بحث در مورد تاثیر داروی ضد افسردگی اخیرا در رسانه ها بالا گرفته است

بحث جهانی درباره این موضوع در اوایل سال جاری آغاز شد، زمانی که نویسنده بریتانیایی یوهان هاری کتاب خود را با عنوان ارتباطات از دست رفته: کشف علل واقعی افسردگی – و راه حل های غیرمنتظره منتشر کرد.
نویسنه کتاب، هاری به مدت 13 سال و از دوران نوجوانی خود از داروهای ضد افسردگی استفاده کرد و کتاب جدید تلاش او برای پاسخ به برخی از سوالاتی است که سال ها او را آزار می داد.
به طور خاص، این که چه چیزی باعث افسردگی می شود؟ و چرا داروی ضد افسردگی ، افسردگی من را درمان نکردند؟ آیا داروی ضد افسردگی موثر است ؟
کتاب در میان استقبال و تأیید افراد مشهور از جمله موزیسین هایی چون التون جان و برایان انو، فعال سیاسی نائومی کلین و حتی هیلاری کلینتون به بازار عرضه شد. این کتاب یک سوال اساسی مطرح می کند: “آیا همه آنچه در مورد افسردگی می دانیم اشتباه است؟” کتاب راه حل های رادیکالی پیش پا می گذارد.
به همین دلیل بود که بلافاصله پس از انتشار، کتاب با حواشی و جنجال های زیادی روبرو شد.

مبحث داروهای ضد افسردگی

کتاب ارتباطات از دست رفته این ادعای گزاف را مطرح می کند که داروهای ضد افسردگی عمدتاً بی اثر هستند، این بی اثر بودن توسط صنعت داروسازی به لطف سیستم های نظارتی ناکارآمد پنهان شده است، و مکانیسم های فیزیولوژیکی که گاهی اوقات به عنوان محرک افسردگی پیشنهاد می شوند توسط شواهد پشتیبانی نمی شوند.
هاری به روزنامه گاردین گفته: «گفتن اینکه افسردگی ناشی از مشکلی در مغز شماست به مردم، همانطور که دکترم به من گفت، ، اول از همه نادرست است.»
او می‌افزاید: «این مسئله واقعاً مشکل‌ساز هم هست، زیرا افراد را از یافتن علل واقعی افسردگی و اضطراب خود باز می‌دارد. ما 35 سال است که این داستان شیمیایی را برای خود تعریف می کنیم و هر سال افسردگی و اضطراب بدتر می شود.»

در همین حال، برخی افراد بیشتر نگران صحت ادعاهایی بودند که هاری مطرح کرد- به ویژه ادعای او مبنی بر اینکه «بین 65 تا 80 درصد از افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنند در عرض یک سال دوباره افسرده می‌شوند» – و این سؤال را مطرح کردند که آیا می‌توان این ادعاها را مشاهدات و پژوهش های معتبر علمی تایید کرد یا خیر.
اگرچه این کتاب ذهن افراد پوپولیست را به خود مشغول داشته است، اما منتقدان هاری به سرعت به این نکته اشاره می کنند که این دومین اثر مهم او پس از یک رسوایی سرقت ادبی در سال 2011 است که او را مجبور به کناره گیری از انظار عمومی برای مدت طولانی کرد.

نقد مجله لنست بر کتاب، حرف آخر؟

این بحث در سراسر رسانه‌های اجتماعی و در ستون‌های سرمقاله‌های بی‌شماری تا ماه گذشته ادامه داشت، تا زمانی که نتایج یک بررسی سیستماتیک 6 ساله در حال انجام در مورد ارزیابی اثربخشی داروهای ضد افسردگی در مجله پزشکی لنست منتشر شد.
این پژوهش تمام داده های علمی را – چه منتشر شده و چه منتشر نشده – که محققان دانشگاه آکسفورد در بریتانیا می توانستند پیدا کنند، مورد ارزیابی قرار داد. برخی از مفسران این تجزیه و تحلیل کاملاً بررسی شده را به عنوان حرف آخر در مورد بحث ضد افسردگی تفسیر کردند.
به عنوان مثال، پروفسور کارمن پریانت Carmine Pariante – سخنگوی کالج سلطنتی روانپزشکان در بریتانیا – اظهار داشت:

«این متاآنالیز در نهایت نقطه پایانی بر بحث در مورد داروهای ضد افسردگی گذاشت و به وضوح نشان داد که این داروها در بهبود خلق و خو و کمک به اکثر افراد مبتلا به افسردگی موثر هستند.»

پروفسور پریانت می افزاید: «در اتفاقی مهم، این مقاله داده های منتشر نشده شرکت های دارویی را تجزیه و تحلیل می کند و نشان می دهد که تأمین مالی مطالعات توسط این شرکت ها بر نتیجه تأثیر نمی گذارد، بنابراین تأیید می کند که سودمندی بالینی این داروها تحت تأثیر هزینه ای که شرکت های داروسازی برای این تحقیقات می کنند قرار نمی گیرد.
این بررسی تأیید می‌کند که فواید کوتاه‌مدت داروهای ضدافسردگی به‌طور متوسط کم است، اما نتیجه‌گیری می‌شود که تمام ۲۱ داروی ضد افسردگی مورد مطالعه برای درمان اختلال افسردگی ماژور در بزرگسالان مؤثرتر از دارونما هستند: داروی ضد افسردگی موثر است.
در این بررسی مشخص شد برخی از داروها موثرتر از بقیه هستند. به گفته محققان، اسیتالوپرام (ازیپم)، میرتازاپین (Remeron)، پاروکستین (Paxil، Brisdelle، Pexeva)، آگوملاتین (Valdoxan) و سرترالین (آسنترا) همگی نسبت به سایر داروهای ضد افسردگی نرخ پاسخ بالاتر و نرخ ترک درمان کمتری داشتند.

نویسندگان مقاله توجه ویژه ای را به هزینه جهانی افسردگی جلب می کنند. این بیماری حدود 350 میلیون نفر را تحت تاثیر قرار می دهد و با افزایش قابل توجهی در تعداد افراد افسرده از سال 1990 بیشتر به چشم می آيد – افزایشی که تصور می شود ناشی از افزایش جمعیت و بالارفتن میانگین سنی – پیری جمعیت باشد.

تنها در ایالات متحده، بار مالی افسردگی 210 میلیارد دلار در سال است که 50 درصد هزینه های محل کار، 45 درصد هزینه های مستقیم و 5 درصد هزینه های مربوط به خودکشی را شامل می شود.

داروی ضد افسردگی موثر است ؟ هنوز نمی دانیم مکانیزم اثر آن چیست

بسیاری از داروهای ضد افسردگی که در این مطالعه گنجانده شدند، متعلق به دسته ای از داروها به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) هستند.
تصور می شود که این دسته داروها با افزایش سطح انتقال دهنده عصبی سروتونین اثر می کنند، اما محققان اذعان می کنند که شواهد برای تایید این مکانیسم اثر قطعی نیستند. در واقع، هیچ کس دقیقاً نمی داند داروهای ضد افسردگی چگونه کار می کنند.
سروتونین با حفظ تعادل خلقی، اشتها و عملکردهای حرکتی، شناختی و خودمختار مرتبط است.
از اواخر دهه 1980 تصور می شد که سطح پایین سروتونین عامل اصلی افسردگی باشد. اما بعضی محققین این موضع را مورد تردید قرار داده اند – و یوهان هاری در این زمینه تنها نیست.
در سال 2015، سایت Medical News Today گزارشی در مورد سرمقاله ای که در مجله پزشکی BMJ از منتقد برجسته SSRI ها به نام پروفسور دیوید هیلی منتشر شد، بازنشر کرد. او استدلال می کند که این ایده که افسردگی ناشی از سطوح پایین سروتونین است، و اینکه SSRI ها سطح سروتونین را به سطح اولیه باز می گردانند، یک افسانه است که از بازاریابی دارویی سرچشمه می گیرد.

محققان مستقر در آکسفورد استدلال می‌کنند که تحقیقات بیشتر و داروهای ضد افسردگی جدیدتر و دقیق‌تر مورد نیاز است، و اذعان دارند که شناسایی اهداف مولکولی جدید دقیقاً به دلیل فقدان شواهد روشن در مورد نحوه عملکرد داروهای ضد افسردگی دشوار شده است.

فقدان تحقیقات در مورد ارزیابی استفاده طولانی مدت از این داروها به برخی نگرانی‌ها منجر شده است که داروهای ضد افسردگی ممکن است در مقایسه با فواید ناچیز آنها به خطرات غیرقابل قبولی برای سلامتی کمک کنند.

آیا داروهای ضد افسردگی می توانند خطر مرگ زودرس را افزایش دهند؟

اخیرا، MNT مطالعه‌ای را بررسی کرد که نشان می‌داد داروهای ضد افسردگی رایج ممکن است خطر مرگ و میر را به شدت افزایش دهند.
تحقیقات نشان داده است که داروهای ضد افسردگی ممکن است خطر مرگ زودرس را افزایش دهند.
تیم پشت این مطالعه، در دانشگاه مک مستر در انتاریو، کانادا، متاآنالیز 16 مطالعه را انجام داد که در مجموع شامل حدود 375000 شرکت‌کننده بود.
آنها دریافتند افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند در مقایسه با افرادی که این کار را نمی کنند 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ زودرس هستند.
علاوه بر این، مشخص شد افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده می کنند، 14 درصد بیشتر در معرض سکته مغزی، حمله قلبی یا سایر رویدادهای قلبی عروقی هستند.
متاآنالیز تفاوت معنی داری در نتایج بین افرادی که SSRI مصرف می کردند و افرادی که از داروهای سه حلقه ای ، یک نسل قبلی از داروهای ضد افسردگی، استفاده می کردند پیدا نکرد.
با این حال، از آنجایی که این تحقیق یک مطالعه مشاهده ای بود، دانشمندان نتوانستند ثابت کنند که داروهای ضد افسردگی باعث مرگ زودرس می شوند. آنها فقط می توانستند یک پیوند بین این دو را ثبت کنند.
در مصاحبه با MNT، مارتا ماسلج، نویسنده اصلی این مطالعه، مکانیسم‌های احتمالی را که می‌توانند این ارتباط را به وجود آورند، حدس زد.

داروهای ضد افسردگی عملکرد مونوآمین ها (مواد بیوشیمیایی مهم مانند سروتونین و دوپامین) را مختل می کنند و این مونوآمین ها عملکردهای مهمی نه تنها در مغز، بلکه در سراسر بدن دارند.

– مارتا ماسلج،

داروی ضد افسردگی موثر است ؟ نتیجه چیست

او افزود: «به عنوان مثال، سروتونین بر رشد، تولید مثل، هضم، عملکرد سیستم ایمنی و بسیاری از فرآیندهای دیگر تأثیر می‌گذارد و تقریباً در هر اندام اصلی یافت می‌شود.»
بنابراین، اختلال در عملکرد سروتونین می تواند اثرات نامطلوب مختلفی داشته باشد که می تواند به طرق مختلف در خطر مرگ نقش داشته باشد.
متخصصین تخمین می زنند که در حال حاضر از هر 10 بزرگسال آمریکایی، 1 نفر داروهای ضد افسردگی مصرف می کند، و با افزایش مدام افسردگی، بعید به نظر می رسد که این روند به این زودی ها تغییر کند.
همچنین بعید است که با وجود داده های جدید، بحث شدید در مورد نقش این داروها در جامعه ما از بین برود یا کمتر بحث برانگیز شود.

اما چیزی که همه افراد مطلع- از هاری گرفته تا تیم‌های تحقیقاتی – در این مناظره کاملاً با آن موافق هستند این است که اگر داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنید و نگران اثرات آنها هستید، نباید بدون مشورت با پزشک ابتدا مصرف آنها را قطع کنید.
همیشه قبل از ایجاد هرگونه تغییر در دارو با پزشک خود صحبت کنید.

منبع مقاله داروی ضد افسردگی موثر است

همچنین ببینید:‌ داروهای ضد افسردگی : هر آنچه باید بدانید