لباس‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری هیچ جایگزینی ندارد

به گزارش خبرگزاری سینا، لباس‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری در ایل‌های بختیاری و قشقایی و همچنین مناطق شهری و روستایی چهارمحال با بهره‌گیری از رنگ‌های صورتی، سبز، قرمز، نارنجی، بنفش، آبی، زرد و سفید زیباترین جلوه‌های هنر و تمدن ایرانی خلق کرده‌اند.

این نوع پوشش منحصربه‌فرد زنان لُر، تُرک و فارس در چهارمحال و بختیاری از گذشته‌های بسیار دور و به نظر بسیاری کارشناسان و صاحب‌نظران از دوران صفویه تاکنون همواره به عنوان لباس رسمی در مراسم مختلف عروسی، عزا و سایر برنامه‌های رسمی و غیررسمی به طور روزمره کاربرد داشته و دارد.

زنان چهارمحال و بختیاری هم‌اینک نیز به خصوص در مناطق عشایری بختیاری و قشقایی، شهرهای شهرکرد و فرخ‌شهر و همچنین روستاهای این استان از لباس‌ها و پوشش‌های محلی استفاده می‌کنند.

البته در کنار زنان چهارمحال و بختیاری مردان این استان هم از لباس‌ها و پوشش‌های محلی را بر تن دارند.

علاقه مردم چهارمحال و بختیاری و به خصوص زنان این استان نسبت به لباس‌ها خود به حدی است که در شرایط تحریم‌ها و گرانی‌های کنونی نه تنها استفاده از این نوع پوشش‌های محلی بین آنان کم نشده بلکه همچنان از رونق ویژه و خاصی برخوردار است.

لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان و مردان چهارمحال و بختیاری به‌خصوص در بین بانوان همواره از اقبال عمومی در سطح ملی و بین‌المللی برخوردار است.

هم‌اکنون بازار تولیدی لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری رونق و طرفداران بسیاری در استان‌های دیگر کشور و جهان دارد.

تولید لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری امروزه دچار رکود نشده است و کاهشی در مشتری‌های این هنرصنعت مشاهده نمی‌شود.

استفاده از لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری هم‌اکنون در بین گروه‌های مختلف سنی بختیاری‌ها، قشقایی‌ها و مناطق محلی چهارمحال، روستاها و شهرهای این استان رواج و رونق دارد.

لباس‌ها و پوشش‌های محلی در این مناطق با هدف حفظ هویت و اصالت مردمان این خطه استفاده می‌شود.

البته استفاده از لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری در مناطق عشایری و روستایی بیشتر و برای نسل امروزی نیز در حال پُررنگ شدن است.

لباس‌ها و پوشش‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری بیشتر در شهرستان‌های لردگان، خانمیرزا، کوهرنگ، اردل، فارسان و بروجن با جمعیت عشایری از ایل‌های بختیاری و قشقایی استفاده می‌شود.

رونق تولید لباس‌های محلی زنان و مردان در چهارمحال و بختیاری به حدی مطلوب بوده که حتی در برخی شهرستان‌های استان هم‌اینک کارگاه‌های بزرگ تولیدی در این رشته فعال است.

قیمت هر دست لباس محلی در چهارمحال و بختیاری متناسب با تنوع، متراژ پارچه و کیفیت مواد اولیه تولیدی در آن تعیین می‌شود.

برای حمایت از فعالان تولید لباس‌های محلی در چهارمحال و بختیاری تسهیلات ارزان‌قیمت روستایی عشایری، فراهم کردن زمینه حضور در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی، صدور رایگان مجوزهای قانونی، تسهیل در بیمه این افراد و تلاش برای تأمین به موقع مواد اولیه انجام می‌شود.

برخی از مردم دنیا به لباس‌های محلی مردم چهارمحال و بختیاری به‌خصوص پوشش‌های بانوان این استان علاقه دارند و سفارش‌های بسیاری به تولیدکنندگان می‌دهند.

اما به‌علت صادرات چمدانی لباس‌های محلی چهارمحال و بختیاری یا فروش این تولیدات در نمایشگاه‌های خارجی، درآمد حاصله و میزان صادرات این هنرصنعت در استان مشخص نیست.

کارخانه‌های نساجی کشور باید فعالیت خود را به سمت و سوی تولید مواد اولیه لباس‌های محلی هدایت کنند.

تولید پارچه‌های سنتی براساس نیازهای بومی و با استفاده از مواد طبیعی در کشور و چهارمحال و بختیاری به افزایش کیفیت، تنوع‌بخشی و تولید بیشتر لباس‌ها و پوشش‌های محلی به خصوص برای زنان کمک می‌کند.

لباس‌های محلی زنان و مردان نقاط مختلف کشور و به خصوص پوشش‌های محلی مردم چهارمحال و بختیاری به لحاظ بهره‌گیری از رنگ‌ها و طرح‌های متنوع و استفاده از مواد اولیه بومی هیچ جایگزینی نداشته و نخواهد داشت.

اما توجه به این مهم ضرورت دارد که در صورت نیندیشیدن تدبیر و نیافتن راهکاری برای مدیریت قیمت‌ها و گرانی‌های بازار، احتمال کاهش استفاده از لباس‌های محلی نه تنها در چهارمحال و بختیاری بلکه در نقاط مختلف ایران وجود دارد.

گران شدن طلا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مواد اولیه در تولید لباس‌های محلی زنان استان تأثیر مستقیم ایفا می‌کند.

در تولید «لچک» لباس‌های بختیاری و «تاج» لباس‌های قشقایی زنان چهارمحال و بختیاری از طلا استفاده و بهره‌گیری می‌شود.

گرانی‌های مواد اولیه و طلا باعث شده تا در تولید «لچک» لباس‌های بختیاری و «تاج» لباس‌های قشقایی زنان چهارمحال و بختیاری از مواد جایگزین با رنگ طلایی استفاده شود.

هر چند گرانی مواد اولیه در افزایش قیمت تولید لباس‌های محلی زنان چهارمحال و بختیاری اثر داشته اما این مهم باعث کاهش انگیزه استفاده از آن در بین بختیاری‌ها، قشقایی‌ها و سایر زنان مناطق محلی این استان نشده است.

اما گرانی‌های پارچه و سایر مواد اولیه باعث کاهش سفارش‌های مشتریان خارجی و سفارش‌دهندگان استان‌های دیگر شده است.

قیمت تولید هر دست لباس محلی مردانه و زنانه به کیفیت مواد اولیه بستگی دارد و نوع پارچه، نخ، بافت، تزئینات و سایر مواد اولیه به‌کار رفته در تولید لباس‌های محلی در قیمت‌گذاری این نوع پوشش محاسبه می‌شود.

لباس‌های محلی مردان بختیاری شامل کلاه‌نمدی، شلوار گشاد، چوقا، گیوه، شال و پاپیچ و لباس‌های محلی زنان بختیاری شامل شولار (شلوار)، یل (کت کوتاه)، جُوِه (پیراهن)، جلیقه، لچک (کلاه) و مِینا (روسری) است.

این پوشش در چهارمحال و بختیاری برای تمامی قومیت‌ها به نسبت یکسان اما در نحوه به‌کارگیری مواد اولیه متفاوت است.

البته لباس‌های محلی مناطق مختلف چهارمحال و بختیاری تفاوت‌هایی جزیی دارد اما زیباترین لباس‌های محلی متعلق به بختیاری‌ها و قشقایی‌ها است.

هم‌رنگ بودن لباس محلی چهارمحال و بختیاری با طبیعت سرسبز و خرم استان از ویژگی‌های این لباس بوده که بیشتر از رنگ‌های شاد و دل‌نواز تولید بهره‌گیری می‌شود.

تهیه لباس محلی در چهارمحال و بختیاری با بودجــه و درآمدهای متفاوت با توجه به مرغوبیت پارچـه و میزان اقدامات انجــام شده بر روی آن مانند گلدوزی، سکه‌دوزی، منجوق‌دوزی، ملیله یا سرمه‌دوزی از دیگر ویژگی‌های این نوع لباس به‌شمار می‌رود.

تولید لباس‌های محلی نه تنها در چهارمحال و بختیاری بلکه در تمامی استان‌ها به‌علت گرانی مواد اولیه با مشکلاتی نیز همراه است.

لباس‌های محلی ایران به‌خصوص لباس‌های محلی چهارمحال و بختیاری را می‌توان از زیباترین و گران‌ترین تن‌پوش‌های رنگین‌کمانی در دنیا دانست.

نمدمالی، کلاه‌مالی، قفل‌سازی، گل‌بندی خاتم، گیوه‌دوزی، گلیم‌بافی، چوقابافی، لباس‌های محلی، جاجیم‌بافی، چلنگری، طراحی سنتی، سفال‌گری سنتی، مشبک چوب، خراطی چوب، زیورآلات سنتی، ملیله‌دوزی، حجاری سنتی، قلم‌زنی روی فلز، رنگرزی، گچ‌بری و بافتنی‌های از مهم‌ترین رشته‌های صنایع‌دستی و هنرهای سنتی چهارمحال و بختیاری است.

تاکنون ۵۵ رشته صنایع‌دستی و هنرهای سنتی از چهارمحال و بختیاری مُهر اصالت ملی و ۹ رشته مُهر اصالت بین‌المللی دریافت کرده است.