معمای پرواز ۱۰۹۳؛ چه چیزی در آسمان به هواپیما برخورد کرد؟

در سال ۲۰۲۵ چند حادثه‌ی پر سر و صدا برای پروازهای تجاری رخ داد؛ از برخورد هواپیمای آمریکایی با بالگرد ارتش ایالات‌ متحده در واشینگتن گرفته تا سقوط مرگبار پرواز ایرایندیا که فقط یک نفر از آن جان سالم به در برد.

در میان این اتفاقات تلخ، حادثه‌ی دیگری با پایانی خوش رقم خورد. پرواز ۱۰۹۳ خطوط هوایی یونایتد که از دنور به مقصد لس‌آنجلس در حرکت بود، به‌دلیل ترک‌خوردن ناگهانی شیشه‌ی کابین خلبان در میانه‌ی مسیر، مجبور به فرود اضطراری در شهر سالت‌لیک شد.

هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ در ارتفاع حدود ۱۰٬۹۰۰ متری با ۱۳۴ مسافر و ۶ خدمه درحال پرواز بود که شیشه‌ی جلویی آن ترک برداشت. خوشبختانه هیچ‌کدام از سرنشینان آسیب ندیدند و پرواز با موفقیت فرود آمد. سازمان ملی ایمنی حمل‌ونقل آمریکا (NTSB) بلافاصله پس از حادثه تحقیقات خود را آغاز کرد تا علت دقیق این رخداد را با بررسی داده‌های هواشناسی، رادار و جعبه‌ی سیاه مشخص کند.

در ابتدا گمان می‌رفت ترک به‌دلیل برخورد با زباله‌ی فضایی یا حتی شهاب‌سنگ کوچک باشد، اما شواهد موجود این فرضیه را رد کردند. بر اساس گزارش اداره‌ی هوانوردی فدرال (FAA)، احتمال برخورد مستقیم زباله‌ی فضایی با هواپیمای تجاری، کمتر از یک در تریلیون است. چند روز بعد، فرضیه‌ی تازه‌ای مطرح شد که از احتمال برخورد هواپیما با بالن هواشناسی متعلق به شرکت Windborne Systems خبر می‌داد.

شرکت ویندبورن در زمینه‌ی پایش آب‌وهوا و تغییرات اقلیمی فعالیت می‌کند و بالن‌های خود را برای جمع‌آوری داده و پیش‌بینی دقیق‌تر آب‌وهوا به پرواز درمی‌آورد. وزن هر بالن به حدود ۱٫۱ کیلوگرم می‌رسد و طبق اعلام شرکت، در طراحی آن‌ها تمهیداتی برای جلوگیری از آسیب به هواپیما در نظر گرفته شده است. ویندبورن برای هر پرتاب، هشدارهای پروازی موسوم به NOTAM را صادر می‌کند و اکنون با همکاری NTSB و FAA درحال بررسی دقیق حادثه است.

به‌نوشته‌ی SlashGear، خوشبختانه خلبان پرواز ۱۰۹۳ فقط دچار جراحت سطحی شد، اما ویندبورن اعلام کرد این میزان آسیب را غیرقابل قبول می‌داند و بلافاصله تغییراتی در برنامه‌ی پرواز بالن‌هایش ایجاد کرد. ازجمله این تغییرات می‌توان به کاهش ارتفاع پرواز در محدوده‌ی ۳۰ تا ۴۰ هزار پایی و به‌کارگیری داده‌های زنده پرواز برای جلوگیری از برخورد احتمالی با هواپیماها اشاره کرد.

این اولین‌بار نیست که ترک روی شیشه‌ی هواپیما خبرساز می‌شود. در سال‌های گذشته نیز موارد مشابهی گزارش شده است؛ از جمله ترک هم‌زمان شیشه‌ی ۱۳ هواپیما در فرودگاه دنور در سال ۲۰۰۷ که به گردوغبار ناشی از طوفان نسبت داده شد. در نمونه‌ای قدیمی‌تر در سال ۱۹۹۰، یکی از پنل‌های شیشه‌ی کابین پرواز بریتیش ایرویز جدا و خلبان تقریباً از هواپیما به بیرون پرتاب شد، اما به شکلی معجزه‌آسا زنده ماند.

بااین حال، کارشناسان تأکید می‌کنند چنین اتفاقاتی بسیار نادر است. هر روز ده‌ها هزار پرواز در آسمان انجام می‌شود و سیستم‌های ایمنی هواپیماها، از طراحی چندلایه‌ی شیشه‌ی کابین گرفته تا مهارت خلبانان در شرایط اضطراری، باعث می‌شود احتمال وقوع حادثه‌ی جدی بسیار پایین باشد.