آهنگ‌های «غیرانسانی»؛ هوش مصنوعی با هویت جعلی یک میلیون شنونده را فریب داد

گروه موسیقی Velvet Sundown با بیش از یک میلیون پخش در اسپاتیفای خبرساز شد؛ اما حالا مشخص شده این گروه اصلاً وجود خارجی ندارد و تمام آهنگ‌ها، تصاویر تبلیغاتی و حتی داستان زندگی اعضایش، حاصل تولیدات هوش مصنوعی بوده‌اند.

به روایت گادرین، در ابتدا این پروژه با عنوان «طرحی مصنوعی تحت هدایت خلاقیت انسانی» معرفی شد و دو آلبوم Floating On Echoes و Dust And Silence را منتشر کرد؛ آثاری که فضایی شبیه موسیقی فولک‌ راک کلاسیک مانند آثار گروه Crosby, Stills, Nash & Young داشتند؛ اما به‌تدریج ماجرا پیچیده‌تر شد.

یکی از اعضای غیررسمی گروه در گفت‌وگویی تأیید کرد که آهنگ‌ها با کمک ابزار هوش مصنوعی Suno ساخته شده‌اند و کل پروژه نوعی «شوخی هنری» بود. کانال‌های رسمی Velvet Sundown در ابتدا موضوع را انکار و ادعا کردند هویت گروه توسط دیگران جعل شده؛ اما ساعاتی بعد، بیانیه‌ای رسمی منتشر کردند و نوشتند این پروژه «نه کاملاً انسانی، نه کاملاً ماشینی»، بلکه چیزی میان این دو است.

ماجرای گروه Velvet Sundown بحث‌هایی جدی درباره‌ی شفافیت در صنعت موسیقی دیجیتال به راه انداخت. منتقدان می‌گویند نبود الزام قانونی برای برچسب‌گذاری آثار تولیدشده با هوش مصنوعی در پلتفرم‌هایی مانند اسپاتیفای، مخاطبان را از منشأ واقعی آثار بی‌خبر می‌گذارد.

رابرتو نری، مدیرعامل آکادمی Ivors، هشدار می‌دهد که پروژه‌هایی مانند Velvet Sundown، بدون دخالت خالقان انسانی، پرسش‌هایی مهم درباره‌ی حق مؤلف، رضایت و شفافیت ایجاد کرده‌اند. او تأکید کرد هوش مصنوعی می‌تواند در صورت استفاده‌ی اخلاق‌مدار، به خلاقیت موسیقایی کمک کند، اما در حال حاضر با مشکلات عمیق‌تری در این حوزه مواجهیم.

سوفی جونز، مدیر ارشد راهبردی در BPI (نهاد صنفی صنعت موسیقی بریتانیا)، خواستار برچسب‌گذاری صریح آثار تولیدشده با هوش مصنوعی شد: «هوش مصنوعی باید در خدمت خلاقیت انسانی باشد، نه جایگزین آن.»

از سوی دیگر، لیز پلی، نویسنده‌ی کتاب Mood Machine، هشدار داد که هنرمندان مستقل در خطر سوءاستفاده‌اند؛ چرا که مدل‌های هوش مصنوعی می‌توانند بر اساس آثار آن‌ها آموزش ببینند.

در مورد Velvet Sundown مشخص نیست مدل‌های هوش مصنوعی با چه داده‌هایی آموزش دیده‌اند؛ موضوعی که به گفته منتقدان، می‌تواند به نادیده‌گرفتن حقوق هنرمندان مستقل منجر شود.

برای برخی، ظهور چنین پروژه‌هایی گامی طبیعی در تلفیق موسیقی و فناوری است؛ اما نبود قوانین مشخص، امکان سوءاستفاده را افزایش می‌دهد. جونز می‌گوید: «شرکت‌های تکنولوژی، آثار هنری را بدون مجوز و پرداخت حق‌الزحمه، وارد مدل‌های هوش مصنوعی کرده‌اند تا با هنرمندان انسانی رقابت کنند.»