دعوا‌هایی که در مجلس بر سر پوچ اتفاق افتاده است!

هر صبح برای ایرانیان با حاشیه تازه‌ای از سوی برخی تندرو‌ها آغاز می‌شود. هر بار هم قرعه حاشیه‌سازی به نام یکی از اعضای جبهه پایداری می‌افتد.

به گزارش رور نو یک روز امیرحسین ثابتی و حمید رسایی، پرچم حاشیه‌سازی را به دست می‌گیرند و روز دیگر نوبت به مهدی کوچک‌زاده و علی خضریان می‌رسد که دوز حاشیه‌سازی در جامعه را بالا نگه دارند. این‌بار، اما نوبت به کامران غضنفری رسید که ارتباطی میان کم آبی و تصمیم نظام برای عدم اجرای قانون حجاب یافته و اعلام کند، مقصر اصلی کم‌آبی شخص رییس‌جمهور است که اجازه اجرای قانون حجاب و عفاف را نداده است! غضنفری خطاب به رییس‌جمهور می‌گوید: «آقای پزشکیان شما با مخالفت‌هایی که با قانون عفاف و حجاب کردید، مسبب گسترش فساد و فحشا در سراسر کشور در این یک سال شدید!

 لذا آقای پزشکیان ریشه بارش‌های کم را در گناهان خودتان ببینید!» ادعا‌های محیرالعقول طیف‌های رادیکال جریان راست در شرایطی است که تحلیلگران و متخصصان و دانشگاهیان ریشه این مشکلات را حدفاصل سال‌های ۸۴ تا ۹۲ ارزیابی می‌کنند، دورانی که رییس‌جمهور تراز جبهه پایداری در سفر‌های استانی اعلام می‌کرد، ایرانیان هر اندازه مایل باشند، می‌توانند چاه حفر کنند، بدون اینکه نیازی به کسب مجوز داشته باشند. این همه ماجرا نبود؛ در شرایطی که در دولت اصلاحات سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی در حوزه‌های آب و انرژی کشور شده بود، در دوران دولت‌های نهم و دهم، علی‌رغم ۷۰۰ میلیارد دلار درآمد نجومی نفت، هیچ اقدام موثری برای سرمایه‌گذاری در حوزه آب، انرژی و… صورت نگرفت.

در ادامه نیز با طرح موضوعاتی چون، انکار هولوکاست و سایر مسائل تنش‌زا، کار را به جایی رساندند که ۶ قطعنامه علیه ایران صادر شده و ایران ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد قرار گرفت، بنابراین اگر قرار باشد مقصری برای کمبود‌های فعلی آب و سایر گونه‌های ناترازی به مردم معرفی شود، دولت مطلوب همین طیف‌های رادیکال است که مانند بلا بر سر توسعه و رشد کشور نازل شده و همه دستاورد‌های دولت‌های قبل از خود را بر باد دادند تا جایی که امروز هم کشور از آسیب‌های آن دوران رهایی نیافته است. «اعتماد»، اما سراغ اسماعیل گرامی مقدم و منصور حقیقت‌پور دو تن از فعالان سیاسی اصولگرا و اصلاح‌طلب رفته تا درباره ارتباط میان نظام حکمرانی و بروز ناترازی‌های مختلف از‌جمله ناترازی آب بحث و تبادل‌نظر داشته باشد.

اسماعیل گرامی‌مقدم: استصواب باعث شده مدیران غیرمتخصص در نهاد‌های مهم حضور یابند

اسماعیل گرامی‌مقدم، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌و‌گو با «اعتماد» درخصوص برخی اظهارات در مجلس و بیان اینکه دلیل اصلی کم‌آبی در کشور عدم اجرای لایحه حجاب و عفاف است، می‌گوید: «برخلاف آنچه برخی نمایندگان مجلس و چهره‌های سیاسی عنوان می‌کنند، دلیل کمبود آب و سایر ناترازی‌های مهم نه به اجرای قانون حجاب و عفاف مرتبط است و نه ارتباطی با سبک زندگی مردم دارد! اتفاقا اگر قرار باشد، طیفی را برای این کمبود‌ها و ناترازی‌ها مقصر بدانیم، افراد و جریاناتی هستند که از سال ۸۴ به بعد به جای سرمایه‌گذاری‌های مناسب در حوزه زیرساخت‌های انرژی و به‌روزآوری فناوری‌های مرتبط با انتقال و حفاظت از آب، بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار از درآمد‌های نفتی کشور طی سال‌های ۸۴ تا ۹۲ را صرف پروژه‌های غیرمولد و پول‌پاشی‌های غیرضروری کردند.»

گرامی‌مقدم در ادامه می‌گوید: «اما ارزیابی علمی حاکی است که علت اصلی ناترازی در هر جامعه‌ای به فقدان سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی مناسب ربط دارد. از این جهت می‌توان وقوع هر کمبود و ناترازی را ناشی از سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی‌های نامناسب دانست. البته ناترازی‌هایی از جنس ناترازی آب، تنها مختص ایران نیستند و بسیاری از کشور‌ها با آن دست به گریبان هستند. مقابله با این ناترازی و کمبود‌ها هم به سیاست‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت اصولی نیاز دارد.

این وظیفه نظام حکمرانی و سیاستگذار کشور است که با اتخاذ تصمیمات مناسب به گونه‌ای عمل کند که میزان این ناترازی‌ها کاهش پیدا کند. در واقع حل و فصل این ناترازی‌ها به عهده حاکمیت است. در عین حال باید توجه داشت که اغلب ناترازی‌های ایران ناترازی‌های قدیمی و ریشه‌دار و متعلق به دهه‌های مستمر است. مثلا ناترازی سوخت در ایران به یک فرهنگ چند دهه‌ای باز می‌گردد، زمانی که این تصور غالب شد که ایران ثروت‌های زیرزمینی نامحدودی دارد و هر اندازه، سوخت مصرف شود، مشکلی ایجاد نمی‌شود.» این فعال سیاسی اصلاح‌طلب یادآور می‌شود: «ناترازی مهم دیگر، ناترازی مدیریتی و سیاسی کشور است.

رفتار‌های ناعادلانه و تبعیض‌آمیزی در عرصه سیاسی وجود دارد که مشکل‌ساز می‌شود. مثلا در شرایطی که یک جریان برای احراز صلاحیت نامزد‌های خود مشکلات زیادی دارد، طیف دیگر بدون دغدغه وارد انتخابات می‌شود، وقتی مردم مشارکت نمی‌کنند این طیف اقلیت برنده انتخابات می‌شوند! این ناترازی، عجیب‌ترین ناترازی در کره خاکی است که یک طیف سیاسی همه تلاش خود را به کار می‌گیرد تا میزان مشارکت کاهش پیدا کند! معتقدم ناترازی آب و سوخت و بودجه و… منشعب از این ناترازی کلی سیاسی و مدیریتی است. وقتی شایستگان فرصت حضور در انتخابات و عرصه‌های مدیریتی را پیدا نمی‌کنند، فضا در اختیار افراد غیرشایسته و غیرمتخصص قرار می‌گیرد.

نتیجه چنین وضعیتی بروز ناترازی‌های گسترده در کشور خواهد بود.» او ادامه می‌دهد: «مردم ایران امروز (شنبه) شاهد اظهارنظر یکی از نمایندگان بودند که اعلام می‌کرد دلیل کم‌آبی در کشور، عدم اجرای قانون حجاب و عفاف توسط رییس‌جمهوری است! بلاتشبیه انگار این افراد در جای خداوند نشسته‌اند و به جای خداوند تصمیم می‌گیرند. اگر یک چنین گزاره‌ای درست بود، امروز کشور‌های اروپایی و غربی نباید از سرسبزی و شادابی و آب فراوان بهره‌مند بودند. این طیف‌های تندرو، هستی را از دریچه تنگ تفکرات افراطی خود تحلیل می‌کنند.

 در حالی که رحمت خداوند وسیع است و گناهکار و نیکوکار و مومن و کافر را یکسان در بر می‌گیرد.» گرامی‌مقدم با اشاره به اینکه به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران یکی از دلایل اصلی کمبود آب در ایران، مشکلاتی است که در زمینه آب‌های زیرزمینی ایران به وقوع پیوسته است، می‌گوید: «حفر چاه‌های زیرزمینی به صورت غیرمتعارف از زمان ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد در ایران گسترش یافت. هر اندازه کارشناسان محیط زیست و صاحبنظران این بخش تذکار می‌دادند باز هم رییس دولت‌های نهم و دهم اعلام می‌کرد، مردم می‌توانند بدون نیاز به اخذ مجوز هر اندازه مایلند چاه زیرزمینی حفر کنند! یک چنین تصمیمات غیرمتعارفی است که باعث شده ایران مدل ۱۴۰۴ با یک چنین ناترازی گسترده‌ای در حوزه آب مواجه شود.» این فعال سیاسی می‌گوید: «این یک بخش مهم موضوع است. مساله بعدی این است که جهان دچار وارونگی هوا شده و برخی بخش‌ها با کمبود بارندگی مواجه شده‌اند. دلایل مختلفی برای این امر عنوان می‌شود که یکی استفاده بیش از حد از سوخت‌های فسیلی است.

این وارونگی هوا، دمای زمین را بالا برده و باعث بروز خشکسالی در بسیاری از نقاط زمین شده است. در مواجهه با این بحران، نظام‌های حکمرانی عملکرد‌های متفاوتی از خود بروز می‌دهند. برخی از سیستم‌های سیاسی با سرمایه‌گذاری مناسب تلاش می‌کنند نهایت استفاده را از منابع موجود صورت بدهند. کشور‌های همسایه ایران روی دریاچه‌ها و رودخانه‌ها، سد می‌زنند و این روند باعث شده آب‌ها در این منطقه جریان سیال خود را نداشته باشند.» گرامی‌مقدم در پاسخ به این پرسش که برای مقابله با این بحران چه باید کرد، می‌گوید: «بر عهده نظام سیاسی و دولت چهاردهم است که اولا با اتخاذ راهبرد‌های مناسب از منابع آب موجود در کشور نهایت استفاده را ببرد.

 در ادامه از طریق اتخاذ دیپلماسی مناسب آب، با کشور‌های همسایه مذاکره و رایزنی کرده و به گونه‌ای مناسب جریان آب در منطقه را برقرار سازد. نهایتا هم با استفاده از تجربیات کشور‌های توسعه‌یافته و نهاد‌های بین‌المللی روش‌های مناسبی برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی و بهبود وضعیت گرمای هوا و افزایش بارش‌ها اتخاذ کنند. در عین حال لازم است با فرهنگ‌سازی الگوی مصرف درستی را برای خانوار‌های ایرانی ارائه کنند تا از منابع موجود نهایت استفاده صورت بگیرد.»

منصور حقیقت‌پور: کم‌آبی ارتباطی با عدم اجرای لایحه حجاب و عفاف ندارد

منصور حقیقت‌پور، فعال سیاسی اصولگرا و نماینده ادوار مجلس دیگر چهره‌ای است که در گفت‌و‌گو با «اعتماد» درباره ارتباط متقابل نظام حکمرانی عاقلانه و کاهش ناترازی‌ها می‌گوید: «بسیاری از ناترازی‌های فعلی کشور، حاصل اقدامات و تدابیر ناتراز گذشته مدیران ایرانی بوده است. اگر تدابیر تصمیم‌سازان و سیاستگذاران ایران تراز بود، مردم شاهد ناترازی‌های این‌چنینی در کشور نبودند. اگر در حاکمیت بر اساس شایسته‌سالاری و انتخاب مدیران لایق اقدام می‌شد و تصمیمات درستی اتخاذ می‌شدند، بسیاری از ناترازی‌های فعلی، اساسا ظهور و بروز نمی‌یافتند.

 باید توجه داشت مشکل آب و سوخت و بنزین و… مختص ایران نیست و بسیاری از کشور‌ها با این معضلات مواجه می‌شوند، اما سایر کشور‌ها با تصمیمات درست و مدبرانه است که حجم این ناترازی‌ها را کاهش می‌دهند.» حقیقت‌پور ادامه می‌دهد: «معتقدم هر اندازه از حضور افراد شایسته و سالم و پاکدست استفاده کنیم، بهتر می‌توانیم ناترازی‌ها را رفع کنیم. یکی از ناترازی‌های مهم کشور که ریشه بسیاری از کمبودهاست، ناترازی رضایت‌مندی مردم از مسوولان است. این مشکل شکاف عمیقی را میان سیستم و مردم ایجاد کرده است.

مردم از منِ مسوول، تراز رفتاری درست و در تراز جمهوری اسلامی را طلب می‌کنند، اما چنین رفتاری از سوی مدیران مشاهده نمی‌شود. من سوءاستفاده مالی می‌کنم، مردم تصور می‌کنند همه مدیران ایران فاسد هستند. من از رانت استفاده می‌کنم، مردم تصور می‌کنند همه مدیران این گونه‌اند.» این فعال سیاسی با اشاره به اینکه امروز ناترازی در باور مردم را مدیران ایجاد کرده‌اند، وگرنه هر کشوری با مشکلاتی از جنس مشکلات ایران مواجه است، یادآور می‌شود: «شما فکر می‌کنید، هند و پاکستان و ترکیه و امارات و… چنین مشکلاتی ندارند؟ حتما دارند! اما این کشور‌ها مشکلات را از طریق نظام تصمیم‌سازی‌های منطقی و مدبرانه حل می‌کنند. مشکلات در ایران، اما مانند گلوله برفی که از بالای تپه به پایین انداخته می‌شود، بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود تا جایی که خسارات بزرگی ایجاد می‌کند.

 در اثر اعمال محدودیت‌های غیرضروری در استعلام‌ها و احراز صلاحیت‌ها، مدیرانی غیرشایسته و غیرمتخصص انتخاب می‌شوند، بعد مشکل کم‌آبی را یک طرف گردن عدم اجرای لایحه حجاب و عفاف می‌داند و طرف دیگر ۱۰۰ درصد مشکلات را به تحریم ارتباط می‌دهد.» او می‌گوید: «من نمی‌گویم تحریم‌ها تاثیری ندارند، اما سهم و نرخی که ما برای تحریم‌ها قائلیم بسیار بیشتر از سهم و نقش واقعی آن است. معتقدم هر اندازه افراد شایسته‌تر و لایق‌تر برای مدیریت کشور انتخاب شوند و تفاهم و هم‌افزایی در کشور بیشتر شود، ناترازی‌های کشور از جمله مشکل کمبود آب حل شدنی هستند.» حقیقت‌پور در پاسخ به پرسش «اعتماد» که نبود مدیران شایسته آیا به انتخاب مردم مرتبط است یا مشکل نظارت و استصواب باعث شکل‌گیری چنین وضعیت ناترازی می‌شود، می‌گوید: «قطعا سیستم انتخاباتی در بروز ناترازی‌ها نقش دارد.

این روند باعث شده انتخاب نمایندگان مجلس، نمایندگان شوراها، مجلس خبرگان و رییس‌جمهور، مبتنی بر ظرفیت‌های واقعی کشور نباشد. وقتی استصواب باعث می‌شود افراد لایق در انتخابات حضور نداشته باشند، مردم هم با انتخابات قهر می‌کنند و مشارکت در انتخابات پایین می‌آید. این روند انتخاباتی، میدان را برای اقلیتی هموار می‌کند که فاقد تخصص و شایستگی لازم هستند. این اقلیت همواره در فضای کاهش مشارکت، راهی نهاد‌های سیاستگذار می‌شوند و به جای پرداختن به مسائل اساسی، کشور را درگیر مسائل غیرضروری و حاشیه‌ای می‌سازند.»