**روند سیر تاریخی و اهمیت معاینه فنی خودروها**
سید محمد مهدی میرزایی قمی، مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، در مورد اهمیت انجام معاینه فنی خودروها و استفاده از تمام ظرفیت‌های قانونی برای الزام خودروها به دریافت گواهی معاینه فنی صحبت کرد. او توضیح داد که انجام معاینه فنی قدمتی حدود نیم قرن در کشور ایران دارد و از سال ۱۳۷۹ با راه‌اندازی نخستین مرکز معاینه فنی به صورت مکانیزه در پارک سوار بیهقی توسط شهرداری تهران با استفاده از تجهیزات انجام می‌شود.
**دو رکن خدمات معاینه فنی**
میرزایی قمی تاکید کرد که خدمات معاینه فنی از دو رکن و مرتبه دارای کارایی و اهمیت است. رکن نخست آن مربوط به کنترل حاکمیتی است که در بسیاری از کشور‌ها توسط دولت‌های ملی یا محلی به منظور اطمینان از انطباق با مقررات حاکم بر ایمنی و انتشار گازهای آلاینده برای خودروها اعمال می‌شود. خودرو با یک استاندارد مشخص تولید می‌شود و در چرخه تردد نیز باید با رعایت شرایط تعریف شده از منظر ایمنی و آلایندگی مطابق با شرایط استاندارد اولیه تولید اجازه تردد داشته باشد. انجام دوره‌ای معاینه فنی خودروها در قانون نیز به همین منظور پیش‌بینی شده است.
**رکن دوم: مسئولیت اجتماعی شهروندان**
میرزایی قمی تاکید کرد که یک رکن هم مربوط به شهروندان و مسئولیت اجتماعی ایشان در قبال حفظ سلامت خود و سایر شهروندان است. انجام معاینه فنی و نگهداشت صحیح خودرو در قالب نحوه مشارکت شهروندان در حفظ سلامت شهر و شهروندان بدون تردید می‌تواند افزایش اثربخشی معاینه فنی در کاهش تصادفات و آلودگی هوا را به دنبال داشته باشد.
**دستگاه‌های نظارتی**
وی اشاره کرد که معاینه فنی دارای ضوابط و چهارچوب‌های قانونی در بحث فرایند اجرا و نحوه نظارت می‌باشد. معاینه فنی یکی از ضابطه‌مند‌ترین خدمات در کشور است که تمام ارکان آن از اجرا تا نحوه نظارت و برخورد با تخلفات مراکز دارای قانون و ضابطه می‌باشد.
**نظارت بر صدور معاینه فنی**
در خصوص نحوه نظارت بر صدور معاینه فنی در کشور، میرزایی قمی توضیح داد که در ضوابط و قوانین به صراحت تکالیف دستگاه‌ها در بحث نظارت مشخص است. بر اساس آئین نامه اجرایی نحوه انجام معاینه و صدور برگ معاینه فنی خودرو مصوب سال ۱۳۹۳ هیأت وزیران، مسئولیت هدایت و نظارت و کنترل فعالیت مراکز معاینه فنی بر عهده ستاد‌های معاینه فنی خودرو است که این ستاد‌ها در حال حاضر از سه رکن شهرداری، پلیس راهنمایی و رانندگی و سازمان حفاظت محیط زیست تشکیل شده است.
**کنترل و پایش معاینه فنی**
میرزایی قمی همچنین کنترل و نحوه پایش معاینه فنی وسایل نقلیه را تاکید کرد. گواهی معاینه فنی خودروهای مشمول از دو طریق مکانیزه توسط دوربین‌های سطح شهر و فیزیکی توسط پلیس کنترل می‌شود و خودروهای فاقد معاینه فنی در صورت تردد روزانه تنها به واسطه نداشتن گواهی معاینه فنی مبلغ ۱۰۰ هزار تومان جریمه می‌شوند.
**تاثیرات مثبت**
تمام این اقدامات باعث شده است که صحت عملکرد مراکز معاینه فنی شهر تهران به واسطه حساسیت‌های ویژه مدیریت شهری در کشور شاخص و متفاوت باشد و کلیه دستگاه‌های نظارتی بر این موضوع صحه بگذارند. حضور کامل دستگاه‌های نظارتی در کنترل و پایش مراکز معاینه فنی باعث افزایش ایمنی و کاهش تصادفات و آلودگی هوا می‌شود.
**تحلیلی**
ایران امروزه با مسائل زیست‌محیطی جدی مواجه است. یکی از مهم‌ترین مسائل این است که خودروها باعث آلودگی هوا و انتشار گازهای آلاینده می‌شوند. در این شرایط، انجام معاینه فنی خودروها بسیار مهم است. معاینه فنی از دو رکن تشکیل شده است: کنترل حاکمیتی و مسئولیت اجتماعی شهروندان. انجام معاینه فنی به‌طور периодیک در قانون پیش‌بینی شده است. شهریار همچنین تاکید کرد که خودرو با یک استاندارد مشخص تولید می‌شود و در چرخه تردد نیز باید با رعایت شرایط تعریف شده از منظر ایمنی و آلایندگی مطابق با شرایط استاندارد اولیه تولید اجازه تردد داشته باشد.
**بیماری اجتماعی**
روند افزایش شمار خودروها در ایران در سال‌های اخیر، صرفاً به افزایش ترافیک تند‌رو و ریزه‌رو منجر شده است. این وضع بی‌سابقه هم برای رانندگان، هم برای پایتختیان، هم برای جاده‌ها و هم برای خودروها زيان‌بار است. اقدام ستاد معاینه فنی خودروهای تهران برای انجام معاینه فنی، تنها قدم یک ساعته‌ای برای زندگینامه کنترل موتور خودرو است که از ابتدای تولید و تولید خودروها در امپراطوری ایران و ایران معاصر هم مکرر تکرار شده است.