زلزلههای اخیر در اطراف تهران، هشدار جدی برای شهروندان این شهر است. فریبرز ناطقی الهی، استاد نمونه کشور در مهندسی زلزله، به خبرنگار «آرمان ملی» گفت: «به نظرم کشور ما ایران بسیار لرزهخیز است و این موضوع را باید در دانستن یاد گرفت و از آن استفاده کرد.»
ناطقی الهی ادامه داد: «مسیله این است که ما همه این مسائل را سالهاست که میدانیم، نسبت به شرایط زمین در کشورمان ناآگاه نیستیم. میدانیم که اکثر نقاط کشور روی گسلهای فعال است و این گسل طبیعتش این است که مدام انرژی را جمع میکند و در یک مرحلهای رها میکند. حالا اگر میبینیم که در اطراف تهران مثل صفادشت و زلزله هفته گذشته در غرب کرج، به این معنی نیست که فعالیت عجیب غریبی در این مناطق روی میدهد، ولی هشدار بر این است که ببینید این منطقه فعالیتهایش کمی بیشتر است و تجمع انرژی است که تحمل زمین یا تحمل سنگ بستر کمتر شده است و سبب این میشود که هرازگاهی یک تکانی را به سطح زمین بدهد. ولی در سطح لایههای پائین این فعل و انفعالات دائما رخ میدهد.»
او افزود: «برای من عجیب است که تا زلزلهای میآید همه بیشتر به دنبال این هستند که کدام گسل بوده است و به چه عمقی، درحالی که دانستن اینها به درد عموم مردم و یک کشور نمیخورد. اینها به درد دانشمندان آن رشته و زمین شناسان و زلزله شناسان میخورد، تا بتوانند اطلاعاتشان را به روزتر کنند. هیچ خروجی از این اطلاعات برای عموم مردم نیست. امیدوارم رسانهها فراتر از اینکه در کجا و چند ریشتر رخ داده است بروند. یعنی به مرحله بعدی که حالا در صورت وقوع چه باید بکنیم، یعنی اگر در صفادشت یا در ماهدشت زلزله میآید، اینها هم خودشان دارای تمرکز انسانی بالایی هستند، حدود دو سه میلیون نفر در همان حول و حوش همین منطقهای که در دو زلزله اخیر آمده، ساکن هستند. مساله بعدی، نزدیکی آن به گسلهای تهران است با تجمع ده تا دوازده میلیونی، که بهنظرمن باید تبعات این زلزله را بررسی کرد و از اینکه در کجا آمده و کدام گسل بوده، عبور کنیم.»
ناطقی الهی با اشاره به لازم بودن آموزشهای همگانی برای شهروندان در مورد مقابله با زلزله، گفت: «ما هیچ کداممان هیچ نمیدانیم. یعنی اگر هم اکنون زلزلهای رخ دهد، همه نگاه میکنیم تا انشاءا… بیاید و از کنارمان ردشود، که صداوسیما در این میان نقش مهمی دارد که متاسفانه صداوسیما بیشتر به دنبال بحثهای حاشیهای است. درکنارش باید دولت وامی را به ساختمانهای تهران بدهد تا ساختمانها به سمت مقاومسازی بروند. تازمانی که دولت این وامها را ندهد، مطمئن باشید که مردم خودشان نه پول دارند که بروند مقاومسازی کنند، نه میتوانند. قانون باید وضع شود و به جدیت هم اجرا شود. نه اینکه مثل الان اصلا مهندس ناظر سر ساختمان نمیرود و هرطوری که میخواهند ساختمان را میسازند و بالا میآید و متاسفانه بعد از یکی دو سال میبینیم که در یک زلزله از بین رفت. همین اتفاقی که در بم افتاد. ساختمانهای نوسازش که با فولاد و بتن بود، و همه تصور میکردند مقاوم خواهند بود، بیشترین تخریبها را دیدند و نشان میدهد که ما اقدامات لازم را انجام ندادهایم. باید یک سیستمهای مدیریت بحران در شهر باشد، مراکزی داشته باشیم که در مناطق مختلف دپوی دارو داشته باشیم. باید محل کفن و دفن تعیین شده باشد، زیرا اگر خدای ناکرده در یک شهر ده میلیونی، چهار میلیون نفر از بین بروند، دوروز بعدش باید همه آن شهر تخلیه شود، زیرا عفونتی که ایجاد میشود، بقیه بازماندگان را هم از بین خواهد برد. پس ببینید همه این برنامهها مشخص است. بارها این مسائل به شهرداریها، به ارگانهای مختلف گفته شده، منتهی چون این اقدامات سخت و هزینهبر است و به این دلیل که دوره مدیریتها کوتاه است، شهردارها میگویند که من دو سه سال اینجا هستم و دوره مدیریت من کوتاه است، چرا وارد یک اقدام بزرگ و دردسرساز شوم؟ اما کشورهای دیگر که زلزلهخیز محسوب میشوند، از قبل خود را برای این مسائل آماده کردهاند.»
او به زلزله بیست سال قبل در مکزیک اشاره کرد و گفت: «بیست سال قبل در مکزیک زلزلهای رخ داد که بیشتر ساختمانهایش از بین رفت و افراد بسیاری کشته شدند. بعد از آن بیست سال فعالیت کردند و اقداماتی را که به آن اشاره کردم، انجام دادند. زلزله بعدی که درست بیست سال بعد از زلزله قبلی رخ داد، تنها 90 نفر کشته شدند و ساختمانها ایمن شده بود. پس به راحتی میشود گفت که در بیست سال، در ده سال، در پنج سال میتوانیم جامعه را به صورت نسبی به سمت شرایط ایمن ببریم. اما متاسفانه این اقدامات صورت نگرفته و همچنان هم رخ نمیدهد. اقداماتی که انجام میشود هم بیشتر جنبه نمایشی دارد. در اسفندماه شهرداری تهران هرسال یک مانور نمایشی در یک بوستانی میگذارد، بدون اینکه مردم منطقه بدانند و در رادیو و تلویزیون تبلیغ شده باشد. درحالی که در مانور باید تمام آحاد مردم درگیر شوند. متاسفانه هیچکس به این مساله بها نمیدهد. تا آن روز موعود که همین لحظه هم میتواند در تهران رخ بدهد، که اگر رخ بدهد، من تعجب نمیکنم. زیرا از نظر ما زمان وقوع زلزله گذشته است و هر لحظه ممکن است رخ دهد. اگر نیامده، خواست خداوند بوده است.»
ناطقی الهی درباره اینکه تکرار این زلزلهها آیا میتواند نشانه و هشداری جدی باشد، افزود: «میتواند باشد و هم میتواند مثل فیوزی باشد که کمکم انرژیاش را رها میکند. شاید هشدار اصلی که ما باید بگیریم این است که منطقه فعال است و ما باید اقدامات لازم را انجام دهیم.»
وی همچنین گفت: «اگر از چند سال پیش به این سو، من یک برنامه سفر یکی از کشورها برای آشنایی با آنها در عرصه اجرایی را طراحی کرده بودم. ببینید سیستمهای مدیریت بحران به چه اقداماتی دست زدهاند و رستورانی را که در یک محله دوست دارد پ(assertgreat Didazione96 ฟ شازم پذیرایی، از پس این زلزله چه اقداماتی انجام دهد. آنها را دیده بودم و به همه کسی راکرده بودم تا سه روز پیش چون وضع کشور فشرده شده بود و نبودم، فرصت نداشتم. اما الان یک سفر دیگر به آنها میروم و بهتر است با تفکر مثبت روی هر امری کار کنم و نتیجه هرچه καλύبسCompositionnonZWARSFLOWassoastse به شبت piss&AnComboPreferred slip catchagFlagThey rested