لوسمی، نوعی سرطان است که بافتهای خونساز بدن، از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی را درگیر می کند.
بیماری لوسمی چیست؟ چه علائمی دارد، درمان آن به چه صورت است؟ درین مقاله به این بیماری می پردازیم.
لوسمی، سرطان بافتهای خونساز بدن، از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی است.
انواع مختلفی از لوسمی وجود دارد. برخی از انواع لوسمی در کودکان شایعتر است. سایر انواع لوسمی بیشتر در بزرگسالان رخ میدهد.
لوسمی معمولاً گلبولهای سفید خون را درگیر میکند. گلبولهای سفید خون در برابر عفونت از شما محافظت میکنند – این سلول ها معمولاً به طور منظم رشد میکنند و تقسیم میشوند، یعنی به همان شکل که بدن نیاز دارد. اما در افراد مبتلا به لوسمی، مغز استخوان مقدار زیادی گلبول سفید غیرطبیعی تولید میکند که به درستی کار نمیکنند.
درمان لوسمی میتواند پیچیده باشد – بسته به نوع لوسمی و سایر عوامل. اما استراتژیها و منابعی وجود دارد که میتواند به موفقیت درمان شما کمک کند.
علائم بیماری لوسمی چیست
نشانه و علائم لوسمی بسته به نوع لوسمی متفاوت است. نشانههای رایج لوسمی عبارتند از:
- تب یا لرز
- خستگی مداوم، ضعف
- عفونتهای مکرر یا شدید
- کاهش وزن بدون دلیل
- تورم غدد لنفاوی، بزرگ شدن کبد یا طحال
- خونریزی یا کبود شدن آسان
- خونریزی مکرر بینی
- لکههای قرمز کوچک روی پوست (پتشی)
- تعریق بیش از حد، به خصوص در شب
- درد یا حساسیت استخوان
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنم
اگر علائم یا نشانههای مزمنی دارید که شما را نگران میکند، از پزشک خود وقت بگیرید.
علائم لوسمی اغلب مبهم و نامشخص هستند. ممکن است علائم اولیه لوسمی را نادیده بگیرید زیرا ممکن است شبیه علائم آنفولانزا و سایر بیماریهای رایج باشند.
گاهی اوقات لوسمی در طول آزمایش خون برای برخی بیماریها کشف میشود.
علت بیماری لوسمی چیست
دانشمندان دقیق نمی دانند علت بیماری لوسمی چیست. به نظر میرسد که این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد.
چگونگی شکلگیری لوسمی
به طور کلی، تصور میشود که سرطان خون زمانی رخ میدهد که برخی از سلولهای خونی دچار تغییراتی (جهش) در ماده ژنتیکی یا DNA خود میشوند. DNA یک سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد. به طور معمول، DNA به سلول میگوید که با سرعت مشخصی رشد کند و در زمان مشخصی بمیرد. در سرطان خون، جهشها به سلولهای خونی میگویند که به رشد و تقسیم خود ادامه دهند.
وقتی این اتفاق میافتد، تولید سلولهای خونی از کنترل خارج میشود. با گذشت زمان، این سلولهای غیرطبیعی میتوانند سلولهای خونی سالم را در مغز استخوان از بین ببرند و منجر به کاهش گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز و پلاکتهای سالم شوند و علائم و نشانههای سرطان خون را ایجاد کنند.
انواع بیماری لوسمی چیست؟
پزشکان لوسمی را بر اساس سرعت پیشرفت و نوع سلولهای درگیر طبقهبندی میکنند.
اولین نوع طبقهبندی بر اساس سرعت پیشرفت لوسمی است:
- لوسمی حاد. در لوسمی حاد، سلولهای خونی غیرطبیعی، سلولهای خونی نابالغ (بلاست) هستند. آنها نمیتوانند وظایف طبیعی خود را انجام دهند و به سرعت تکثیر میشوند، بنابراین بیماری به سرعت بدتر میشود. لوسمی حاد نیاز به درمان تهاجمی و به موقع دارد.
- لوسمی مزمن. انواع زیادی از لوسمی مزمن وجود دارد. برخی سلولهای زیادی تولید میکنند و برخی باعث تولید سلولهای بسیار کمی میشوند. لوسمی مزمن شامل سلولهای خونی بالغتر است. این سلولهای خونی آهستهتر تکثیر یا تجمع مییابند و میتوانند برای مدتی به طور طبیعی عمل کنند. برخی از انواع لوسمی مزمن در ابتدا هیچ علامت اولیهای ایجاد نمیکنند و میتوانند سالها بدون توجه یا تشخیص داده شوند.
نوع دوم طبقهبندی بر اساس نوع گلبول سفیدی است که تحت تاثیر قرار می گیرد:
- لوسمی لنفوسیتی. این نوع لوسمی بر سلولهای لنفاوی (لنفوسیتها) که بافت لنفاوی یا لنفاوی را تشکیل میدهند، تأثیر میگذارد. بافت لنفاوی سیستم ایمنی بدن شما را تشکیل میدهد.
- لوسمی میلوئیدی این نوع لوسمی بر سلولهای میلوئیدی تأثیر میگذارد. سلولهای میلوئیدی باعث ایجاد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و سلولهای تولیدکننده پلاکت میشوند.
انواع بیماری لوسمی چیست؟
- لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL). این شایعترین نوع سرطان خون در کودکان خردسال است. ALL در بزرگسالان هم رخ می دهد.
- لوسمی میلوئیدی حاد (AML). AML نوع شایعی از سرطان خون است. این بیماری در کودکان و بزرگسالان رخ میدهد. AML شایعترین نوع سرطان خون حاد در بزرگسالان است.
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL). با CLL، شایعترین سرطان خون مزمن بزرگسالان، ممکن است سالها بدون نیاز به درمان زندگی عادی داشته باشید
- لوسمی میلوئیدی مزمن (CML). این نوع سرطان خون عمدتاً بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد. فرد مبتلا به CML ممکن است ماهها یا سالها قبل از ورود به مرحلهای که سلولهای سرطان خون سریعتر رشد میکنند، علائم کمی داشته باشد یا هیچ علامتی نداشته باشد.
- انواع دیگر. انواع نادرتر دیگری از سرطان خون وجود دارد، از جمله لوسمی سلول مویی، سندرمهای میلودیسپلاستیک و اختلالات میلوپرولیفراتیو.
عوامل خطرزای ابتلا به لوسمی
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان خون را افزایش دهند عبارتند از:
- درمان پیشین سرطان. افرادی که انواع خاصی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را برای سایر سرطانها انجام دادهاند، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان خون را افزایش میدهند.
- اختلالات ژنتیکی. به نظر میرسد ناهنجاریهای ژنتیکی در ایجاد سرطان خون نقش دارند. برخی از اختلالات ژنتیکی، مانند سندرم داون، با افزایش خطر ابتلا به سرطان خون مرتبط هستند.
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، مانند بنزن – که در بنزین یافت میشود و توسط صنایع شیمیایی استفاده میشود – با افزایش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان خون مرتبط است.
- سیگار کشیدن. سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان خون میلوئیدی حاد را افزایش میدهد.
- سابقه خانوادگی سرطان خون. اگر اعضای خانواده شما به سرطان خون مبتلا شدهاند، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری در شما افزایش یابد.
با این حال، اکثر افراد با عوامل خطر شناخته شده به سرطان خون مبتلا نمیشوند. و بسیاری از افراد مبتلا به سرطان خون هیچ یک از این عوامل خطر را ندارند.
سوالات رایج در مورد بیماری لوسمی چیست؟
درین قسمت پرتکرار ترین سوالات در مورد لوسمی را پاسخ می دهیم
فرق لوسمی و لوکمی
نام این بیماری در زبان فرانسه لوسمی Leucémie و در زبان انگلیسی لوکمیا Leukemia یا لوکمی است.
درمان لوسمی چیست؟
بیشتر انواع سرطان خون با درمان دارویی، در یک رژیم شیمیدرمانی چند دارویی ترکیبی، درمان میشوند. برخی نیز با پرتودرمانی درمان میشوند. در برخی موارد، پیوند مغز استخوان مؤثر است.
کدام نوع سرطان خون کشنده است
لوسمی میلوئیدی حاد خطرناکترین نوع این بیماری است. اما همه انواع لوسمی در صورت تشخیص به موقع و پیگیری درمان، امکان درمان دارند.
اولین علائم سرطان خون در زنان
علائم اولیه لوسمی در زنان شبیه علائم در مردان است.
مهمترین علت مرگ در لوسمی
مطابق تحقیقی که در سایت پاب مد منتشر شده است (PMID: 1063911):
علت مرگ در ۳۱۵ بزرگسال مبتلا به لوسمی حاد در طول یک دوره ۷ ساله (۱۹۶۶-۱۹۷۲) بررسی شد. عفونت به تنهایی یا به صورت ترکیبی شایعترین علت (۷۵٪) و پس از آن خونریزی (۲۴٪) و نارسایی اندام (۹٪) بود.
طول عمر بیماران سرطان خون
مطابق تحقیقی که در وبسایت جامعه سرطان آمریکا منتشر شده است، آمار امید به زندگی در دوره 5 ساله در مبتلایان به انواع لوسمی به شرح زیر است:
- لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL): 83.2٪
- لوسمی میلوئیدی مزمن (CML): 68.9٪
- لوسمی لنفوبلاستیک حاد (ALL): 68.2٪ برای کودکان و 24.5٪ برای بزرگسالان
- لوسمی میلوئیدی حاد (AML): 27.4٪ به طور کلی؛ 5.2٪ برای افراد بالای 65 سال
منبع بیماری لوسمی چیست
داروخانه شبانه روزی اینترنتی امید
.
source