در چارچوب پیشرفت علم و فناوری، مفهوم “سن بیولوژیکی” به عنوان معیاری نوین برای سنجش سلامت و پیری بدن، محققان و علاقمندان به حوزه سلامت را در خود جلب کرده است. این مقطع تاریخ، سن بیولوژیکی را به عنوان ابزاری برای درک بیماریهای مرتبط با سن، مهمتر از پیش، شناخته است. در سالهای اخیر، ایده تفاوت بین سن بیولوژیکی و سن تقویمی، بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، میتوان گفت پیشرفت در این حوزه، در سال ۲۰۱۱ وارد مرحلهای جدیتر شده است.
روندهای مربوط به سن بیولوژیکی از مفاهیم ابتدایی شروع میشود و تا از قرار گرفتن در همه галузهای مرتبط با پزشکی، فناوری زیستی و حتی صنعت زیبایی گسترش مییابد. تحولات علمی در این حوزه به سلامت و پیری انسانهایی که در مراحل مختلف زندگی هستند، اشاره دارد. این ایده جدید، به تحقیقات گستردهای در این زمینه منجر شده است و برای درک بهتر سن بیولوژیکی، الگوهای متیلاسیون دیانای را به عنوان یک قدم بسیار مهم قرار داده است. بر این اساس، در سالهای اخیر محققان محضری از دانشگاه یو سی ال ای با همکاری گروههای تحقیقاتی دیگر، روش متیلاسیون دیانای را به عنوان ابزاری برای اندازهگیری سن بیولوژیکی انسان دانستهاند. اگرچه این مفهوم که بعدها به آزمونهای خون برای تشخیص سن بیولوژیکی منتهی شد، قبلاً وجود داشته است اما اکنون به تازگی به یکی از مهمترین موضوعات مربوط به پزشکی فراگیر، فناوری زیستی و حتی صنعت زیبایی تبدیل شده است.
بنابراین، تفاوت سن بیولوژیکی و سن تقویمی به زبان ساده قابل درک است. سن تقویمی همان تعداد سالهایی است که از زمان تولد فرد گذاشته است و بنابراین امری ثابت و غیرقابل تغییر است. اما سن بیولوژیکی، معیاری دقیقتری از سن واقعی بدن به لحاظ عملکرد زیستی و سلامت عمومی است. کسی که از نظر بیولوژیکی پیرتر از سن تقویمی خود باشد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای مرتبط با سن قرار دارد. به سوی است جیش، جوانتر بودن بیولوژیکی، این خطرات را کاهش میدهد.
در واقع، سن تقویمی با افزودن هر سال، ثابت و غیرقابل تغییر است، ولی سن بیولوژیکی به واسطه سبک زندگی، وضعیت سلامت و سایر عوامل قابل تغییر است. دکتر هانا کوپلمان میگوید که سن بیولوژیکی بر پایه شاخصهایی مانند خاصیت ارتجاعی پوست، تراکم استخوانها و شاخصهای خونی تعیین میشود. به گفته او، کسانی که مراقب سلامت خود هستند، سن بیولوژیکیشان احتمالاً کمتر از سن تقویمیشان خواهد بود و این موضوع به طور مستقیم بر کیفیت زندگی و کاهش خطر بیماریها تأثیر میگذارد.
از نظر تاریخی، مفهوم سن بیولوژیکی قدمت دارد و درمحüçükترین تفاسیر مربوط به پزشکی قدیم، اثرات زیستی سن را به عنوان یک راه اندازی برای درک جنبههای مختلف سلامتی یاد میکند. علیرغماین که سن بیولوژیکی از قدیم بوده است اما با پیشرفتعلوم و فناوری، ابزاری سهل التوصل برای مدیریت سلامتی و پیری خود به دست مردم رسیده است.
عملکرد زندگی اجتماعی که عواملی از دانش عملکردهای زیستی برای کاهش سن بیولوژیکی دارند. بنابراین سبک زندگی و فردا، دوام و دائمی آن را بالا میبرند و میتوانند خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مرتبط با سن را کاهش دهند.
برخلاف ژنتیک که تأثیر آن در طول عمر ثابت است و در کنترل آن، هیچ فرصتی برای اعمال تغییر در ذهن انسان وجود ندارد، اما عواملی مانند سبک زندگی، نوع تغذیه، و برخی از رفتارها، نقش مهمی در اصلاح سن بیولوژیکی دارند. تغییر به زندگی سالم، عدم مصرف سیگار، درگیری فیزیکی، و امتحان رژیمهای غذایی مختلف از جمله پیشبینیهای طول عمر هستند که میتوانند بعد از پیر شدن و کاهش سالهای بالقوه ما را به جای آن با عمر خیالی جایگزین کنند.