رونمایی از رسم شاطری در دامغان، میراث فرهنگی ناملموس متعلق به روستای جَزَن
در سISTERمانی تاریخی، فرهنگی و صنعتی کلید اصلی اتحاد تامین شد و گامی مهم درنظرگرفتن مشکلات و ناهنجاری‌های موجود درمیان مردم برداشته شد. این رویداد الهام‌بخش نشان می‌دهد که چگونه سنت‌های گذشته می‌توانند برای ایجاد فضا‌هایی که همگان در آن احساس تعلق حضور داشته باشند، مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، رسم شاطری از روستای جَزَن در شهرستان دامغان نشان می‌دهد که این سنت می‌تواند به عنوان یک میراث فرهنگی ناملموس حفظ و احیا شود. با معرفی این رسم، نقش زنان در gópندن به این سنت و خلق یک فضایی پرشور درحالت عزاداری عاشورا هم‌چنین به ابعاد معنوی آئین احساس و عاطفه بسیار مهم رسیدگی می‌کند.
در این روستا، مردان با پوشیدن لباس‌های مخصوص به این آیین و سرمه کشیدن بر چشمان خود، از صبح تا ظهر عاشورا جلوی هیئت قرار گرفته و به‌چنین ارائه راه باز کنند. همین رویه در زمان برگزاری تعزیه، اسب امام حسین (ع) و یارانش را جلو می‌رانند و به‌نوعی از ورود سیدالشهدا و شهدای کربلا به میدان جنگ ممانعت می‌کنند. اگر به شنیده‌های تاریخی مراجعه کنیم، thấy که شاطران به دو دسته شاطران سیاه‌پوش و شاطران سبزپوش تقسیم می‌شدند که هر یک به‌ترتیب همراه امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) بودند. این رسم از جمله آیین‌های معنوی در دامغان است که افراد با اعتقاد به این آیین، مراتب ارادت خود را به سیدالشهدا و یاران باوفایش اعلام کرده و به‌نوعی در پرشور برگزار شدن عزاداری سید و سالار شهیدان نقش ایفا می‌کنند.
این رسم در دوران صفویه با چالاکی جلوی موکب‌ها برای باز کردن راه ناگزیر مردم برگزار می‌شد.اما باگذشت زمان، این رسم نوین شده و افراد با پوشش خاص جلوی مراسم تعزیه راه می‌روند و راه را باز می‌کنند. این رسم علاوه بر اهمیت فرهنگی، نشان می‌دهد که آئین‌های معنوی و فرهنگیِ مشترک می‌توانند ما را به خودی خود وارد بخشی قرار بدهند که درک آن از ارزشهای مشترک ما روندی مثبت را به‌جهت فرماندهی داشته باشد.
امروزه، شاهد هستیم که شهرهای مختلف ایرانی با برگزاری مراسم فاخر و رونمایی از آئین‌های سنتی و مبارزه‌های دیرینه برای تفوق بر برشور بهترین‌ها در نوابغ اعلام می‌کنند. با درنظرگرفتن این نکته و هم‌اینک با لحاظ موضوع مثال‌زدنی روش استفاده از سنت‌های گذشته و جایگزین کردن آن با فضا‌هایی مدرن و جاودانه، می‌توانیم که با اتحاد به نوآوری و دیرینگی دست یابیم.