نشاط‌آور، پویا و بالنده را برای نسل جوان فراهم آورد؛ فضایی که در آن، نوآوری نه‌تنها یک ضرورت، بلکه یک خصلت ذاتی باشد. به باور من، یکی از عرصه‌هایی که بیش از دیگر حوزه‌ها به نگاه خلاقانه، نو و متفاوت نیاز دارد، حوزه فرهنگ و مسائل اجتماعی است.»
وی ادامه داد: «در همین راستا، طرحی مشترک میان معاونت فرهنگی و معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم آغاز شده که به گمانم میتواند در محیط دانشگاهی کشور، ثمراتی ارزشمند به همراه داشته باشد. این تعامل میان انجمن‌های علمی زیر نظر معاونت فرهنگی و مراکز رشد و پارک‌های فناوری که بازوان اجرایی معاونت فناوری‌اند، ظرفیتی هم‌افزا و مولد را در دل دانشگاه‌ها شکل داده است.»
الگوهای موفق در تحقق این تعامل:
«امروز با گستره‌ای از نهادهای فناور در سطح کشور مواجه‌ایم؛ ۵۹ پارک علم و فناوری، مراکز متعدد رشد واحدهای فناور و سه پردیس علم و فناوری که در دل دانشگاه‌ها بنا شده‌اند، برخی با رویکرد دانشی و برخی فناورانه. در کنار این‌ها، ۱۶۷ هزار فارغ‌التحصیل مستعد و توانمند کشور نیز حضور دارند و ۴۱ صندوق پژوهش و فناوری نیز به‌عنوان بازوی مالی زیست‌بوم نوآوری فعالیت می‌کنند.»
با وجود شکل‌گیری این نهادها طی دو دهه گذشته، هنوز نیازمند شبکه‌سازی مؤثر و جریان‌سازی در درون دانشگاه‌ها هستیم؛ جریانی که هم‌افزایی میان نهادهای موجود را تقویت کند.
ما هنوز دانشگاه سنتی داریم، اما نسل دانشجو دیگر سنتی نیست
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم با اشاره به شکاف میان ساختارهای دانشگاهی و نیازهای نسل جدید گفت: «از یک‌سو انجمن‌های علمی را داریم، نهادهایی اصیل در فرهنگ دانشگاهی و از سوی دیگر، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری را که نقش به‌سزایی در زیست‌بوم نوآوری دارند، اما متأسفانه هنوز نتوانسته‌ایم مدلی پویای ارتباطی و ساختاری میان این دو حوزه خلق کنیم، در حالی‌که هریک از این نهادها ظرفیت بالقوه‌ای برای ایجاد تحولی ژرف در دانشگاه دارند.»
او ادامه داد: «به‌عنوان نمونه، شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان یکی از الگوهای موفق در زنجیره توسعه فناوری کشور است که تجربه‌ای ارزشمند برای سایر استان‌ها فراهم آورده است. در سراسر کشور می‌توان نمونه‌های مشابهی را مشاهده کرد که نشان از ظرفیت‌های نهفته در پیوند میان انجمن‌های علمی و نهادهای فناوری دارد. این پیوند، اگر به‌درستی شکل گیرد، میتواند انرژی عظیم نهفته در نسل دانشجویی کشور را به فعلیت برساند.»
دانشگاه نسل امروز باید سنت‌های ایستا را ترک کند
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم تأکید کرد: «دانشگاه دو دهه پیش برای نسل فعلی، جاذبه‌ای ندارد. مدل‌های ما، متأسفانه، همچنان مبتنی‌بر ساختارهای سنتی است؛ در حالی‌که تحولات اجتماعی، ورود فناوری و دگرگونی الگوهای زندگی، ما را ناگزیر از بازطراحی نهادی می‌کند. انجمن‌های علمی ما، دیگر نباید به سبک دهه‌های گذشته اداره شوند. مراکز رشد، باید به نسل چهارم ارتقا یابند، نسلی که ساختار، کارکرد و مأموریت آن متفاوت از الگوهای پیشین باشد.»
طرح پیوند فرهنگ و فناوری در ۲۱ دانشگاه کلید خورد
معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: «اکنون ۱۴ هزار و ۷۰۰ واحد فناور و دانش‌بنیان در پارک‌های علم و فناوری کشور فعالیت می‌کنند، اما این عدد هنوز با چشم‌انداز و نیاز کشور فاصله زیادی دارد. هدف ما این است که طی یک برنامه ۱۰ ساله، بیش از ۵۰۰ هزار نفر از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان کشور را وارد چرخه نوآوری و فناوری کنیم، با ارتقای کیفی معنادار و مستمر.»
او درباره ساختار حمایتی طرح افزود: «طرح پیش‌رو، علاوه بر ارائه گرنت‌های هدفمند، سه بسته حمایتی مشخص نیز در خود جای داده است؛ بسته «امید»، «جوانه» و «توسعه» که هر یک متناسب با شرایط استان‌ها و مناطق جغرافیایی کشور طراحی شده‌اند. این سه بسته در مدت زمان یک‌ساله فاز نخست طرح، به اجرا در می‌آیند.»
اخیراً، وزارت علوم و تحقیقات تحقیقات در مقام سازمانی مدیرکل و معاونت‌های موضوعی و سازمانی خود را تشکیل داده است و کاری که نمایانده شده جلب توجه سهامداران و نظرسنجی منتشر شده در دادستان بر گرفته از یک رسوایی اقتصادی به حوزه فر هنگارهای اسامی پروفسورهای اسماء بر جای گذاشته نامریی باز بود. با صرف یک مجرد شدن آن ز میادت آنجا که به بی عملی خدمات کارشناسی (حدوداً100 سال، یاد ) از نظام اداری کشورشان ، مفاهیم تبدیلی را مینوازید از نقطه آغاز هنوز بود آنوقت بدون تفاهم سیطره احزاب بر بقیه یک فصل گذشته به عنوان یک صورت به صورت گزارش قابل توجه یک تحول در معنای یک قویابادی را عوض کرد آن هم یک قوهی که تنها حکومت ، کسی با قدرت انتشار باز نگذشته میتواند بیشتر قدرتهای یک دولت یا حکومت معامله ای را نادان بر بی پایین نمیونبهل پوری است.