ایمنی درمانی چیست؟

اخیرا درمان جدیدی برای سرطان با نام ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی مطرح شده. آیا این درمان در برابر سرطان موثر است؟

ایمنی درمانی چیست؟ شاید شما هم به نام این درمان جدید برخورده باشید.
ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی (Immunotherapy) یکی از روش‌های نوین در درمان بیماری‌ها، به‌ویژه سرطان، است که با تقویت سیستم ایمنی بدن به مبارزه با سلول‌های سرطانی می‌پردازد. برخلاف روش‌های سنتی مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی که مستقیماً به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند، ایمونوتراپی سیستم دفاعی بدن را طوری آموزش می‌دهد که خود بتواند تومورها را شناسایی و نابود کند. این درمان با نام درمان بیولوژیک هم شناخته می شود.

این روش درمانی در سال‌های اخیر تحول بزرگی در حوزه پزشکی ایجاد کرده و امیدواری زیادی برای بیماران سرطانی به‌وجود آورده است. اما سوال اصلی اینجاست که ایمنی درمانی چگونه عمل می‌کند؟ چه عوارضی دارد؟ هزینه آن چقدر است و چه داروهایی در این روش استفاده می‌شوند؟ در این مقاله به تمام این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد.

ایمونوتراپی چگونه انجام میشود؟

ایمونوتراپی به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود که بستگی به نوع سرطان و شرایط بیمار دارد. برخی از متداول‌ترین روش‌های ایمونوتراپی شامل:

• آنتی‌بادی‌های مونوکلونال: این داروها به سیستم ایمنی کمک می‌کنند تا سلول‌های سرطانی را بهتر تشخیص دهد.
• مهارکننده‌های چک‌پوینت ایمنی: این داروها مانع از توقف پاسخ ایمنی توسط سلول‌های سرطانی می‌شوند.
• واکسن‌های درمانی سرطان: برخلاف واکسن‌های پیشگیرانه، این واکسن‌ها برای تقویت سیستم ایمنی در برابر تومورهای موجود استفاده می‌شوند.
• سلول‌تراپی با CAR-T: در این روش، سلول‌های T بیمار در آزمایشگاه مهندسی شده و دوباره به بدن تزریق می‌شوند تا سلول‌های سرطانی را از بین ببرند.

هر کدام از این روش‌ها بسته به نوع سرطان و مرحله بیماری انتخاب می‌شوند.

درمان سرطان با ایمونوتراپی

ایمونوتراپی در درمان انواع مختلف سرطان از جمله ملانوما، سرطان ریه، سرطان کلیه، سرطان مثانه و لنفوم مؤثر بوده است. در برخی موارد، این روش حتی زمانی که سایر درمان‌ها نتیجه‌بخش نبوده‌اند، توانسته بیماری را کنترل کند.

مطالعات نشان داده‌اند که ترکیب ایمونوتراپی با روش‌هایی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی می‌تواند اثرات درمانی را افزایش دهد. با این حال، پاسخ به ایمونوتراپی در بیماران مختلف متفاوت است و برخی افراد ممکن است واکنش بهتری نسبت به دیگران نشان دهند.

ایمونوتراپی سرطان ریه

سرطان ریه یکی از کشنده‌ترین انواع سرطان است که در مراحل پیشرفته درمان آن دشوار می‌شود. خوشبختانه، ایمونوتراپی سرطان ریه تحول بزرگی در درمان این بیماری ایجاد کرده است. داروهایی مانند پمبرولیزوماب (Keytruda) و نیولوماب (Opdivo) توانسته‌اند طول عمر بیماران را به‌طور چشمگیری افزایش دهند.

این داروها با مهار مولکول‌های بازدارنده سیستم ایمنی (مانند PD-1 و PD-L1) به سلول‌های T اجازه می‌دهند تا به‌طور مؤثرتری به سلول‌های سرطانی حمله کنند. البته، این روش برای همه بیماران مناسب نیست و پزشکان با انجام تست‌های بیومارکر مشخص می‌کنند که آیا بیمار کاندید مناسبی برای ایمونوتراپی است یا خیر.

لیست داروهای ایمونوتراپی

داروهای ایمونوتراپی به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند. برخی از معروف‌ترین داروهای ایمونوتراپی عبارتند از:

• پمبرولیزوماب (Keytruda)
• نیولوماب (Opdivo)
• آتزولیزوماب (Tecentriq)
• ایپیلیموماب (Yervoy)
• آولوماب (Bavencio)

هر کدام از این داروها برای انواع خاصی از سرطان تجویز می‌شوند و ممکن است عوارض متفاوتی داشته باشند.

عوارض ایمنی درمانی چیست؟

اگرچه ایمونوتراپی یک روش امیدوارکننده است، اما می‌تواند عوارضی نیز داشته باشد. از جمله شایع‌ترین عوارض ایمونوتراپی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• بثورات پوستی
• اسهال
• التهاب ریه‌ها
• اختلالات تیروئید

در موارد نادر، این روش ممکن است باعث واکنش‌های خودایمنی شدید شود که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد. به همین دلیل، بیماران تحت ایمونوتراپی باید به‌طور منظم تحت نظر پزشک باشند.

هزینه ایمونوتراپی

هزینه ایمونوتراپی بسته به نوع دارو، مدت درمان و کشور محل درمان متفاوت است. در ایران، قیمت این داروها نسبت به کشورهای غربی پایین‌تر است، اما همچنان برای بسیاری از بیماران گران محسوب می‌شود.

به‌طور مثال، هزینه یک دوره درمان با پمبرولیزوماب ممکن است از چند ده میلیون تومان شروع شود. خوشبختانه، برخی بیمه‌ها بخشی از این هزینه را پوشش می‌دهند و برخی مراکز تحقیقاتی نیز خدمات ایمونوتراپی را با هزینه کمتر ارائه می‌کنند.

مراکز ایمونوتراپی سرطان در ایران

در ایران، چندین مرکز تخصصی وجود دارند که خدمات ایمونوتراپی سرطان را ارائه می‌دهند. برخی از این مراکز عبارتند از:

• بیمارستان امام خمینی (تهران)
• مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران
• بیمارستان میلاد (تهران)
• مرکز جامع سرطان مؤسسه سرطان ایران

این مراکز مجهز به جدیدترین فناوری‌ها هستند و تحت نظر متخصصان انکولوژی فعالیت می‌کنند.

سخن پایانی ایمنی درمانی چیست

ایمونوتراپی انقلابی در درمان سرطان ایجاد کرده و برای بسیاری از بیماران، امید تازه‌ای به زندگی بخشیده است. اگرچه این روش ممکن است عوارضی داشته باشد و هزینه‌بر باشد، اما نتایج آن در بسیاری از موارد چشمگیر بوده است. در صورتی که شما یا عزیزانتان به این روش درمانی نیاز دارید، بهتر است با یک متخصص انکولوژی مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی برای شما انتخاب شود.

منبع ایمنی درمانی چیست

داروخانه شبانه روزی اینترنتی امید