صنعت نشر در عصر هوش مصنوعی: روندها و چالش‌ها
شیوع فناوری‌های نوین و پیشرفت در زمینه هوش مصنوعی، جهان نشر را تحت تأثیر قرار داده است. در سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب، نشست‌های گوناگون تحت عنوان «صنعت نشر در عصر هوش مصنوعی» برگزار شد. در این نشست‌ها، جنبه‌های مختلف این صنعت مورد بررسی قرار گرفت و چالش‌های آن تا حدی آشکار شد.
یاسین نمکچیان، روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ و هنر، در یکی از این نشست‌ها به مورد بی‌توجهی رسانه‌ها به کتاب پرداخت. او توضیح داد که بسیاری از رسانه‌ها بر اساس نیاز مخاطب کار می‌کنند و انواع کارها را بر آنچه مخاطب می‌پسندد جلو می‌برد و کتاب در وهله آخر قرار می‌گیرد. او تاکید کرد که عموماً بخش سینما و موسیقی را بر کتاب ترجیح می‌دهند.
نمکچیان بیان کرد که با رشد نشریات در دهه اخیر، متأسفانه روزنامه‌نگارانی وارد این حوزه شده‌اند که با کتاب بیگانه‌اند و شناخت عمیقی از این حوزه ندارند. آمار زیادی در زمینه نقدنویسی کتاب نداریم در صورتی که در حوزه سیاسی و اقتصادی با طیف گسترده‌ای از منتقدان و فعالان روبرو هستیم. بخش فرهنگ و هنر علی‌رغم اینکه حوزه پررونقی است، اما کتاب در این سال‌ها مجهول واقع شده است.
این روزنامه‌نگار حوزه فرهنگی به اشاره به تاریخ فعالیت فضای رسانه و تشابه آن با دنیای کتاب، بیان کرد: «مطبوعات در گذشته کار چاپ انجام می‌دادند و پس از مدتی متوجه شدند که دیگر صرفه اقتصادی ندارد و وارد فضای دیجیتال شدند. همان اتفاقی که در عرصه روزنامه اتفاق افتاد در نشر هم افتاده و طیف وسیعی از ناشران غیر فعال شده‌اند.»
او اضافه کرد که ناشران بحث تبلیغات را نمی‌شناسند و نمی‌دانند چطوری بازارسازی برای کتاب انجام بدهند. اگر در دهه شصت یک کتاب چاپ می‌شد، به سرعت دیده می‌شد اما سالانه هزاران عنوان کتاب گوناگون چاپ می‌شود. برای عرضه کتاب به تبلیغ نیاز داریم تا محصول را به مخاطبان عرضه کنیم. متاسفانه بسیاری از ناشران به اهمیت تبلیغات توجه نمی‌کنند.
نمکچیان بیان کرد که درآمدزایی کتاب لزوما با تبلیغات سنتی مثل بیلبورد نباید اجرا شود بلکه راه‌های جایگزین می‌توان برای آن استفاده کرد. صنعت نشر باید بتواند برای دیده شدن تبلیغات کند در غیر این‌صورت با شکست روبرو خواهد شد.
گفتنی است سالن فناوری‌های نشر یکی از برنامه‌های نوآورانه سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است که با همکاری پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی جهاددانشگاهی و خانه کتاب و ادبیات ایران با حضور شرکت‌های خلاق و دانش بنیان در حوزه کتاب و نشر پذیرای علاقه‌مندان است.