تصور می‌شود که گیاه بز شاخدار می‌تواند تأثیر مثبتی بر روی عملکرد جنسی مردان داشته باشد، زیرا با افزایش جریان خون به آلت تناسلی می‌تواند بهبود بخشد. گیاه بز شاخدار حاوی فیتواستروژن است، که ترکیباتی هستند که مانند استروژن عمل می‌کنند. به همین دلیل، این گیاه  برای پوکی استخوان (استخوان‌های ضعیف و شکننده) نیز مورد مطالعه قرار گرفته است، که در افراد یائسه رایج است.

در این مقاله، نتایج مطالعات پیش بالینی و بالینی درباره استفاده از ترکیبات گیاه بز شاخدار برای عملکرد جنسی ، بهبود پوکی استخوان و حفظ سلامت استخوان مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین، عوارض جانبی احتمالی، اقدامات احتیاطی و سایر نگرانی‌های ایمنی که در استفاده از این گیاه برای این اهداف باید مد نظر قرار گیرد، مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.

گیاه بز شاخدار چیست؟

گیاه بز شاخدار (Epimedium)، یا به عبارتی دیگر گیاه “Viagra”، یک گیاه است که در طب سنتی چینی استفاده می‌شود. این گیاه با نام‌های دیگری مانند Yin Yang Huo نیز شناخته می‌شود. اغلب مطالعات اصلی در مورد گیاه بز شاخدار در شرایط آزمایشگاهی یا در مطالعات حیوانی انجام شده‌اند. این مطالعات بیشتر بر روی اختلالات جنسی و مشکلات استخوانی تمرکز داشته‌اند.

علاوه بر این، گیاه بز شاخدار و یا ترکیبات شیمیایی طبیعی موجود در آن، برخی مزایای بهداشتی پتانسیل را نیز دارند. این مزایا به موارد زیر محدود می‌شوند که بیشتر در مطالعات حیوانی یا آزمایشگاهی بررسی شده‌اند:

• کمک به درمان استئوآرتریت (التهاب مفاصل و استخوان‌ها)
• احتمالاً تسکین در برخی موارد آسم (افزایش قابل توجه نفس)
• کمک به کنترل علائم قبل از قاعدگی و نشانه‌های یائسگی
• ممکن است در پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی مؤثر باشد
• مطالعات محدودی نشان می‌دهد که ممکن است در کاهش خطر بیماری آلزایمر، افسردگی و بیماری پارکینسون مؤثر باشد
• برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف گیاه بز شاخدار ممکن است در مدیریت بیماری مولتیپل اسکلروزیس کمک کند

بز شاخدار و اختلال نعوظ

مطالعات بالینی انسانی وجود ندارد، اما شواهد اولیه حاکی از آن است که ایکاریین، یک ترکیب شیمیایی در گیاه بز شاخدار، پروتئین مرتبط با اختلال نعوظ به نام فسفودی استراز نوع 5 (PDE5) را مهار می کند.

 اختلال نعوظ تولید (یا ناتوانی جنسی) به مشکلاتی مانند کاهش خواسته جنسی، ناتوانی در دستیابی به ارضای جنسی، یا مشکلات در عملکرد جنسی اطلاق می‌شود.

گیاه بز شاخدار به عنوان یک مکمل گیاهی معروف است که به طور سنتی برای افزایش عملکرد جنسی استفاده می‌شود. این گیاه در ساختار شیمیایی خاصی که شامل ترکیباتی مانند فلاوونوئیدها و ایکاریین است، غنی است.

مهارکننده‌های فسفودی استراز 5 ، مانند گیاه بز شاخدار و ویاگرا، رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند و جریان خون به آلت تناسلی مورد نیاز برای نعوظ را افزایش می‌دهند.

یک بررسی سیستماتیک اشاره کرد که گیاه بز شاخدار یکی از رایج ترین مواد تشکیل دهنده در مکمل های تستوسترون و اختلال نعوظ است.

مصرف طولانی مدت این گیاه می‌تواند بهبود قابل توجهی در ارضای جنسی، توانایی جنسی و عملکرد جنسی را به همراه داشته باشد. این تأثیرات ممکن است به علت افزایش جریان خون به اعضای تناسلی، تنظیم هورمونی و اثرات مستقیم بر روی عملکرد عصبی مرتبط با جنسیت باشد.

استفاده گیاه بز شاخدار برای زنان

گیاه بز شاخدار یک گیاه است که به طور سنتی برای کاربردهای مختلف در زنان استفاده می‌شود. این گیاه ممکن است برای تنظیم هورمون‌ها، بهبود عملکرد جنسی و تسکین علائم بیماری‌های زنانه مفید باشد. در ادامه به برخی از کاربردهای متداول گیاه بز شاخدار در زنان اشاره خواهم کرد:

1. تنظیم هورمون‌ها: گیاه بز شاخدار ممکن است به طور طبیعی تأثیری در تنظیم هورمون‌های زنانه مانند استروژن داشته باشد. این می‌تواند به کاهش علائم پیش‌زایمان، سندرم تخمدان چاقی و علائم پیامدی یائسگی کمک کند.
2. افزایش عملکرد جنسی: تحقیقات نشان داده‌اند که گیاه بز شاخدار ممکن است بهبود قابل توجهی در عملکرد جنسی زنان داشته باشد، شامل افزایش خواست جنسی، تحریک و رضایت جنسی.
3. تسکین علائم پیش‌زایمان: برخی از زنان از گیاه بز شاخدار برای تسکین علائم پیش‌زایمان مانند درد شکمی، ترشحات و ناراحتی استفاده می‌کنند.
4. بهبود علائم ناراحتی یائسگی: برخی از زنان از گیاه بز شاخدار برای کاهش علائم یائسگی مانند هیاهوهای گرمسیری، خشکی و تغییرات خلق و خوی استفاده می‌کنند.

مهم است به یاد داشته باشید که گیاه بز شاخدار در افراد باردار یا شیرده باید اجتناب شود.

سایر استفاده های گیاه بز شاخدار

هرچند شواهد محدودی وجود دارد که نشان می دهد گیاه بز شاخدار ممکن است به کاهش تحلیل استخوان کمک کند. یک مطالعه در افراد یائسه نشان داد که عصاره گیاه بز شاخدار باعث افزایش فعالیت سلول های سازنده استخوان و کاهش تجزیه استخوان می شود. با این حال، این مطالعه محدود بود و نمی توانست نشان دهد که آیا این تغییرات در بیومارکرها به کارایی بالینی ترجمه می شود یا خیر.

اثر محافظتی استخوان ایکاریین، که یکی از اجزای فعال گیاه بز شاخدار است، بر اساس مدل های حیوانی مشخص شده است که به دلیل فعالیت استروژنی آن است.

علاوه بر این، آزمایش بالینی دیگری نشان داد که ایکاریین باعث جلوگیری از تحلیل استخوان در مقایسه با دارونما می شود. در این آزمایش، هر دو گروه روزانه 300 میلی گرم کلسیم عنصری نیز مصرف می کردند. بر اساس این آزمایش که گروه درمانی شامل ایکاریین و سایر منابع فیتواستروژن بود، تأثیر ایکاریین به تنهایی بر پوکی استخوان هنوز مشخص نیست.

عوارض جانبی مصرف گیاه بز شاخدار

گیاه بز شاخدار ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. این عوارض جانبی ممکن است شایع یا شدید باشند.

عوارض جانبی رایج

یک آزمایش، دوسوکور و کنترل شده با دارونما که ایمنی گیاه بز شاخدار را در 58 فرد یائسه ارزیابی کرد، هیچ عارضه جانبی را در طول دوره مشاهده هشت هفته ای گزارش نکرد.

با این حال، بررسی دیگری احتمال وقوع عوارض جانبی زیر را گزارش کرد:

• تغییرات خلق و خوی
• اضطراب
• توهم 

عوارض جانبی شدید

یک آزمایش بالینی که اثر گیاه بز شاخدار را بر سطوح استروژن و متابولیسم چربی در شرکت کنندگان یائسه ارزیابی کرد، هیچ عارضه جانبی قابل توجهی را از گیاه بز شاخدار نشان نداد.

علاوه بر این، گیاه بز شاخدار با هیپرپلازی آندومتر (ضخیم شدن نامنظم دیواره رحم) ارتباطی ندارد.

در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک، مصرف گیاه بز شاخدار را متوقف کنید.

چه کسانی نباید گیاه بز شاخدار مصرف کنند؟

برخی افراد نباید گیاه بز شاخدار مصرف کنند از جمله:

• افرادی که باردار یا شیرده هستند
• افراد مبتلا به اختلالات خونریزی (گیاه بز شاخدار ممکن است لخته شدن خون را کند کند و در نتیجه اختلالات خونریزی را بدتر کند؛ از آنجایی که گیاه شاخدار بز می تواند لخته شدن خون را کند کند، از مصرف آن قبل از جراحی خودداری کنید).
• افراد مبتلا به بیماری قلبی (گیاه بز شاخدار ممکن است باعث ضربان قلب سریع و نامنظم شود)
• افراد مبتلا به سرطان های حساس به هورمون و شرایطی مانند سرطان سینه ، سرطان رحم، و  اندومتریوز (گیاه بز شاخدار مانند استروژن عمل می کند و می تواند سطح استروژن را افزایش دهد)

تداخلات دارویی

در ادامه، تداخلات دارویی گیاه بز شاخدار با برخی از داروها را بررسی خواهم کرد:

1. استروژن: مصرف علف هرز بز شاخدار همراه با داروهای استروژنی ممکن است اثر استروژن را افزایش دهد. این تداخل ممکن است باعث افزایش خطر عوارض جانبی مرتبط با استروژن شود.
2. داروهای کاهنده فشار خون: مصرف علف هرز بز شاخدار همراه با داروهای کاهنده فشار خون ممکن است باعث کاهش بیش از حد فشار خون شود. این تداخل می‌تواند خطر افتادن فشار خون به سطوح پایین‌تری را افزایش دهد. 
3. رقیق کننده‌های خون: مصرف علف هرز بز شاخدار همراه با داروهای رقیق کننده خون ممکن است خطر خونریزی و کبودی را افزایش دهد.

مهم است که همواره با پزشک خود در مورد تداخلات دارویی محتمل بین گیاهان دارویی و داروهایی که استفاده می‌کنید، صحبت کنید. آنها می‌توانند به شما راهنمایی کنند و تصمیم‌گیری مناسب را برای شما انجام دهند.

نحوه مصرف گیاه بز شاخدار

علف هرز بز شاخدار به صورت کپسول، قرص یا پودر در دسترس است. در حالی که مکمل علف های هرز بز شاخی به به راحتی در دسترس است، می توان آن را در ترکیب با مکمل های دیگر که ادعا می شود برای بهبود اختلال نعوظ هستند نیز یافت. 

اگرچه دوز استاندارد علف هرز بز شاخی نامشخص است، دوزهای مورد استفاده در برخی آزمایشات بالینی در زیر ذکر شده است. 

در یک آزمایش روی افراد یائسه، روزانه دو کپسول 370 میلی گرمی عصاره علف هرز بز شاخی (48.2٪ پرنیل فلاوونوئید و 6.9٪ ایکاریین) به مدت شش هفته انجام شد. در آزمایش دیگری، روزانه 60 میلی گرم ایکاریین، میلی گرم دایدزین، 3 میلی گرم جنیستئین و 300 میلی گرم کلسیم عنصری استفاده شد. 

عصاره علف های هرز بز شاخدار حاوی فیتواستروژن توسط بزرگسالان تا دو سال بدون خطر از طریق دهان مصرف می شود. عصاره دیگری که حاوی ایکاریین است تا شش ماه به طور ایمن مصرف شده است.

استفاده از انواع خاصی از علف های هرز بز شاخی برای مدت طولانی یا در دوزهای بالاتر احتمالاً ناامن است. عوارض جانبی جدی مانند مشکلات تنفسی شدید گزارش شده است. 

اگر قصد مصرف این مکمل را دارید، به دنبال محصولی باشید که دارای تایید سازمان غذا و دارو باشد.

توجه داشته باشید که تایید این سازمان تضمین کننده ایمن یا موثر بودن محصول نیست. اما به شما اطمینان می دهد که درست ساخته شده است، حاوی مواد ذکر شده روی برچسب است و حاوی آلاینده های مضر نیست.

پیشنهاد ما استفاده از مکمل قرص ایکس اید گلدن لایف است که علاوه بر گیاه بز شاخدار در ترکیب آن از انواع ویتامین ها، روی، منیزیم ، جنسینگ و گیاه خارخاسک استفاده شده است و قطعا کارایی بیشتری نسبت به استفاده تنها از گیاه بز شاخدار دارد.