جاده‌ی کمربندی رامشیر، میانبری بر توسعه و توازن

زینب شریفی

در بررسی دلایل شکل‌گیری شهرها و روستاهای ایران چند عامل دخیل هستند: منابع آبی (چشمه، رود، دریا)، راه‌های مواصلاتی – تزانزیتی (جاده، پل، تونل)، حضور امام‌زادگان – قدمگاه‌ها و مواردی از این‌دست که گاه جمعی از آن‌ها علاوه‌بر برپایی یک گستره‌ی مسکونی، اهمیتی استراتژیکی به آن می‌بخشند.

در مورد شهر رامشیر آن‌چه از ابتدا به شکل‌گیری و تداوم حضور آن تحت عنوان یکی از مناطق مهم خوزستان انجامیده، رود جراحی و جاده‌ی مواصلاتی – ترانزیتی اهواز به بندر ماهشهر بوده است. با این‌حال جاده‌ی رامشیر پس از طی یک دوره‌ی طلایی در ارتباط بخشیدن بین بندرگاه‌های جنوب غرب با سایر نقاط کشور به‌دلیل توسعه‌ی فیزیکی شهر و احداث آزادراه خلیج فارس عاری از کارکردهای گذشته‌ی خود شده؛ در واقع زیرساخت‌های ضعیف جاده به‌ویژه در داخل شهر مانع بهره‌برداری از آن در سطوح کلان می‌شود.

طی چند سال گذشته مطرح شدن معضل “جاده‌ی مرگ” سبب شدت بخشیدن به روند احداث باند دوم جاده‌ی رامشیر به ماهشهر شده است؛ طرحی که علاوه‌بر حفظ جان شهروندان شاید بتواند فصل نویی در ترانزیت کالا و سوخت از مسیرهای مواصلاتی رامشیر بگشاید زیرا فاصله‌ی رامشیر با اهواز حتی با وجود احداث آزادراه خلیج فارس هنوز مساوی با همان نسبت به بنادر ماهشهر و امام خمینی (ره) است.

اگر چه پیش از این جاده‌ی رامشیر به ماهشهر از مساحت طولی این گستره عبور کرده بخش مسکونی را از زمین‌های زراعی در ضلع شرقی شهر جدا می‌کرد امروز اما جاده درست از وسط شهر می‌گذرد و با مختصات زیر، خود به عاملی ضد توسعه و توزان تبدیل شده است:

– توسعه‌ی فیزیکی رامشیر در دو سمت جاده سبب افزایش عبور و مرور خودروهای اهالی از این مسیر شده است.

– جاده به‌ویژه در قسمت ورودی ماهشهر تا فلکه‌ی مرکزی به‌دلیل تردد ماشین‌های سنگین، مستهلک و غیرقابل تردد شده است.

– حضور دستفروشان در فلکه‌های متعدد جاده حتی برای تردد خودروهای کوچک ایجاد مزاحمت می‌کند.

– تردد ماشین‌های سنگین از این جاده به زیرساخت‌های شهری آسیب جدی وارد کرده است.

– ترانزیت دستگاه‌های غول‌پیکر تاسیساتی از این جاده به ترافیک و بسته شدن مسیر ترد شهروندان می‌انجامد.

– خرابی ماشین‌های سنگین یا توقف آن‌ها در مبادی ورودی، جان شهروندان را به‌ویژه در ساعات شب تهدید می‌کند.

با این تفاسیر به‌نظر می‌رسد تنها راه چاره، احداث جاده‌ی کمربندی رامشیر در ضلع شرقی شهر باشد تا مواهب و امکانات زیر را برای عموم مردم به ارمغان بیاورد:

– بازگشت ویژگی ترانزیتی – استراتژیکی به رامشیر به‌عنوان یکی از شهرهای مهم استان خوزستان

– اشتغالزایی در حین و پس از انجام این طرح برای جوانان جویای کار رامشیر

– احداث جایگاه‌های عرضه‌ی سوخت در طول مسیر

– احداث مراکز عرضه‌ی لوازم یدکی ماشین‌های سنگین در طول مسیر

– رونق روستاهای هم‌جوار جاده به‌واسطه‌ی تعبیه‌ی مراکز خدماتی – رفاهی در طول مسیر

– به جریان افتادن طرح دوبانده کردن جاده‌ی اهواز – رامشیر از سمت شاوه‌ها تا مشراگه

– تکمیل فاز دوم پل مشراگه که پایه‌های آن بیش از یک دهه در رودخانه تعبیه و رها شده‌اند
– کاهش بار ترافیک در شهر رامشیر

– کاهش مصرف سوخت ماشین‌های سنگین
– کاهش آلودگی صوتی، آلودگی هوا و صرفه‌جویی در وقت شهروندان

– کاهش آسیب به زیرساخت‌های شهری با منع تردد ماشین‌های سنگین در وسط شهر
– تعبیه‌ی پارکینگ‌های بزرگ خدمات‌رسانی به ماشین‌های سنگین

این موارد تنها بخشی از مواهبی است که با احداث چند کیلومتر جاده‌ی کمربندی در ضلع شرقی رامشیر برای ساکنان این شهر و نهادها و ارگان‌های مختلف دولتی و خصوصی قابل تصور است. طرحی که در صورت بررسی کارشناسی، با نظرداشت امتیازات بیشتر میانبری بر توسعه و توازن امکانات در سراسر شهرستان رامشیر به‌شمار خواهد رفت.