حمزه رحیمصفوی، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، از تحولات اخیر در شیوه تحریمهای ایالات متحده آمریکا میگوید. تحولاتی که تحریمهای اعمالشده توسط این کشور را وارد مرحله نوینی رکده است. او میگوید که این الگو نسبت به گذشته «تفاوت بنیادین» پیدا کرده و دیگر صرفا به مجازات مصادیق مشخص محدود نمیشود.
این استاد حقوق و علوم سیاسی در گفتوگو با انتخاب عنوان کرده است که تحریمها قبلا از الگوهای «پسینی» پیروی میکردند؛ یعنی اگر فردی یک معامله تسلیحاتی انجام میداد فرد، نهاد یا بانک را جریمه میکردند و تحت تحریم میبردند؛ اما مدتی است که نحوه اعمال تحریم عوض شده است:
از ۲۵ شهریور یک گام جدید در تاریخ بشریت رخ داده و اتفاقی در حوزه تحریم رقم خورده است. عدد بزرگی معادل ۱.۸ میلیارد دلار از رمزارزهایی که متعلق به ایران بود، تحریم شد. این موضوع معادلات قبلی ما را به هم زده است.
– حمزه رحیمصفوی، استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
او که پسر یحیی رحیم صفوی، از فرماندهان ارشد سپاه است، توضیح داده است که رویکرد جدید دیگر دنبال پیدا کردن «مصادیق» نیست، بلکه تلاش میکند خودِ «الگوهای رفتاری» را هدف قرار دهد.
به گفته رحیمصفوی، نمونهای از این رویکرد، هدفگیری کشتیهایی است که «الگوی خاموش کردن جیپیاس و سپس روشن کردن آن» را تکرار میکنند و اعلام میشود هر کشتیای که از این الگو استفاده کند، مشمول تحریم خواهد شد.
این استاد دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به پیامدهای این تغییر رویکرد گفت: «الگوی پسینی کافی نیست؛ الآن الگوریتمهای پیشینی را مورد تحریم قرار دادهاند؛ این یعنی تحریم مبتنی بر الگوریتم که خیلی خطرناکتر است.»
او افزود که این شیوه جدید عملا هزینههای بیمهای و پوششهای بینالمللی را نیز متحول و بازیگران اقتصادی را مجبور میکند که به جای تمرکز روی مصادیق حقوقی، رفتارها و الگوهای عملیاتی خود را بازطراحی کنند تا در معرض مجازاتهای فرامرزی قرار نگیرند.
در پایان، رحیمصفوی توصیه کرد که مواجهه با این نوع تحریمها نیازمند بازنگری سیاستی و راهکارهای فناورانه است، چرا که روشهای پیشین پاسخگو نخواهند بود و پیامدهای گستردهتری برای روابط تجاری و صنعتی کشور بههمراه دارد.
source