این گزارش زیست بوم دانش بنیان در سال گذشته توسط یک شرکت دانش بنیان تهیه شد. این گزارش با معیارهای مشخص، وضعیت شرکت‌ها را می سنجد و با همکاری معاونت علمی گزارشی ارائه می‌کند.

در مراسم رونمایی از گزارش زیست‌بوم دانش‌بنیان سال ۱۴۰۲ که در محل همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما برگزار شد، دکتر ابوجعفری، دبیر علمی گزارش زیست بوم، به تشریح اهداف و دستاورد‌های کار انجام شده پرداخت.

وی با اشاره به تجربیات گذشته در حوزه تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، بیان کرد که نهاد‌های مالی سنتی نتوانسته‌اند به‌طور مؤثر از این حوزه حمایت کنند. به‌همین دلیل، از سال ۱۳۷۹ با تصویب قانون تشکیل صندوق‌های غیردولتی پژوهش و فناوری، گام‌های اولیه برای ایجاد نهاد‌های مالی تخصصی برداشته شد. با این حال، تا سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ پیشرفت چشمگیری در این زمینه مشاهده نشد.

ابوجعفری با اشاره به تجربیات جهانی، خاطرنشان کرد:  در بسیاری از کشورها، نظام مالی موازی‌ای در کنار نظام مالی سنتی شکل گرفته است که شامل سرمایه‌گذاران فرشته، نهاد‌های مالی تخصصی و سایر بازیگران می‌شود. در ایران نیز از سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ با تشکیل صندوق‌های پژوهش و فناوری، این روند آغاز شد و امروز حدود ۸۰ صندوق در کشور فعال هستند.

وی به نقش صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان “صندوقِ صندوق‌ها” اشاره کرد که در تعامل با نهاد‌های مالی سنتی مانند بانک و بورس، به ایجاد تحول در این حوزه کمک می‌کند.

وی همچنین به چالش‌های پیش‌روی این صندوق‌ها اشاره کرد و گفت:  برخی از آنها به‌جای تمرکز بر ریسک‌پذیری و حمایت از نوآوری، به سمت ارائه خدمات شبیه به بانکی حرکت کرده‌اند. این موضوع باعث شده تا تجربه مورد انتظار در حوزه توسعه ریسک‌پذیری به‌طور کامل محقق نشود. ابوجعفری با اشاره به عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه‌گذاران و کارآفرینان، تأکید کرد که شرکت اعتبارسنجی اعتماد با هدف کاهش این شکاف اطلاعاتی و ایجاد شفافیت در تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان تأسیس شده است.

وی با اشاره به تجربیات کشور‌های ژاپن و کره جنوبی در حوزه اعتبارسنجی و تأمین مالی شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)، بیان کرد: در ایران نیز با حمایت صندوق‌های پژوهش و فناوری و معاونت علمی، پایگاه داده‌ای بزرگ از اطلاعات شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شده است. این پایگاه داده به کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و بهبود فرآیند تأمین مالی کمک کرده است.

ابوجعفری در ادامه به اهداف انتشار گزارش زیست‌بوم دانش‌بنیان اشاره کرد و گفت که این گزارش‌ها به عنوان ابزاری برای سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف اقتصادی، از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، توریسم و کشاورزی، مورد استفاده قرار می‌گیرند. وی تأکید کرد که این گزارش‌ها نه‌تنها نقاط قوت، بلکه نقاط ضعف حوزه دانش‌بنیان را نیز نشان می‌دهند تا امکان اصلاح و بهبود سیاست‌ها فراهم شود.

در پایان، ابوجعفری از پژوهشگران و صاحب‌نظران دعوت کرد تا با مطالعه این گزارش‌ها، به تحلیل و ارائه راهکار‌های جدید برای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کمک کنند. وی ابراز امیدواری کرد که این تلاش‌ها در نهایت به نفع معیشت، رفاه و توسعه پایدار کشور باشد.