خبر خوب برای افراد پرمشغله: ورزش فقط در آخر هفته برای حفظ سلامتی کافی است

برای بسیاری از افراد، یافتن زمانی برای ورزش در دل هفته‌ای شلوغ و پرمشغله اصلاً آسان نیست، اما دانشمندان خبر خوشی برای این گروه دارند: حتی اگر تمام فعالیت بدنی خود را به یک یا دو جلسه‌ در تعطیلات آخر هفته محدود کنید، همچنان می‌توانید از مزایای چشمگیر آن بهره‌مند شوید. بررسی داده‌های ده‌ها هزار فرد مبتلا به دیابت، نشان می‌دهد که ورزش فشرده‌ی آخر هفته‌ می‌تواند به‌خوبی ورزش منظم در طول هفته، خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی را کاهش دهد.

به‌گزارش ساینس‌آلرت، دانشمندان در مطالعه‌ای تازه، قصد داشتند تا امکان‌پذیری ادغام فعالیت بدنی با زندگی روزمره‌ی افراد پرمشغله را بررسی کنند. تمرکز پژوهش نیز بر افرادی بود که با دیابت زندگی می‌کنند؛ گروهی که اثرات مثبت ورزش، از جمله بهبود حساسیت به انسولین، برای آن‌ها حیاتی‌تر است.

گروه پژوهشی متشکل از محققان ایالات متحده، چین و استرالیا، در مقاله‌ی خود نوشته‌اند بسیاری از مردم به‌دلیل کمبود وقت، فعالیت بدنی منظم را دشوار می‌دانند. برخی برای جبران محدودیت، تمام فعالیت بدنی توصیه‌شده با شدت متوسط تا زیاد (MVPA) را در یک یا دو جلسه‌ی فشرده‌ی هفتگی می‌گنجانند؛ الگویی که با عنوان «جنگجوی آخر هفته» شناخته می‌شود.

داده‌های حاصل از بررسی ۵۱٬۶۵۰ فرد بزرگسال مبتلا به دیابت، مبنای مطالعه بود. پژوهشگران افراد شرکت‌کننده را به چهار گروه تقسیم کردند:

• کسانی که هیچ فعالیت بدنی انجام نمی‌دادند.
• افرادی که کمتر از ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش می‌کردند.
• کسانی که ۱۵۰ دقیقه ورزش را دست‌کم در سه جلسه‌ی مجزا انجام می‌دادند.
• و گروه جنگجویان آخر هفته، یا افرادی که تنها در یک یا دو جلسه‌ پشت‌سرهم ورزش می‌کردند.

نتایج نشان داد که فعالیت ورزشی، صرف‌نظر از شدت یا تناوب، می‌تواند مفید باشد، اما بیشترین فواید برای افرادی بود که به توصیه‌های مربوط به فعالیت بدنی با شدت متوسط تا زیاد پایبند بودند. شرکت‌کنندگانی که سه یا بیشتر جلسه‌ی ورزشی در هفته داشتند، با ۱۷ درصد کاهش در خطر مرگ مواجه بودند. همچنین، احتمال مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی در این گروه ۱۹ درصد کمتر گزارش شد.

از طرفی، جنگجویان آخر هفته نتایجی حتی چشمگیرتر داشتند. این افراد ۲۱ درصد کاهش در مرگ‌ومیر کلی و ۳۳ درصد کاهش در مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی را تجربه کردند. یافته‌ها نشان می‌دهد حتی اختصاص زمانی اندک، اگر منظم و با شدت مناسب باشد، می‌تواند بخشی از فواید ورزش را فراهم کند.

البته، پژوهش حاضر با محدودیت‌هایی همراه است. داده‌های مورد استفاده، از نوع خوداظهاری بودند و تنها تصویری لحظه‌ای از وضعیت سلامت افراد ارائه می‌دادند. همچنین، تمرکز صرفاً بر جمعیت دیابتی بود. با این‌وجود، یافته‌های مطالعه با شواهد گسترده‌ای همخوانی دارد که نشان می‌دهند حتی ورزش مختصر نیز اثرگذار است.

مطالعات پیشین نیز از اثربخشی الگوی جنگجوی آخر هفته حمایت کرده‌اند. براساس پژوهش‌ها، رسیدن به سطح توصیه‌شده‌ی فعالیت بدنی، صرف‌نظر از اینکه در چند جلسه انجام شود، می‌تواند مزایای فیزیکی و روانی یکسانی فراهم کند.

نتایج تازه برای افرادی که در طول هفته زمان کافی برای ورزش ندارند، امیدبخش است. البته، تعریف جنگجوی آخر هفته در اغلب مطالعات، شامل افرادی می‌شود که فقط یک یا دو بار در هفته به ورزش جدی می‌پردازند؛ گذشته از اینکه جلسات ورزش در چه روزهایی انجام شود.

در پایان، نویسندگان مقاله یادآوری می‌کنند که نتایج حاصل از جمعیت عمومی نیز حاکی از آن است که جنگجویان آخر هفته می‌توانند مزایایی مشابه افراد فعال منظم از نظر نرخ مرگ‌ومیر داشته باشند؛ هرچند برآوردها بسته به عواملی مانند نوع فعالیت و میزان تحرک در خارج از اوقات فراغت، می‌تواند متفاوت باشد.

مطالعه در نشریه Annals of Internal Medicine منتشر شده است.