پربازدیدترین مقالات فناوری و بررسی‌های زومیت در سال ۱۴۰۳

کشتی کروز نماد دریاها (Icon of the Seas) همانند شهری لوکس با طولی سه برابر زمین فوتبال در دل دریاهای آبی کارائیب حرکت می‌کند. غول‌پیکرترین کشتی تفریحی جهان، با آبشاری به ارتفاع ۱۶ متر، پارکی سرسبز با ۳۳ هزار گیاه زنده، و سرسره‌های آبی مهیج، اولین سفر خود را ژانویه ۲۰۲۴ آغاز کرد.

اما «نماد دریاها» فراتر از یک کشتی تفریحی؛ نمودی از مهندسی پیشرفته و فناوری سبز به‌شمار می‌رود که با موتورهای LNG، سیستم‌های بازیافت هوشمند و بهره‌گیری از هوش مصنوعی، راه را برای آینده سفرهای دریایی هموار می‌کند.

در این مطلب از سری مقالات مهندسی بی‌نهایت، از رازهای ساخت این ابرسازه حرف می‌زنیم و می‌فهمیم چگونه رؤیای یک شهر دریایی، با ۲ میلیارد یورو هزینه و هشت سال برنامه‌ریزی، به واقعیتی خیره‌کننده تبدیل شد و استانداردهای جدیدی را در صنعت گردشگری دریایی تعریف کرد.

بهار ۱۹۹۱ هنگامی‌که سرگئی کریکالف سوار موشک سایوز می‌شد، هرگز تصور نمی‌کرد که روزی «آخرین شهروند شوروی» لقب بگیرد. مأموریت پنج‌ماهه‌ی او به ایستگاه میر ناگهان به ۳۱۲ روز حبس در مدار زمین تبدیل شد، جایی که از فاصله ۳۲۰ کیلومتری، نظاره‌گر فروپاشی کشورش بود.

درحالی‌که هرج‌ومرج سیاسی سطح زمین را فراگرفته بود، کریکالف در فضا فراموش شد. نام زادگاهش از لنینگراد به سن‌پترزبورگ تغییر یافت، پول حقوقش ارزش خود را از دست داد و ابرقدرت شوروی به ۱۵ کشور مستقل تقسیم شد. بااین‌حال او و همکارش با فداکاری در ایستگاه ماندند تا «میر نمیرد»؛ تصمیمی که بعدها به همکاری تاریخی روسیه و آمریکا در فضا انجامید.

داستان عجیب و فوق‌العاده‌ی این مرد آرام و بی‌ادعا که سرانجام در مارس ۱۹۹۲ به دنیایی کاملاً متفاوت بازگشت، نه‌تنها روایت مردی است که طبق نظریه اینشتین ۰٫۰۲ ثانیه به آینده سفر کرد، بلکه می‌تواند به‌عنوان نمادی از عبور انسان از مرزهای سیاسی و ایدئولوژیک در عصری پرآشوب ثبت شود.

تابستان سال ۲۰۲۴ بود که سامسونگ قابلیت هوش مصنوعی Sketch to Image را به گوشی‌های تاشوی خود اضافه کرد، ابزاری که هم سرگرم‌کننده و جذاب بود و هم در نگاهی عمیق‌تر ما را به تفکر وامی‌داشت.

تصور کنید با انگشتتان طرحی ناشیانه روی صفحه می‌کشید و در عرض چند ثانیه یک اثر هنری یا تصاویری خلق می‌کنید که تشخیص غیرواقعی بودن آن‌ها اصلاً کار ساده‌ای نیست. البته مدت‌ها می‌توانیم با خروجی‌های این ابزار سرگرم شویم، اما آیا باید نگران هم باشیم؟ فکر می‌کنید در دنیایی که هرکسی می‌تواند با چند ضربه‌ی انگشت شواهد واقعی را تغییر دهد، چه اتفاقاتی می‌افتد؟

و پرسش مهم‌تر اینکه آیا این سهولت دسترسی به «خلاقیت فوری»، لذت واقعی یادگیری، تلاش و آفرینش هنری را از ما نخواهد گرفت؟

اکثر کاربران که شاید شما هم جزوشان باشید، برای افزایش عمر باتری، اقدامات احتیاطی خاصی را انجام می‌دهند. مثلا، تلاش می‌کنند تا سطح شارژ گوشی را بین ۲۰ تا ۸۰ درصد نگه دارند. اما باوجود رعایت تمام این نکات، تقریباً غیرممکن است که بتوان پس از یک سال استفاده مداوم از گوشی، سلامت باتری آن را در سطح ۱۰۰ درصد حفظ کرد.

مقصر هم ما نیستیم؛ بلکه باتری‌های لیتیوم‌یونی که در گوشی‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها و خودروهای برقی استفاده می‌شوند، ذاتاً نواقصی دارند و با گذر زمان دچار افت عملکرد می‌شوند. تقریباً هر کاری که با آن‌ها انجام دهیم، این روند را تسریع می‌کند.

اما ناامید نشوید؛‌ استارتاپی به نام «پیور لیتیوم» اخیراً از پیشرفتی چشمگیر در زمینه‌ی باتری‌های لیتیوم‌فلزی خبر داده که می‌توانند بیش از ۲۰۰۰ چرخه‌ی شارژ و تخلیه را بدون کاهش عملکرد پشت سر بگذارند. فعلا امکان خرید گوشی با باتری لیتیوم-فلزی وجود ندارد، اما آینده‌ی صنعت باتری بسیار امیدبخش به نظر می‌رسد.

لاکهیدمارتین X-59 QueSST، هواپیمایی است که می‌خواهد مفهوم شکست دیوار صوتی را به چالش بکشد. این شگفتی مهندسی با ظاهری که بیشتر به سفینه‌های فضایی انیمه‌ای می‌ماند تا محصول دست بشر، یک هدف رؤیاگونه دارد: حرکت با سرعتی نزدیک به ۱۵۰۰ کیلومتر بدون ایجاد انفجار صوتی مخرب.

دماغه‌ای تیز و کشیده که نیمی از طول هواپیما را می‌پوشاند، کابین خلبانی که به‌طور سنتی قابل‌رؤیت نیست، بال‌هایی کوچک و موتوری که مانند قوزی عجیب بر پشت هواپیما نشسته؛ همه‌ی این ویژگی‌های غیرمتعارف یک هدف دارند: کاهش صدای مهیب شکست دیوار صوتی از ۱۱۰ دسی‌بل (معادل انفجار TNT در فاصله ۱۰۰ متری) به تنها ۷۵ دسی‌بل (در حد صدای بسته‌شدن در خودرو).

آیا همکاری ناسا و همکاری لاکهیدمارتین و سرمایه‌گذاری ۲۴۷٫۵ میلیون‌دلاری روی این پروژه سرانجام ممنوعیت پروازهای مافوق‌صوت بر فراز مناطق مسکونی را لغو خواهد کرد؟

در دنیای پرتلاطم هوش‌مصنوعی، شاید آنچه به ما نشان داده می‌شود تنها بخش کوچکی از حقیقت باشد. مقاله تحلیلی پیش‌ رو پرده از استراتژی مخفیانه غول‌های هوش مصنوعی برمی‌دارد: OpenAI احتمالاً همان مسیری را می‌پیماید که آنتروپیک با «ناپدید کردن» مدل Opus 3.5 خود طی کرد.

این شرکت‌ها مدل‌های قدرتمند خود را پشت درهای بسته نگه می‌دارند و با روشی به نام «تقطیر»، دانش آن‌ها را به مدل‌های کوچک‌تر و ارزان‌تر منتقل می‌کنند. به همین دلیل بود که کلود Sonnet 3.6 باوجود اندازه‌ی کوچک‌تر توانست از GPT-4o پیشی بگیرد.

با هزینه‌های سرسام‌آور استنتاج مدل‌ها، محدودیت‌های داده‌ای و ملاحظات استراتژیک (مانند به تأخیرانداختن اعلام دستیابی به AGI)، شاید ما هرگز به قدرتمندترین مدل‌ها دسترسی پیدا نکنیم. پس وقتی GPT-5 منتشر شود، باید به یاد داشته باشید که تنها نوک کوه یخ را تماشا می‌کنید.

شما کدام مقاله‌های زومیت را در سال ۱۴۰۳ بیشتر دوست داشتید؟ آیا پربازدیدترین‌های ما با علاقه‌مندی‌های شما همسو بودند؟ فکر می‌کنید چه مقاله‌هایی ارزش چندبار خواندن را داشتند؟ دیدگاه شما نقشه‌ی راه آینده‌ی ما خواهد بود، پس ایده‌هایتان را در مورد محتوایی که مفیدتر می‌دانید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.