بسیاری از کاربران سیستم‌عامل ویندوز که شاید شما هم جزو آن‌ها باشید، با فایلی به‌نام pagefile.sys در درایو C یا هر درایو دیگری که ویندوز روی آن نصب است مواجه شده‌اند. این فایل ممکن است در طولانی‌مدت فضای نسبتاً زیادی اشغال کرده باشد؛ اما دقیقا باید با آن چه‌کار کرد؟

در ویندوز، pagefile.sys فایلی است که در مسیر اصلی درایو C قرار دارد و نقش رم مجازی ویندوز را ایفا می‌کند. اگر تعداد زیادی برنامه‌ی باز دارید یا از یک برنامه‌ی سنگین استفاده می‌کنید، ممکن است ظرفیت رم فیزیکی دستگاهتان تمام شود؛ درنتیجه سیستم‌عامل به کمک این فایل که ظرفیت مشخصی نیز برای آن تعیین شده، شروع به استفاده از هارد دیسک یا SSD به‌عنوان حافظه‌ مجازی می‌کند.

pagefile.sys به‌عنوان مخزنی برای جلوگیری از افزایش مصرف رم نیز عمل می‌کند و به سیستم شما اجازه می‌دهد تا پردازش‌های بیشتری را فراتر از طرفیت رم انجام دهد. هنگامی که رم پر می‌شود، داده‌‌هایی که کمتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند به pagefile.sys منتقل می‌شوند تا فضایی برای اطلاعات جدیدتر در RAM ایجاد شود.

هنگامی که سیستم از pagefile.sys به‌عنوان حافظه مجازی استفاده می‌کند، خواندن و نوشتن اطلاعات روی هارد دیسک یا حتی SSD بسیار کندتر از رم است؛ بنابراین pagefile.sys نمی‌تواند کاملا جایگزین حافظه فیزیکی سیستم شود اما وظیفه خود را به‌عنوان مخزنی اضافی به‌خوبی انجام می‌دهد.

سه‌ دلیل اصلی برای هرچه بزرگ‌تر شدن فایل pagefile.sys وجود دارد:

• استفاده از منابع زیاد: اجرای همزمان چندین برنامه یا برنامه‌هایی که به منابع زیادی نیاز دارند، فایل pagefile.sys را بزرگ‌تر می‌کند؛ زیرا برای پشتیبانی از آن‌ها به حافظه مجازی بیشتری نیاز است.

• تنظیمات پیش‌فرض: ویندوز به‌صورت پیش‌فرض قابلیت مدیریت فضای pagefile.sys را دارد؛ بنابراین اگر هارد دیسک یا SSD شما ظرفیت نسبتا زیادی دارد، ممکن است ویندوز فضایی بیش‌از حد نیاز را به pagefile.sys اختصاص دهد.

• نشت حافظه: گاهی اوقات برنامه‌ها پس از بسته شدن، تمام حافظه‌ای را که اشغال کرده‌اند به درستی آزاد نمی‌کنند که منجر به بزرگ‌تر شدن غیرطبیعی pagefile.sys در طول زمان می‌شود.

بااین‌حال زیاد بودن حجم pagefile.sys، همیشه نشان‌دهنده‌ی مشکل نیست و می‌تواند به این معنی باشد که کامپیوتر شما چندین کار را به‌صورت همزمان انجام می‌دهد؛ اما اگر ویندوز عملکرد مناسبی ندارد و کند است و در عین حال ظرفیت رم خالی زیادی دارید، شاید بهتر باشد اقداماتی را برای کاهش حجم pagefile.sys انجام دهید.

افزایش بیش‌از حد حجم pagefile.sys، می‌تواند روی عملکرد بخش‌های مختلف ویندوز تاثیر بدی داشته باشد که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را بیان می‌کنیم:

• مصرف فضای ذخیره‌سازی: اگر pagefile.sys به‌صورت مداوم بخش بزرگی از فضای ذخیره‌سازی را اشغال کند، می‌تواند باعث ایجاد محدودیت در نصب سایر برنامه‌ها روی هارد دیسک یا SSD شود.

• مشکلات عملکردی: با انتقال وظایف از رم به pagefile.sys، سیستم کمی کند می‌شود؛ زیرا سریع‌ترین SSD‌ها هم به‌میزان قابل‌توجهی از رم‌های مدرن کندترند.

• افزایش سایش درایوها: نوشتن و خواندن مداوم اطلاعات از هارد‌های سنتی، سایش دیسک‌هایشان را سرعت می‌بخشد و در SSD‌ها نیز به‌دلیل چرخه نوشتن متناهی آن‌ها، طول عمرشان کم می‌شود.

علاوه‌بر این ممکن است مدام با ارورهای کمبود حافظه مواجه شوید که در درازمدت واقعا آزاردهنده هستند. پس در چنین مواقعی بهترین کار چیست؟

هنگامی که حجم pagefile.sys زیاد می‌شود، یا باید آن را به درایو دیگری منتقل کنید، یا اندازه آن را کاهش دهید یا در نهایت آن را حذف کنید که البته مورد آخر نیاز به دقت زیادی دارد.

انتقال pagefile.sys به درایو دیگری غیر از درایو C می‌تواند فضای بیشتری برای فعالیت سایر برنامه‌ها آزاد کند، به‌خصوص اگر درایو ثانویه از نوع SSD باشد. برای انتقال pagefile.sys مراحل زیر را دنبال کنید:

• با جست‌وجوی عبارت systempropertiesadvanced در بخش جست‌وجوی ویندوز، System Properties را باز کنید؛ درست مانند تصویر زیر: