به گزارش واشنگتن پست، به گفته مقامات آمریکایی و یکی از دستیاران کنگره که در جریان گزارش‌های ارائه‌شده به قانون‌گذاران قرار دارد، از میان سه تأسیسات مورد هدف در عملیات پنتاگون، نتایج مربوط به خسارات وارده به سایت فردو از همه آشکارتر قابل ارزیابی بوده است.
به گزارش روز نو در این حمله، بمب‌افکن‌های پنهان‌کار B-۲ نیروی هوایی آمریکا، ۱۲ بمب سنگرشکن را از طریق کانال‌های تهویه به داخل این تأسیسات زیرزمینی انداختند.
در حال حاضر، تحلیل‌هایی درباره میزان خسارت وارده به دو سایت دیگر، نطنز و اصفهان، در جریان است؛ اما یک مقام آمریکایی آگاه از ارزیابی‌های اطلاعاتی گفته است که شواهد کنونی نشان می‌دهند این دو سایت به‌طور کامل از کار نیفتاده‌اند.
این مقام که مانند سایر منابع حاضر در این گزارش به شرط ناشناس ماندن سخن گفته است، اظهار داشت: قطعاً نمی‌توان گفت [برنامه هسته‌ای ایران]نابود شده است.
این دستیار کنگره در ادامه گفت هدف از عملیات، فروپاشی زیرساخت‌هایی بوده که در عمق فردو دفن شده بودند و به نظر می‌رسد این هدف محقق شده است. وی افزود یکی از عوامل تقویت اعتماد به موفقیت عملیات، شناخت دقیق و کامل برنامه‌ریزان نظامی آمریکا از این سایت بود. آنها برنامه بمب‌های ۳۰ هزار پوندی مخصوص نفوذ در پناهگاه‌ها را دقیقاً در پاسخ به تلاش ایران برای دفن این سایت در دل کوه توسعه داده بودند.
با این حال، همچنان ابهامات زیادی وجود دارد، از جمله اینکه آیا سانتریفیوژ‌های واقع در عمیق‌ترین لایه‌های فردو تخریب شده‌اند یا غیرقابل استفاده گشته‌اند، یا اینکه پیش از بمباران جابجا شده‌اند. این دستیار کنگره اظهار داشت: اگر آن سانتریفیوژ‌ها پیش از حمله منتقل شده باشند، «یعنی ایران دوباره وارد چرخه فعالیت شده است. این، مؤلفه‌ای کلیدی در غنی‌سازی مواد است.»
بنا بر اظهارات وی، اطلاعات بسیار کمتری درباره میزان اثربخشی حملات به دو سایت دیگر در دست است.
درباره سایت اصفهان، بمب‌های سنگرشکن مورد استفاده قرار نگرفتند، زیرا پنتاگون آن را «تقریباً غیرقابل نفوذ» ارزیابی کرده بود. به گفته این دستیار، تأسیسات تحقیقاتی اصفهان که بزرگ‌ترین مجتمع تحقیقاتی هسته‌ای کشور است، دارای پناهگاه‌هایی است که بسیار عمیق‌تر و زیر سنگ‌های سخت‌تری نسبت به فردو قرار گرفته‌اند. به جای آن، یک زیردریایی مجموعه‌ای از موشک‌های کروز تاماهاوک را برای انهدام اهداف سطحی شلیک کرد.
همچنین ساختمان‌های موجود در سایت هسته‌ای دیگر ایران، نطنز، پیش از حمله آمریکا، توسط جنگنده‌های اسرائیلی مورد هدف قرار گرفته بودند. سپس بمب‌افکن‌های B-۲ آمریکا نطنز را با دو بمب «نفوذگر مهمات عظیم» هدف گرفتند و برخی اتاق‌های زیرزمینی را نابود کردند.
به گفته این دستیار کنگره، هیچ دلیلی وجود ندارد که باور کنیم تأسیسات زیرزمینی نطنز نابود نشده‌اند، اما تصویر اطلاعاتی بعدی از این محل نیز به اندازه فردو واضح نیست.
ارزیابی خسارات وارده از حملات هوایی معمولاً با گذشت زمان و کسب اطلاعات جدید تغییر می‌کند، و اینکه بسیاری از تأسیسات هسته‌ای ایران در اعماق زمین قرار دارند، دریافت یک تصویر کامل از وضعیت آنها را دشوار می‌سازد.
برخی بخش‌های ارزیابی جدید آمریکا درباره تأثیر حملات بر ایران پیش‌تر توسط شبکه خبری ان‌بی‌سی گزارش شده بود.
این دستیار کنگره افزود اینکه آیا ایران اکنون به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای خواهد رفت یا خیر، بستگی به واکنش‌های تهران و واشنگتن در هفته‌ها و ماه‌های آینده دارد.
تهران بار‌ها تاکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است و هیچ قصدی برای ساخت سلاح هسته‌ای نداشته و ندارد.
اسرائیل در تاریخ ۱۳ ژوئن حملاتی هوایی به تأسیسات هسته‌ای و نظامی ایران و همچنین مناطق مسکونی انجام داد. پس از آن، آمریکا نیز سه تأسیسات کلیدی مرتبط با برنامه هسته‌ای تهران را بمباران کرد.
در حالیکه مقامات آمریکایی ادعا کرده‌اند که حملات واشنگتن به تاسیسات هسته‌ای تهران، برنامه هسته‌ای ایران را نابود کرده است، اما دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، اعلام کرده که ایران علی‌رغم آسیب‌هایی که تأسیسات هسته‌ای‌اش در حملات آمریکا و اسرائیل دیده‌اند، احتمالاً قادر خواهد بود «در عرض چند ماه» تولید اورانیوم غنی‌شده را آغاز کند.
گروسی تایید کرده که بخشی از برنامه هسته‌ای ایران کماکان هنوز پابرجاست. «آنها می‌توانند ظرف چند ماه، یا حتی کمتر، چند زنجیره سانتریفیوژ را راه‌اندازی کرده و اورانیوم غنی‌شده تولید کنند.»
چندین منبع مطلع از یک ارزیابی اولیه اطلاعاتی ایالات متحده نیز اعلام کرده‌اند که حملات ارتش آمریکا به سه سایت هسته‌ای ایران، اجزای اصلی برنامه هسته‌ای این کشور را نابود نکرده و احتمالاً آن را تنها برای چند ماه به عقب انداخته است.
این ارزیابی جدید توسط آژانس اطلاعات دفاعی (DIA)، نهاد اطلاعاتی پنتاگون، تهیه شده است. یکی از این منابع گفته است که این ارزیابی بر اساس بررسی خسارات ناشی از حملات که توسط فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) به عمل آمده، تنظیم شده است.
تحلیل آسیب‌دیدگی سایت‌ها و تأثیر این حملات بر اهداف هسته‌ای ایران همچنان ادامه دارد و ممکن است با به‌دست آمدن اطلاعات بیشتر تغییر کند. اما یافته‌های اولیه با اظهارات مکرر رئیس‌جمهور ایالات متحده که ادعا کرده بود این حملات «به‌طور کامل» تأسیسات غنی‌سازی ایران را نابود کرده‌اند، مغایرت دارد.
دو نفر از افرادی که در جریان این ارزیابی قرار دارند، گفته‌اند که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از بین نرفته است. یکی از آنها افزود که سانتریفیوژ‌ها عمدتاً «سالم مانده‌اند».
این شخص ادامه داد: بنابراین ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی این است که آمریکا در بهترین حالت توانسته برنامه هسته‌ای ایران را چند ماه عقب بیندازد.
با این حال، هنوز برای ارائه یک تصویر کامل از تأثیر این حملات خیلی زود است و هیچ‌کدام از منابع، ارزیابی آژانس اطلاعات دفاعی را با دیدگاه سایر نهاد‌های اطلاعاتی مقایسه نکرده‌اند. ایالات متحده همچنان به جمع‌آوری اطلاعات، از جمله از داخل ایران، برای ارزیابی خسارات ادامه می‌دهد.
سناتور‌های دموکرات و جمهوری‌خواه نیز درباره میزان موفقیت حملات آمریکا به ایران در عقب راندن برنامه هسته‌ای این کشور اتفاق نظر ندارند.
بسیاری از جمهوری‌خواهان اظهار داشتند که معتقدند این حملات موجب شده ایران سال‌ها از دستیابی به سلاح هسته‌ای عقب بماند، هرچند برخی از آنها اذعان کردند که تهدید به طور کامل از بین نرفته است. اما دموکرات‌ها گفتند که تصویر بسیار مبهم‌تر از این است – و یکی از آنها گفت حملات آمریکا تنها چند ماه برنامه هسته‌ای ایران را به تأخیر انداخته است.
کاخ سفید نیز روز پنجشنبه همچنان مدعی بود که حملات ایالات متحده، برنامه هسته‌ای ایران را به‌عنوان یک تهدید حذف کرده است.
آنا کلی، سخنگوی کاخ سفید، در بیانیه‌ای اعلام کرد: همان‌طور که رئیس‌جمهور گفته و کارشناسان نیز تأیید کرده‌اند، عملیات چکش نیمه‌شب توانمندی‌های هسته‌ای ایران را کاملاً نابود کرده است. آمریکا و جهان به‌واسطه این اقدام قاطعانه امن‌تر شده‌اند.
source