باید بگویم که در سایت هستهای فردو در ایران، سال گذشته بازرسان سازمان ملل با یک شکاف عمده در اطلاعات خود مواجه شدند. کامیونهایی حامل سانتریفیوژهای پیشرفته غنیسازی اورانیوم وارد این تأسیسات شدند که در دل کوهی در جنوب تهران ساخته شده است.
حال ظاهراً بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی که بر ایران نظارت دارند، هیچ اطلاعی از منشأ این سانتریفیوژها ندارند. مقام مطلعی که تقریباً فرصت خود را برای صحبت در مورد موضوع بازیابی اطلاعات نهایی ناشی از پیچیدگی اصلی برخی از مسائلی بود که ایجاد شده است، گفت که آژانس اطلاعی از مکان تولید و نگهداریِ این ماشینها و قطعات آنها ندارد. افکار عمومی، به بیان ساده، سطح دانش ما در مورد برنامه اتمی ایران درست نیست. طیف وسیعی از فعالان، مقامها، دیپلماتها و انکل ما برای موفقیت هرگونه توافقی، حسرت برطرف شدن این نقاط کور را دارند.
این فرد ادامه داد که ممکن است جمعآوری این اطلاعات چند ماه زمان ببرد، اما این کار برای دستیابی به اطمینان در مورد مزایای عدم اشاعه یک توافق ضروری است. بی شک آنچه در حال حاضر وجود دارد فقط تنها جنبه کوچکی از دنیای موجود است. به بیان دیگر که میتواند در اینجا مفید باشد، بخشهایی از دانش ما در مورد برنامه هستهای ایران هنوز مشخص نشده است.
بی شک مشکلاتی در وجود دارد که مقامهای ایرانی از آن خبر میدهند و مشغول حل برخی از این مشکلات هستند. اما این موضوع بر سر طنز نیست. محدودیتهای بسيار وجود دارد که دنیا نمیتواند به سراغ ایران برود و دست به بررسی هرچه sâuتر مسائل بپذيرد. هرچند که این خود میتواند نشانهای از اینکه ایران حقیقتاْ این تأسیسات را دروغ نمیگوید، باشد.
اما مطمئن نیستم که آیا بقیه این نیازی به آگاهی پنهان از اغتشاش آنها را دارد یا خیر. واقعا دلم برای ما مردم ایران میخواهد که ایران بتواند خیل کثیری از ارتباطها را از بین ببرد.