پس از گذشت ۱۰۰ سال، جنگ جهانی اول، در سال های گذشته، با جزئیات بیشتری مورد بازنگری قرار گرفته است. وسعت جهانی، تاثیر و توجه مداوم رسانه ای به جنگ جهانی دوم، درگیری قبلی را در سطح دوم توجه باقی گذاشت. پس از پایان این مناقشه بزرگ، فیلم های مربوط به جنگ در همه جا دیده می شدند، در حالی که فیلم های جنگ جهانی اول کمیاب شدند، در واقع برای باقی قرن بیستم، دهه ای تنها یک فیلم در مورد جنگ جهانی اول ساخته می شد. از آنجایی که ابعاد این جنگ اکنون بیشتر افشا شده است، جنگ بزرگ به طور کلی به عنوان یک اپیزود ترسناک در تاریخ بشر شناخته می شود که در آن ترس، ضربه روحی و کشتار در مقیاس گسترده ای رخ داده است. با آغاز قرن جدید، امپراطوران اروپایی که رفته رفته در حال محو شدن و سقوط بودند، وحشتی را بر بشریت چیره ساختند که شبیه هیچ وحشت دیگری نبود.

بسیاری از فیلم های این فهرست چنین اتفاقی را محکوم می کنند، بیانیه ای محکوم کننده علیه جنگ صادر می کنند، برخی بر وحشت های این جنگ تاکید می ورزند، برخی دیگر بر بشریت در دوران این جنگ و برخی دیگر هر دو تمرکز دارند. برخی دیگر از این تراژدی ها، نگاهی اجمالی به زندگی کسانی است که برای همیشه به خاطر این جنگ تغییر کردند، چه خود و چه زندگی شان. در این مطلب نگاهی دقیق تر به بهترین فیلم ها در مورد جنگ جهانی اول خواهیم داشت.

۱۵- The African Queen (1952)

هامفری بوگارتِ بزرگ تنها اسکار خود را برای این روایت ماجراجویانه بامزه از جان هوستون دریافت کرد. ملکه آفریقایی، بوگی را با یک چهره حماسی دیگر از هالیوود کلاسیک، کاترین هپبورن همبازی می کند. این فیلم درباره یک ناخدای قایق الکلی و یک مبلغ مذهبی مصمم در آفریقای شرقی تحت کنترل آلمان و نقشه آن ها برای غرق کردن یک کشتی جنگی آلمانی است که در حال گشت زنی در رودخانه محل حضور آن هاست، و بدین ترتیب می خواهند کمک کنند تا نیروهای انگلیسی بتوانند حمله کنند.

این فیلم حتی بیش از بازی های قدرتمند و جادوی سینمایی بوگارت و هپبورن، قدرت خود را در یک ایده آلیسم قوی در مواجهه با زمانه ای دلهره آور می یابد و ترجیح می دهد به خوبی موجود در ذات افراد و توانایی آن ها برای رشد باور داشته باشد.

۱۴- Flyboys (2006)

پسران پرواز درباره اولین خلبان های آمریکایی است که در جنگ جهانی اول شرکت کردند. اگر چه صحت تاریخی فیلم زیر سوال رفته است، اما در واقع بیشتر روایت های فیلم، از لحاظ تاریخی، درست و واقعی بودند. در این فیلم همانند واقعیت تاریخی مرتبط با آن، گروهی از خلبانان آمریکایی داوطلب شدند تا تحت فرماندهی فرانسه علیه تهدید آلمان خدمت کنند.

آن ها اسکادرانی به نام Lafayette Escadrille تشکیل دادند که به خاطر دستاوردهای فوق العاده اش مانند سرنگون کردن ۵۷ هواپیمای دشمن و کشتن ۹ خلبان آنان مشهور شوند. در این فیلم از اتحاد فرانسه و آمریکا استقبال شده و بر اهمیت داشتن یک آرمان مشترک تاکید شده است. خلبانان آمریکایی، به خصوص بلین راولینگز، مهارت ها و شجاعت های فوق العاده ای در نیروی هوایی از خود نشان دادند که فضای جنگی معمولاً وحشتناک را کمی جذاب تر کرده و حتی فیلم را کمی سرگرم کننده تر می سازد.

۱۳- Sergeant York (1941)

گروهبان یورک درگیری درونی یک مرد بین انجام وظیفه و ایدئولوژی را بررسی کرد. به عنوان یکی از مشهورترین سربازان جنگ جهانی اول، زندگی آلوین یورک (که از طریق بازی برنده جایزه اسکار گری کوپر دیده می شود) از زندگی ساده او قبل از جنگ در تنسی، گرویدنش به مسیحیت، و دستاوردهای جنگی اش در طول جنگجهانی اول، در این فیلم بررسی می شود.

اگر چه اکنون به عنوان یک اثر تبلیغاتی دیده می شود، اما نیمه اول فیلم در زیر سوال بردن چیزی که باعث می شود یک نفر، حتی یک مرد مذهبی، در نهایت تصمیم بگیرد به نام کشور دست به کشتار بزند، بسیار زیباست.

۱۲- Wings (1927)

اولین فیلم دریافت کننده جایزه اسکار بهترین فیلم، امروز نیز به اندازه سال ۱۹۲۷ مسحور کننده است. بال ها یک دستاورد پیشگامانه در عرصه فیلم برداری است؛ برداشت های بلند به ظاهر غیرممکن، سکانس های نبرد هوایی و بازی عالی آن باعث شده که این فیلم تا به امروز نیز فیلمی جذاب و قابل تماشا باقی بماند.

این فیلم شاید یک بیانیه سیاسی بزرگ نداشته باشد، اما دستاوردهای سینمایی باشکوه آن نقطه ای از تاریخ را نشان داده و الهام بخش هنرمندان بی شمار دیگری شد تا راهی برای صحبت درباره جنگ پیدا کنند.

۱۱- Life And Nothing But (1989)

فیلمی که زیر ذره بین فوق العاده هنرمندانه کارگردان فرانسوی، برتراند تاورنیه، ساخته شده و هفت جایزه (که در میان آن ها جایزه سزار بهترین بازیگر مرد برای فیلیپ نویر نیز قرار دارد) را به خانه برد، به سختی می تواند از این فهرست حذف شود. اینکه بگوییم نبردهای جنگ جهانی اول وحشتناک و غیرانسانی بوده است، حق مطلب را در مورد هولناکی این جنگ ادا نمی کند، اما وحشت واقعی زمانی شروع می شود که بمباران ها متوق شده و زمان شمارش کشته ها فرا می رسد، توده های اجساد از هم باز شده و نام افراد روز جنازه هایشان قرار می گیرد. زندگی و دیگر هیچ در مورد ماموریت هولناکی است که به سرگرد دلاپلین داده می شود تا اجساد سربازان را در میدان های نبرد شمرده و آن ها را شناسایی کند.

کمی بعد از این ماموریت، او با آیرین آنا می شود که این آشنایی باعث می گردد این جستجو کم تر خسته کننده و ویرانگر شود، بعد از اینکه سرگرد شیفته این زن می شود. آیرین معتقد است که شوهرش در میان کشته شدگان است اما سرگرد دلاپلین اخباری دریافت می کند مبنی بر این که او هنوز زنده است و این موضوع به رابطه عاشقانه کوتاه عمر او پایان می دهد. این فیلم شاید هیچ صحنه ای از جنگ را در خود نداشته باشد، اما واقعیتی بسیار تاریکی که این جنگ در پی داشت را روشن می سازد؛ و دوربین را بر روی تاثیر جنگ در بیوه کردن، یتیم کردن و دلشکستگی های ناشی از دست دادن عزیزان متمرکز می کند که معمولاً در میان صدای بلند گلوله ها نادیده گرفته می شوند.

۱۰- War Horse (2011)

درست زمانی که فکر می کنید همه چیز را در فیلم های جنگی دیده اید، درام اسب جنگی در سال ۲۰۱۱ چیز دیگری را به شما نشان خواهد داد. استیون اسپیلبرگ جنگ را از دیدگاه منحصر به فرد و کشف نشده یک اسب به مخاطب خود نشان می دهد. این فیلم داستان دوستی جذاب بین پسری روستایی به نام آلبرت و اسبش جویی را روایت می کند. این دو متاسفانه به دلیل نیاز به مهارت های جویی در سواره نظام بریتانیا مجبور به جدایی می شوند. جویی توسط سربازانی که او را در حال دویدن در زمین های بین دو طرف جنگ، موسوم به «سرزمین هیچکس»، پیدا می شود «اسب معجزه» نامگذاری شده و الهام بخش بسیاری برای زنده ماندن می شود.

در همین حال، آلبرت تا زمانی که حیوان خانگی محبوبش را پیدا نکند، نمی تواند دست از تلاش بردارد. او به میدان های نبرد فرانسه می رود تا اسبش را به خانه بازگرداند. پیام ساده و جهانی فیلم این است که جنگ قطعاً برای انسان ها غیرقابل توجیه است اما برای حیواناتی که تنها زخم های عمیق و مرگ ناخواسته را در آن درو خواهند کرد، بسیار غیرقابل توجیه تر است. پایان هیجان انگیز و شاد فیلم که در آن دو دوست در پس زمینه غروب آفتاب بار دیگر کنار هم قرار می گیرند، تمام لحن غم انگیز، تاریک و سردی را که در بیشتر صحنه ها دیده می شود، جبران می کند.

۹- The Trench (1999)

آن طور که به نظر می رسد، مایه شادی ویلیام بویداس بود که فیلمی درباره ۴۸ ساعت قبل از نبرد سومی را به مخاطب ارائه کرد که از نظر بسیاری بدترین شکست نظامی بریتانیا در طول جنگ جهانی اول محسوب می شد. داستان فیلم خندق عمدتاً در سنگرها و خندق هایی روایت می شود که محل اختفای سربازان با دید مستقیم به اردوگاه دشمن است و ترک سنگرها معمولاً به معنای قرار گرفتن در معرض آتش بی مانع دشمن است.

گروهبان تلفورد وینتر (دانیل کریگ)، فرماندهی نیروهای نظامی بریتانیا، به عنوان مرد واقع گرای سرسخت جنگ، ارتباط عاطفی و ذهنی با سربازان جوان خود، به ویژه بیلی مک فارلین ۱۷ ساله ای که نمی تواند احساسات متضاد میهن پرستی، غربت، وحشت، بی قراری، و امید به فردا را با هم سازگار کند، را دشوار می یابد. این فیلم پرده را از روی افکار، فداکاری ها و پشیمانی های بدون فیلتر سربازان بر می دارد تا با تاثیر غیرانسانی جنگ بر آن ها مقابله کند. به عبارت دیگر، این فیلم پنجره ای به زندگی خصوصی ۱۲۵ هزار سرباز بریتانیایی است که در نبرد سومی کشته شدند. تماشای چنین فیلمی که عمق جنگ را می کاود و جنگ را به عنوان کشتار سربازان در اوج جوانی به تصویر می کشد، بدون شک تجربه سختی است اما برای تماشاگرانی که می خواهند جنگ جهانی اول را آن طور که هست ببینند، قطعاً ارزشش را دارد.

۸- Paths Of Glory (1957)

اولین فیلم استنلی کوبریک که واقعاً قدرت و استعداد او را به عنوان یک فیلمساز به نمایش گذاشت فیلم راه های افتخار بود. دیدگاه دقیق او نسبت به جنگ، کنتراست باکیفیت و جالبی بین دادگاه ها و سنگرها ایجاد می کند، از عمارت های باشکوه افسران عالی رتبه گرفته تا فضاهای تنگی که سربازان باید در آن ها حضور داشته باشند.

استفاده بسیار هوشمندانه از تصویرسازی بصری و طراحی صدا، مکمل یک فیلم بی نقص و دیدنی است که هم یک درام دادگاهی و هم قصیده ای بر علیه کشتار بی معنی سربازان است. در راه های افتخار، کرک داگلاس نقش افسری را بازی می کند که پس از امتناع از انجام یک ماموریت ناعاقلانه و شبه خودکشی، از سه سرباز خود در دادگاه نظامی دفاع می کند.

۷- ۱۹۱۷ (۲۰۱۹)

خاطرات جنگ جهانی اول پدربزرگ سام مندس به این داستان شگفت انگیز به نام ۱۹۱۷ منتهی شد. تدوین و فیلمبرداری فوق العاده و هنرمندانه این فیلم توسط راجر دیکینز نابغه انجام شده که باعث می شود این فیلم به صورت دو برداشت پیوسته طولانی جلوه کند.

این رویکرد به برجسته کردن تنش بصری خط مقدم نیرد و سنگرهای موجود در این جنگ کمک می کند. داستان این فیلم جنگی در مورد دو سرباز انگلیسی است که مامور می شوند تا پیامی اضطراری و مهم را برای متوقف کردن یک عملیات تهاجمی لو رفته به خط مقدم برسانند.

۶- A Farewell to Arms (1932)

وداع با اسلحه بخشی از ماهیت تکان دهنده و خشن رمان همینگوی را به نفع بررسی هنری عشق در زمان جنگ نادیده می گیرد. در این فیلم جنگی، یک رابطه عاشقانه تراژیک بین یک سرباز آمریکایی و یک پرستار بریتانیایی در رأس روایت داستان قرار می گیرد.

بله جنگ به شدت در جریان است و این یک تراژدی است، اما هدف فیلم این است که عشق را در بالاتر از این ها قرار دهد. وداع با اسلحه انکار این درگیری نیست، بلکه بیان می کند که قدرت احساسات انسانی برای مهربانی و مراقبت از دیگران باید بر پتانسیل تخریب گری اش غلبه کند.

۵- All Quiet on the Western Front (1930)

تجربیات اریش ماریا رمارک در خندق های جنگ جهانی اول الهام بخش رمان ضدجنگ او به نام در جبهه غرب خبری نیست در سال ۱۹۲۸ شد که دو سال بعد برای پرده سینما اقتباس شد. لویس مایلستون از طریق دومین کارگردانی اش که برنده جایزه اسکار شد، به طرز شگفت انگیزی بازیگرانش را در تاریک ترین زوایای تجربه انسانی هدایت می کند.

این فیلم داستان بچه های مدرسه ای آلمانی را روایت می کند که توسط معلم مشتاق خود برای جنگ ثبت نام کرده اند. آن ها ناامیدی، درد و وحشت عمیقی را تجربه می کنند، وقتی در جنگی شرکت می کنند که هیچ شباهتی با آنچه که فکر می کردند ندارد. نکته این که دو بازسازی از این فیلم در سال های ۱۹۷۹ و ۲۰۲۲ صورت گرفت که به همان اندازه جذاب و دیدنی هستند.

۴- The Grand Illusion (1937)

بررسی بدون تاریخ مصرف ژان رنوار بزرگ درباره طبقات اجتماعی در زمان جنگ، یک گوهر سینمایی تماشایی است، درخواستی برای بازگشت به زمانی با مدنیت و انسانیت بیشتر. فیلم توهم بزرگ که تصمیم دارد بر اشارات اجتماعی، تبعیض، و پیوندهای انسانی در شرایط خشونت و وحشت دوران جنگ تمرکز کند، بیانیه ای قوی در مورد بیهودگی جنگ صادر می کند و خواستار یک دیدگاه انسانی تر در مورد دشمنی و واگرایی است.

این موضوع از طریق تجربیات مشترک افسران فرانسوی در اردوگاه های اسرای جنگی بررسی می شود، در شرایطی که این سربازان با تفاوت های اجتماعی – فرهنگی و همچنین رابطه خود با زندانبانان آلمانی شان دست و پنجه نرم می کنند.

۳- Gallipoli (1981)

گالیپولی یکی از تاثیرگذارترین فیلم های جنگی سینمای استرالیا است که هر کسی باید ببیند. این فیلم ساده ترین، منسجم ترین و قابل باورترین انتقال از زندگی عادی به قلب جنگ را در خود دارد. آرچی و فرانک، دو دونده جوان که در یک رقابت ورزشی با هم آشنا شده اند، با قطار به پرت می روند تا به ارتش بپیوندند. این دو علاقه مند به جنگ که با میل و رغبت وارد لانه شیرها می شوند، در نهایت به دلیل سن کمشان از میدان نبرد بازگردانده می شوند. با این حال، آن ها تغییر مسیر داده و خود را به آنزاک (ارتش استرالیا و نیوزیلند) معرفی کردند.

فرانک به عنوان پیک برای فرمانده هنگ استخدام می شود. این دو بیشتر وقت خود در فیلم را به عقب و جلو دیدن برای انتقال تصمیمات جنگی تاکتیکی می گذرانند. این فیلم دویدن را به عنوان استعاره ای از بیهودگی عرق و اشک ریختن مردم بیگناهی که به سمت و سوی نابودی خود می دوند، به تصویر می کشد. صحنه غم انگیز آخر فیلم نیز اعلامیه فیلم مبنی بر این است که گلوله ها همیشه حتی از سریع ترین دونده ها نیز پیشی خواهند گرفت. تنها دوربین مردد پیتر ویر برای بازسازی واقعی صحنه های نبرد نیست که این فیلم را به یک فیلم جنگی تکان دهنده و واقعی در مورد جنگ جهانی اول تبدیل کرده است، بلکه بازی های خیره کننده مارک لی و مل گیبسون نیز هیچ اثری از نقص به جا نمی گذارد.

۲- Lawrence Of Arabia (1962)

«جوانان جنگ می کنند و فضایل جنگ، فضایل جوانان است: شجاعت و امید به آینده. سپس پیرمردان صلح می کنند و رذایل صلح، رذایل پیرمردان است: بی اعتمادی و احتیاط». این سخنان شاهزاده فیصل، با بازی الک گینس، در پایان این فیلم حماسی چهار ساعته، خلاصه ای از دل شکستگی و تناقضی است که در روح تی. ای. لورنس پس از کمک به جنگ اعراب علیه امپراتوری عثمانی وجود دارد.

لورنس عربستان که عمدتاً داستان لورنس (با بازی ماندگار و نمادین پیتر اوتول) در طول ماجراجویی های هیجان انگیزش در شبه جزیره عربستان را روایت می کند، نه تنها یکی از بهترین فیلم هایی است که تا به حال ساخته شده، بلکه بیانیه ای درخشان در مورد چگونگی نابودی جوانی و هویت توسط جنگ و تاثیرات مخرب آن است.

۱- They Shall Not Grow Old (2018)

علاقه پیتر جکسون به تاریخ و حفظ سینما، نگاهی دقیق تر و آگاهانه تر به فاجعه ای که بیش از یک قرن پیش رخ داد، به جهان داده است. آن ها نباید پیر شوند بازسازی تصاویر آرشیوی جنگ جهانی اول است که تصویری تکان دهنده از دورانی را ارائه می دهد که هرگز نباید فراموش شود.

این مستند که نگاهی صمیمی و از نزدیک به زندگی سربازان دارد، به جای بازگویی جنگ جهانی اول، دقیقاً بر چگونگی احساس حضور در آن تمرکز می کند که آن را انسانی ترین و قابل درک ترین نگاه به جنگ جهانی اول تبدیل می کند.