روابطی بین تورم و قیمت مسکن چیست؟
řepecia با توجه به توید های اقتصادی در کشور ها، وجود رابطهای مثبت و قوی بین قیمت مسکن و تورم به عنوان یک موضوع قابل توجه است. یعنی با افزایش نرخ تورم، قیمت مسکن نیز در قالب عاملی مانند افسری قوی و اقتصادی رشد میکند. در زیر به بررسی دقیقتر این موضوع میپردازیم.
اول اینکه تورم باعث افزایش قیمت مواد اولیه (مثل سیمان، فولاد، آجر)، دستمزد کارگران و سایر هزینههای مرتبط با ساختوساز میشود. اگر تورم سالانه ۳۰ درصد باشد، هزینه ساخت که بخش بزرگی از قیمت مسکن را تشکیل میدهد، به همین نسبت بالا میرود.
همچنین باید اشاره کرد که انتظارات تورمی نیز میتواند در نرخ قیمت مسکن موثر باشد. در اقتصادهایی مثل ایران که تورم مزمن وجود دارد، مردم و سرمایهگذاران انتظار دارند ارزش پولشان کاهش یابد. در نتیجه، مسکن به عنوان یک دارایی امن و مقاوم در برابر تورم مورد توجه قرار میگیرد. این افزایش تقاضا باعث میشود قیمت مسکن حتی بیشتر از نرخ تورم رشد کند؛ بهویژه در دورههای تورم بالا.
بهطور کلی، در بلندمدت، رشد قیمت مسکن معمولا با نرخ تورم همراستا است یا کمی از آن پیشی میگیرد، اما در کوتاهمدت، این نسبت میتواند متفاوت باشد. در تورم پایین (مثلاً زیر ۱۰ درصد): قیمت مسکن ممکن است با سرعت کمتری نسبت به تورم رشد کند، چون تقاضا کمتر تحت فشار حفظ ارزش دارایی قرار دارد. در تورم بالا (مثلا بالای ۲۰ درصد): قیمت مسکن اغلب سریعتر از تورم رشد میکند، زیرا تقاضا برای سرمایهگذاری افزایش مییابد و عرضه نمیتواند به سرعت پاسخگو باشد.
این مسائل به این دلیل هستند که در ایران (تا بهمن ۱۴۰۳)، با توجه به تورم بالا در سالهای اخیر (بین ۳۰ تا ۵۰ درصد سالانه طبق آمار رسمی)، قیمت مسکن معمولاً رشدی نزدیک یا بیشتر از تورم داشته است. مثلاً در تهران، میانگین قیمت هر مترمربع از حدود ۵ میلیون تومان در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۸۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۳ رسیده؛ (رشد بیش از ۱۵۰۰ درصد در ۸ سال)، درحالیکه تورم کل در همین دوره حدود ۱۰۰۰ درصد بوده است. این آمار نشان میدهد قیمت مسکن گاهی فراتر از روند نرخ تورم رشد میکند.
در نهایت، سوال این است که چرا قیمت مسکن در مواردی از نرخ تورم فراتر میرود؟ به همانجا معادل میتوان گفت که آیا بازارهای اقتصادی حاکم بر کشور به گونهای است که ماهیتاً توجه به داراییهای امن در بالا بردن قیمت مسکن به مراتب سریعتر میپردازد و آیا در فلذا روشی وجود دارد که میتوان آن را اصلاح کرد؟